Cứ nghĩ vitamin D là thuốc bổ, uống nhiều cũng không hại gì nên bà đã cho 2 cháu uống tùy thích, không theo liều lượng khuyến cáo, dẫn đến trẻ bị ngộ độc, suy thận cấp.
Hai bệnh nhi V.L. (3 tuổi) và M.H. (18 tháng tuổi) là 2 anh em ruột mới phải nhập BV Nhi Trung ương trong tình trạng nôn, đau bụng nhiều.
Theo chia sẻ của gia đình, vì muốn con phát triển khoẻ mạnh, không bị còi xương nên người nhà thường đều đặn cho 2 bé uống vitamin D mỗi ngày từ sau sinh.
Nhưng, bà của 2 bé thấy cháu thích uống và cứ nghĩ vitamin là thuốc bổ, uống nhiều cũng không sao nên thay vì cho cháu uống theo liều lượng quy định, bà lại cho 2 cháu uống tùy thích (2 bé uống trực tiếp tại lọ, không sử dụng dụng cụ đong thuốc hoặc qua dụng cụ đong nhưng lấy nhiều hơn liều quy định nhiều lần) trong thời gian dài.
Khoảng 2 tuần trước khi nhập viện, hai anh em đều xuất hiện tình trạng nôn, táo bón, đau bụng từng cơn 8-9 lần/ngày.
Tại bệnh viện, sau khi được làm các xét nghiệm cần thiết, kết quả cho thấy cả 2 bé đều bị tăng canxi máu, tăng canxi niệu, nồng độ vitamin D tăng rất cao so với giới hạn bình thường, nồng độ PTH giảm, thận hai bên nhu mô tăng âm. Qua thăm khám lâm sàng kết hợp xét nghiệm và khai thác tiền sử sử dụng thuốc, 2 anh em được bác sĩ chẩn đoán ngộ độc vitamin D – Suy thận cấp.
Hiện tại, sau 1 tuần ngưng sử dụng vitamin D và các chế phẩm có vitamin D, đồng thời được truyền dịch thì tình trạng của 2 bệnh nhi đã tạm ổn định, trẻ không còn nôn và đau bụng, nhưng vẫn cần theo dõi thêm.
Vitamin D được biết đến là một loại vi chất quan trọng trong việc hình thành và phát triển xương. Chính vì vậy mà nhiều mẹ cho rằng, càng bổ sung nhiều vitamin D cho con thì con càng cao lớn, khỏe mạnh. Đây là sai lầm mà nhiều mẹ mắc phải dẫn đến tình trạng trẻ ngộ độc vitamin D nghiêm trọng.
Theo ThS.BS Nguyễn Thị Ngọc, Khoa Thận – Lọc máu, BV Nhi Trung ương, vitamin D là chất khoáng có vai trò quan trọng trong quá trình hấp thu và chuyển hóa canxi giúp xương chắc khỏe.
Vitamin D có trong thức ăn rất ít, chủ yếu được tổng hợp do tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, hoặc cung cấp qua đường uống. Nhiều phụ huynh mong muốn con cao lớn, chắc khoẻ nên bổ sung cho con từ nhỏ.
Tuy nhiên việc tăng cường bổ sung công thức vitamin D, sử dụng vitamin D liều cao kéo dài lại chính là nguy cơ tiềm tàng cho ngộ độc nếu sử dụng không đúng chỉ dẫn về liều lượng của bác sĩ.
Liều gây ngộ độc vitamin D là không rõ ràng, nhưng liều uống tối đa được khuyến cáo theo Hội Nội tiết với trẻ dưới 6 tháng tuổi là 1000UI/ngày; trẻ 12 tháng tuổi, liều là 1500UI/ngày; trẻ từ 1 tới 3 tuổi là 2500UI/ngày; 4-8 tuổi là 3000UI/ngày; trên 9 tuổi là 4000UI/ngày, tuy nhiên trong một số trường hợp, liều gây ngộ độc có thể cao hoặc thấp hơn liều khuyến cáo.
Ngộ độc vitamin D nếu không phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến các biến chứng nặng nề. Trẻ bị ngộ độc vitamin D thường có các triệu chứng của tăng canxi máu như ăn kém, giảm cân, đau bụng, nôn, táo bón, uống nhiều, đái nhiều, trong các trường hợp nặng có thể gây mất nước đe dọa tính mạng.
Khi nồng độ canxi vượt quá ngưỡng của ống thận sẽ gây ra sự kết tủa của canxi trong ống thận và vôi hóa tháp thận. Sự mất nước, giảm mức lọc cầu thận và vôi hóa tháp thận có thể làm tổn thương chức năng thận trong nhiễm toan ống thận và suy thận.
Bác sĩ Ngọc khuyến cáo thêm, các loại vitamin, trong đó có vitamin D tuy rất cần thiết đối với sự phát triển của trẻ, song nó không phải là thuốc bổ có thể sử dụng tùy tiện hoặc dùng càng nhiều càng tốt.
Do đó, việc sử dụng vitamin cho trẻ cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ nhi khoa hoặc bác sĩ dinh dưỡng, cha mẹ không nên tự ý mua và sử dụng cho con để tránh nguy cơ gây ngộ độc, ảnh hưởng không tốt đến sức khoẻ.
Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của trẻ, cha mẹ cần lưu ý: