Trẻ khi mới sinh cần phải giữ cho cuống rốn và vùng da xung quanh sạch sẽ và khô ráo, để tránh nguy cơ nhiễm trùng rốn, ảnh hưởng đến sức khỏe trẻ.
Theo bác sĩ chuyên khoa nhi Phí Xuân Thi, BV Sản Nhi Quảng Ninh, dây rốn được cắt ngay sau sinh, một cuống mô vẫn còn dính vào rốn của em bé gọi là cuống rốn. Cuống rốn khô dần, co lại cho đến khi rơi ra. Thường là từ 1 đến 2 tuần sau khi sinh thì rốn của trẻ sẽ rụng.
Trong thời gian chờ rốn của trẻ rụng thì điều quan trọng là mẹ phải giữ cho cuống rốn và vùng da xung quanh sạch sẽ và khô ráo.
Dưới đây là những hướng dẫn cơ bản của bác sĩ Thi về chăm sóc rốn cho trẻ sợ sinh để giúp mẹ dự phòng vấn đề nhiễm trùng rốn, giúp cho dây rốn rụng và nhanh lành hơn.
Thường làm sạch rốn và vùng da xung quanh rốn như sau khi tắm cho trẻ, hoặc khi dây rốn bị nhiễm bẩn:
- Người chăm sóc: rửa sạch tay bằng xà phòng hoặc các chất sát khuẩn tay
- Ngâm miếng bông gòn vào trong nước ấm và xà phòng loãng. Vắt kiệt nước. Nhẹ nhàng lau xung quanh gốc rốn và vùng da xung quanh, chú ý các nếp chân rốn.
- Lau sạch mọi chất ướt và bẩn.
- Nhẹ nhàng lau sạch, khô lại bằng miếng vài mềm.
- Để thoáng rốn (không dùng gạc và băng rốn), cũng không bôi bất cứ chất gì lên rốn.
- Có thể tháo kẹp rốn sau sinh 24 giờ.
Dây rốn thường rụng sau 1 đến 2 tuần, nhưng đôi khi phải mất nhiều thời gian hơn. Làm sạch xung quanh rốn cho đến khi rốn lành hoàn toàn.
Mẹ có thể giúp cuống rốn của bé rụng và lành nhanh hơn bằng cách giữ cho nó khô ráo giữa các lần vệ sinh.
- Giữ tã của em bé gấp dưới gốc dây rốn. Nếu tã quá khổ, không thể giữ dưới rốn, có thể cắt khoảng tã trước, trước khi đóng vào cho trẻ để giữ cho cuống rốn tiếp xúc với không khí. Đồng thời, làm như vậy cũng giúp ngăn nước tiểu, phân dính vào rốn.
- Hầu hết các cuống rốn trông có vẻ xấu hơn với tình hình thực tế. Ngay sau sinh, cuống rốn trông thường trắng, sáng bóng và có thể cảm thấy hơi ẩm. Khi gốc rốn khô và lành, nó có thể có màu nâu, xám hoặc thậm chí là màu đen. Điều này là bình thường. Thông thường, sẽ không có vấn đề gì nếu mẹ luôn giữ khu vực rốn của bé luôn sạch sẽ và khô thoáng.
- Cuống rốn thường rụng sau 1 đến 2 tuần. Đôi khí gốc rốn rơi ra sớm trong tuần đầu tiên. Những trường hợp khác, có thể sẽ lâu hơn.
- Mẹ có thể nhìn thấy một đốm đỏ, khô ngay khi cuống rốn rơi ra. Một ít chất lỏng, đôi khi có màu máu có thể xảy ra từ rốn. Điều này là bình thường và có thể kéo dài đến 2 tuần, sau khi rốn rụng. Nếu nó không lành hoặc khô hoàn toàn sau 2 tuần thì hãy liên hệ đến cơ sở y tế hoặc bác sĩ nhi để được tư vấn.
Gọi cho bác sĩ nhi nếu thấy trẻ có bất kỳ dấu hiệu nhiễm trùng nào sau đây:
- Mủ (xanh hoặc vàng) ở quanh cuống rốn và có mùi hôi
- Da đỏ, mềm xung quanh cuống rốn.
- Trẻ khóc khi chạm vào rốn hoặc da xung quanh
- Sốt.
Đồng thời, mẹ cũng nên gọi cho bác sĩ nếu nhận thấy bất cứ vấn đề nào khác liên quan tới rốn:
- Một khôi u đỏ, ẩm ướt trên rốn kéo dài hơn 2 tuần sau khi dây rốn rụng. Đây có thể là u hạt rốn.
- Mô quanh rốn phồng, thường được chú ý sau khi cuống rốn rụng. Đây có thể là một thoát vị rốn, thường tự biến mất. Nhưng cần được theo dõi bởi bác sĩ.