Theo quan niệm dân gian, Tết Đoan Ngọ (mùng 5/5 âm lịch) nên ăn cơm rượu nếp, các loại quả chua, ngọt như mận, vải… để diệt sâu bọ (những ký sinh trùng lưu trú trong cơ thể).
Lương y Nguyễn Thanh Thúy, phòng khám Đông y Ích Thọ Đường cho biết, người Việt có quan niệm Tết Đoan Ngọ là Tết Giết sâu bọ, loại trừ những sinh vật có hại để bảo vệ mùa màng.
Ngoài ra, vào tháng 5, thời tiết oi bức, con người lại hay ốm đau nên người Việt cho rằng, trong cơ thể cũng có sâu bọ (ký sinh trùng lưu trú trong cơ thể) cần phải loại bỏ để không ảnh hưởng tới sức khỏe.
Chính vì vậy mà sáng ngày Tết Đoan Ngọ, người Việt thường sử dụng cơm rượu nếp (có thể là cơm rượu nếp cái, nếp cẩm), ăn các loại hoa quả có vị chua, đắng, chát, ngọt theo mùa, hay dùng nhất là quả vải, quả mận, quả xoài xanh, quả chanh... để giết sâu bọ.
Theo các chuyên gia Đông y, cơm rượu nếp có tính nóng, do đó không nên sử dụng cho những người có thể trạng nóng. Những người có thể trạng nóng ăn nhiều cơm rượu sẽ càng làm cho người nóng hơn, đối với các bạn trẻ thì thấy nổi mụn trứng cá nhiều hơn.
Hơn nữa, dù cơm rượu nếp có ngon thì cũng không nên ăn quá nhiều bởi trong cơm rượu có chất chua, lên men tạo ra axit làm rối loạn tiêu hóa.
Ngoài ra, không ít người cho rằng ăn cơm rượu nếp ngay khi ngủ dậy thì diệt sâu bọ mới hiệu quả. Nhưng ăn như vậy sẽ không tốt cho sức khỏe, vì khi bụng rỗng ăn cơm rượu nếp sẽ khiến dạ dày dễ kích thích.
Còn đối với các loại hoa quả như mận, vải, nếu ăn khi bụng đói sẽ không tốt cho tiêu hóa, dễ gây nôn nao, cồn cào ruột. Theo Đông y, quả vải và mận đều nóng, nếu ăn nhiều sẽ phát ra các bệnh viêm nhiệt như mọc mụn nhọt, ngứa, nhiều rôm sảy...
Do đó, dù những món ăn, các loại hoa quả ăn trong ngày Tết Đoan Ngọ đều rất ngon và bổ dưỡng nhưng phải ăn đúng cách và với lượng vừa phải để không gây hại cho sức khỏe.