Việc dạy con học tiếng Anh hay chơi cùng con bằng tiếng Anh là thử thách lớn dành cho nhiều bậc cha mẹ hiện nay khi khả năng tiếng Anh hạn chế, bởi giao tiếp là hoạt động phức tạp, đòi hỏi vốn từ và cấu trúc phong phú.
Với sự gần gũi và thấu hiểu con hơn bất kỳ ai, cha mẹ là người thầy dạy tiếng Anh cũng là người bạn đáng tin cậy nhất trong việc học tiếng Anh của con. Tuy nhiên, phần lớn cha mẹ lại không thể dạy con vì khả năng tiếng Anh hạn chế hoặc không dám dạy vì sợ sai, nhưng lại muốn con học ngay từ lúc nhỏ. Vậy làm thế nào để trở thành người bạn đồng hành trong việc học tiếng Anh cùng con và làm sao để bước qua rào cản khả năng tiếng Anh hạn chế để dạy con học?
Trong vô vàn giải pháp, thì việc sử dụng sách song ngữ dành cho trẻ dưới 6 tuổi sẽ hỗ trợ cha mẹ hiệu quả trong việc dạy con đồng thời giúp bản thân bổ sung kiến thức tiếng Anh.
Sách song ngữ là giải pháp hỗ trợ cha mẹ hiệu quả trong việc cùng con học tiếng Anh.
Lưu ý khi chọn sách song ngữ
Tuy nhiên, sách song ngữ cũng là một thể loại cần cân nhắc trước khi lựa chọn. Theo lời khuyên của ThS Tống Thị Thu Hương, nghiên cứu sinh về đề tài nuôi dạy trẻ song ngữ, đồng thời là giáo viên tiếng Anh của tổ chức Helen Doron Group tại Đức, nơi ứng dụng dạy tiếng Anh như tiếng mẹ đẻ ở hơn 30 quốc gia trên thế giới, những dòng sách sau sẽ không hiệu quả khi song ngữ:
Thứ nhất, sách có vần. Những vần trong tiếng Anh có thể sẽ không dịch được ra vần bên tiếng Việt. VÌ vậy sách có vần điệu sẽ không phát huy được hiệu quả của nó khi chuyển dịch ngữ.
Thứ hai, sách chơi chữ. Sự chơi chữ trong nguyên bản gốc tạo tính hài hước, vì vậy khi dịch cũng sẽ vấp phải việc tính hài hước đó không được diễn đạt hết.
Thứ ba, sách chữ cái. Hệ thống chữ các tiếng Anh và tiếng Việt khác nhau, nên nếu chọn dịch hay mua song ngữ những cuốn này không có hiệu quả.
Thứ tư, sách chứa nhiều yếu tố văn hóa đặc thù. Sách này sẽ khó hiểu vì không tìm được sự tương đồng. Những sách chứa các yếu tố chung toàn cầu, được chia sẻ bởi nhiều cộng đồng sẽ được lựa chọn dịch. Các cuốn này thiên về triết lý, quan điểm giáo dục tiến bộ chung, ví dụ như các cuốn sách truyện tranh kinh điển dành cho trẻ được dịch ra nhiều thứ tiếng trên thế giới.
Cũng theo ThS Hương, có một vấn đề nảy sinh là trẻ có xu hướng chọn nghe và đọc sách bằng thứ tiếng trẻ rành nhất, đó là tiếng Việt. Và khi trẻ đã nghe cha mẹ đọc cuốn sách đó bằng Tiếng Việt, khả năng trẻ từ chối đọc cuốn đó bằng tiếng Anh cao.
“Cha mẹ bắt đầu đọc sách đó với con bằng tiếng Anh. Trẻ nhỏ dưới 6 tuổi thường chưa đọc được chữ, nên cha mẹ mặc định cho trẻ nghe bằng tiếng Anh trước. Sau đó, để gợi mở thêm cho con và duy trì tiếng mẹ đẻ, cha mẹ đọc cho con bằng tiếng Việt vào một thời điểm khác trong ngày. Có thể phân sáng một lần, chiều tối một lần”, ThS Hương đưa ra lời khuyên.
Những cuốn sách song ngữ khơi gợi trí tưởng tượng, rèn luyện tiếng Anh cho trẻ
Mình có thể làm bất cứ việc gì! – I can be anything!
Thế giới trẻ thơ sinh động, ngộ nghĩnh và cũng đơn giản hơn rất nhiều so với những gì cha mẹ nghĩ. Nói đến ước mơ, các bậc cha mẹ thường cho rằng con có thể sẽ thích làm bác sỹ, công an hay lính cứu hỏa,… Nhưng không, với trẻ, việc được làm “người dậm vũng nước”, “người gặm quả táo”, “người đá ống bơ”, “người bóc quà”… là điều vô cùng thích thú và hạnh phúc.
