Có một thực tế cho thấy, nhiều tài xế xe tải đường dài, xe chở container thường tìm đến ma tuý như một loại thuốc bổ dưỡng sức khoẻ, lấy lại tinh thần...
Vụ việc contener đâm liên hoàn hàng chục xe máy đang chờ đèn đỏ ở Bến Lức, Long An đang gây phẫn nộ dư luận, đặc biệt khi cơ quan chức năng cho biết, tài xế say rượu và dương tính với ma tuý. Điều đáng nói, tình trạng tài xế nghiện ma tuý không phải hiếm và đã rất nhiều vụ tai nạn thảm khốc tương tự đã xảy ra vì người cầm vô lăng dùng chất kích thích.
Trước đây, khoảng năm 2012, một vụ tai nạn thảm khốc xảy ra tại Đắc Lắc đã cướp đi 34 sinh mạnh, làm bị thương 21 người. Cơ quan chức năng phát hiện tài xế - người cũng chết trong vụ tai nạn từng có tiền án về tội mua bán trái phép chất ma tuý. Thời điểm đó, nhiều người đặt câu hỏi, phải chăng lái xe này đã sử dụng ma tuý khi đang điều khiển phương tiện dẫn tới vụ tai nạn kể trên?
BS. Phạm Văn Trụ - Bệnh viện Tâm thần TP.HCM cho biết, trong quá trình làm trưởng nhóm hỗ trợ chuyên môn chương trình Methadone TP.HCM, bác sĩ cho thấy nhiều bệnh nhân làm lái xe đường dài từng phải dùng ma tuý để tỉnh táo.
Bác sĩ cho biết, những tài xế này chia sẻ, có nhiều nguyên nhân khiến họ tìm đến ma tuý như một loại chất an thần. Theo đó, tình trạng khoán sản phẩm hàng hóa, nhất là vào các dịp cuối năm hoặc chiến dịch vận chuyển hàng hóa... nên đã gây áp lực cho lái xe, trong đó có cả lái xe container, xe siêu trường, siêu trọng, xe tải…
Do lái xe muốn chạy tăng chuyến, tăng ca, tăng hàng hóa, trước áp lực nói trên và muốn có nhiều thu nhập nên dẫn đến lái xe mệt mỏi, quá sức. Vì nhận thức của một bộ phận lái xe có hạn chế cho rằng sử dụng ma túy tổng hợp, các chất kích thích sẽ giúp lái xe có sức khỏe, bền bỉ trong qua trình điều khiển phương tiện giao thông.
Điều này rất nguy hiểm đối với lái xe như ảnh hưởng thể chất, tinh thần nhất là não bộ của lái xe và sẽ gây tai nạn rất nghiêm trọng, thậm chí đặc biệt nghiêm trọng cho xã hội.
Bên cạnh đó, lái xe chạy đường dài, đường trường, chạy ban đêm dẫn đến mệt mỏi và họ sử dụng ma túy, chất ma túy tổng hợp.
Tuy nhiên, bác sĩ này cũng cho biết, việc sử dụng ma tuý khi lái xe tiềm ẩn rất nhiều rủi ro, thực tế cũng đã chứng minh với hàng loạt vụ tai nạn thảm khốc.
Theo bác sĩ, khi lái xe sử dụng ma túy đá sẽ bị ảo giác và không làm chủ được quá trình điều khiển phương tiện giao thông trên đường, từ đó dẫn đến nguy cơ gây tai nạn giao thông khôn lường.
BS. Huỳnh Thanh Hiển - Bệnh viện Tâm thần TP.HCM cho biết, ma túy gồm nhiều loại khác nhau, nhưng nói chung được xếp vào 2 nhóm là ức chế và kích thích thần kinh trung ương (não bộ).
Heroin thuộc nhóm ức chế thần kinh trong khi hầu hết các ma túy còn lại thuộc nhóm kích thích (đá, lắc, cỏ Mỹ, tem giấy, cocain…).
Do rượu gây ức chế thần kinh nên nếu sử dụng đồng thời rượu và heroin sẽ có tác động hiệp đồng gây ức chế thần kinh quá đáng, làm buồn ngủ và chậm các phản xạ hoặc đưa ra các quyết định xử lý tình huống sai lầm (thay vì đạp chân thắng thì đạp nhầm chân ga) và gây ra các hậu quả thảm khốc.
Ngoài ra, người nghiện heroin nếu không có heroin trong vòng 4-6 tiếng sẽ có hội chứng cai rất khó chịu, lúc đó họ mất khả năng làm chủ bản thân và có những hành vi nguy hiểm. Đa số người nghiện heroin khi lên cơn nghiện thường dùng rượu để khỏa lấp sự khó chịu này bằng cách uống thật say.
Và sẽ là rất nguy hiểm khi lái xe mà sử dụng 1 trong 2 chất này, sự nguy hiểm tăng lên gấp bội phần nếu sử dụng đồng thời cả 2 loại.
Trong vụ tai nạn giao thông thảm khốc tại Long An, theo thông tin từ công an là tài xế dương tính với Heroin và rượu.
"Thật khó mà biết tài xế đang ở “thì” nào của cơn nghiện Heroin (đang phê hay đang đói thuốc và dùng rượu để làm giảm sự khó chịu do đói thuốc) vì test nhanh nước tiểu chỉ có thể cho kết quả là người đó có thể đã sử dụng heroin trong vòng 5-7 ngày trở lại đây, test nồng độ heroin trong máu và trong nước tiểu cùng thời điểm sẽ cho kết quả chính xác hơn và có kết luận chính xác về “thì” của tài xế.
Tuy nhiên điều này cũng không quá cần thiết vì dù ở “thì” nào cũng đều làm mất khả năng điều khiển và vận hành phương tiện giao thông", BS. Hiển chia sẻ.
Tuy nhiên, theo BS. Huỳnh Thanh Hiển, test nhanh nước tiểu sẽ không phân biệt được heroin hay codein (có trong viên thuốc ho terpin codein hay viên thuốc cảm efferalgan codein). Tuy vậy, việc lái xe trong 1 tình trạng không tỉnh táo hết sức nguy hiểm.
Giả sử, 1 xe ô tô đang lưu thông với tốc độ 50km/h và chỉ cần phản ứng chậm 1 giây (chậm rời chân ga để đạp chân thắng trong 1 giây) thì xe đã trôi về phía trước được 13,8m (50.000m/3.600 giây) và tai nạn đã có thể xảy ra.