Đó cũng chính là nội dung và thông điệp cuốn sách ““Mình có thể làm bất cứ việc gì! – I can be anything!” muốn truyền tải.
Cuốn sách "Mình có thể làm bất cứ việc gì"
Bằng giọng văn nhẹ nhàng của tác giả Jerry Spinelli cùng những bức tranh minh họa sống động của họa sĩ Jimmy Liao, cuốn sách như lời thủ thỉ, lời dẫn dắt đầy mê hoặc đưa trẻ bước vào thế giới của riêng mình, nơi trí tưởng tượng được bay xa và nơi trẻ có thể làm bất cứ việc gì mình thích.
Bên cạnh việc khơi gợi trí tưởng tượng, giúp trẻ đưa ra lựa chọn về công việc yêu thích của bản thân, cuốn sách sẽ giúp cha mẹ cùng bé khám phá ra tên gọi của rất nhiều “công việc” trong tiếng Anh.
Ai cũng nhìn thấy chú mèo - They all saw a cat
Cuốn sách của tác giả Brebdab Wenzel kể về một chú mèo đi khắp thế giới cùng với bộ râu, đôi tai, đôi chân của mình và ai cũng có thể nhìn thấy chú mèo. Tuy nhiên, một em bé, một bạn chó, bạn bọ chét hay bạn cá,… chắc chắn sẽ thấy chú mèo ở những hình dáng khác nhau.
Với những bức tranh minh họa sinh động, cuốn sách sẽ giúp trẻ phát huy tối đa trí tưởng tượng của mình. Một chú giun đất sẽ nhìn thấy chú mèo ở đôi bàn chân, bạn bọ chét sẽ thấy chú mèo qua những nhúm lông và hình ảnh chú mèo trong mắt bạn chuột hẳn sẽ rất hung dữ,… Qua cuốn sách, tác giả giúp người đọc thấy được muôn hình muôn vẻ của một chú mèo. Đồng thời, bài học lớn tác giả muốn truyền tải là, những thứ ta nhìn thấy sẽ thay đổi tùy theo góc nhìn của chúng ta.
Chú mèo lại đi khắp thế gian, cùng với bộ râu, đôi tai, đôi chân của mình và ai cũng nhìn thấy mèo. Vậy khi chú mèo đến bên hồ nước, chú sẽ nhìn thấy gì? Câu hỏi này là lời kết thúc của cuốn sách, đồng thời thúc đẩy tư duy suy đoán và trí tưởng tượng của trẻ. Có thể cha mẹ gợi ý rằng, chú mèo sẽ nhìn thấy mình dưới nước, nhưng thế giới qua đôi mắt trẻ thường lý thú và kì diệu hơn những gì chúng ta tưởng.
Quả trứng của lợn con – Pig’s egg
Cuốn sách là câu chuyện đầy thơ ngây và trong trẻo, kể về hành trình tìm kiếm niềm vui và nỗ lực hòa nhập của bạn Lợn Con. Với các bạn nhỏ cũng vậy, khi đến những không gian mới, môi trường mới sẽ luôn gặp phải cảm giác lạc lõng. Vì thế, cách mà Lợn Con tự mình tìm kiếm niềm vui để gắn bó và thân thuộc hơn với môi trường xung quanh sẽ truyền cảm hứng cho các bạn nhỏ.
Hình ảnh mô tả sinh động, rõ nét cùng với những từ tiếng Anh mới về sự vật, sự việc xung quanh sẽ mang đến cảm giác thích thúc cho trẻ.
Dù sao đi nữa mẹ vẫn yêu con – No matter what
Cuốn sách kể về tình yêu đầy bao dung và kiên nhẫn của mẹ Cáo dành cho Cáo con. Với giọng văn nhẹ nhàng, tình yêu vô điều kiện và mãi mãi không dừng của mẹ Cáo mang đến cho các bạn nhỏ không gian tràn ngập yêu thương. Qua từng trang sách, các bạn nhỏ có thể thấy mình thấp thoáng trong đó, dù nũng nịu, dỗi hờn hay bướng bỉnh thì cuối cùng vẫn luôn cuộn tròn bình yên trong vòng tay của mẹ.
Đây là cuốn sách mà cha mẹ có thể cùng con đọc mãi, lần đọc sau cảm xúc vẫn ngọt ngào vẹn nguyên như lần đọc đầu tiên. Hơn thế, những tính từ, đồng từ tiếng Anh dùng để thể hiện tình yêu thương sẽ giúp vốn từ vựng của con và cha mẹ thêm phong phú.
Thục Linh