Để có được thể lực và trí lực tuyệt vời đáp ứng yêu cầu của phi hành gia khi bay vào vũ trụ, chế độ dinh dưỡng của nhà du hành vũ trụ Yuri Gagarin chiếm một vai trò vô cùng quan trọng.
1. Cuộc đời của Yuri Gagarin
Yuri Alekseievich Gagarin (9/3/1934– 27/3/1968) là một phi công và phi hành gia Nga Xô-viết. Ông được ghi nhận là người đầu tiên trên thế giới thực hiện chuyến bay vào vũ trụ, ngày 12/4/1961 trên tàu vũ trụ Phương Đông (Vostok).
Ông sinh ra tại ngôi làng Klushino, gần Gzhatsk (khi ông qua đời thành phố này được đổi tên là Gagarin). Cha mẹ ông đều làm việc trong các Nông trang tập thể. Bố ông, Alexey Ivanovich Gagarin là thợ mộc và thợ nề, còn mẹ ông, bà Anna Timofeyevna Gagarina làm nghề vắt sữa bò. Yuri là con thứ 3 trong gia đình 4 anh chị em: Anh cả Valentin, chị gái Zoya, và em trai Boris.
Sau khi quân Đức chiếm làng Klushino năm 1941, gia đình ông bị chiếm mất nhà. Sau đó anh trai và chị gái ông đã bị quân Đức đưa đi lao động nô lệ. Năm 1946, sau chiến thắng phát xít Đức, gia đình ông chuyển tới Gzhatsk. Tại đây ông tiếp tục theo học phổ thông.
Năm 1955, Yuri tốt nghiệp trường công nghệ, chuyên ngành đúc, trường kỹ thuật công nghiệp Saratov, đồng thời tham gia khóa huấn luyện của một câu câu lạc bộ hàng không. Tốt nghiệp loại giỏi, Gagarin được điều động về một trường hàng không và trở thành phi công quân sự. Năm 1955, sau 4 năm luyện tập, Gagarin thực hiện chuyến bay một mình đầu tiên của mình.
Khi nghe tin tuyển phi công cho nhiệm vụ du hành vũ trụ, Gagarin đã ứng tuyển cùng khoảng 3.500 người khác. Ông là một trong 20 người được chọn vào chương trình Không gian Xô Viết và được chọn vào nhóm sáu người tài năng để đào tạo trở thành phi hành gia đầu tiên của chương trình Vostok. Cuối cùng, ông và Gherman Titov là người được chọn cho chuyến bay đầu tiêu vào vũ trụ.
Đánh giá về Gagarin, kiến trúc sư trưởng thiết kế các tàu vũ trụ Nga Sergei Korolev - người lựa chọn Gagarin bay vào vũ trụ - nhận xét: “Con người này có sự kết hợp giữa bản chất dũng cảm, sự thông minh mang tính phân tích, sự lao động khác thường”.
Vào lúc 9 giờ 7 phút ngày 12/4/1961, tàu Phương Đông mang theo nhà du hành vũ trụ Gagarin xuất phát. 10 phút sau, tàu đi vào quỹ đạo, với tốc độ 18 nghìn dặm một giờ và Gagarin trở thành người đầu tiên nhìn thấy Trái đất từ bên ngoài vũ trụ. Ông có một câu nói lịch sử: “Từ vũ trụ, tôi không còn nhìn thấy biên giới các quốc gia! Trái đất xanh một màu xanh vĩnh cửu” – một câu nói thể hiện thông điệp hòa bình của Liên Xô gửi tới toàn thế giới.
2. Chế độ dinh dưỡng
Để có được đủ sức khỏe hoàn thành các bài huấn luyện và thử nghiệm trước khi bay vào vũ trụ, chế độ dinh dưỡng của Gagarin đóng một vai trò quan trọng.Vì sinh ra trong một gia đình nghèo khổ nên từ nhỏ Gagarin đã thích uống sữa, và đây có thể là nguyên nhân giúp ông có được thân hình mạnh khỏe.
Thói quen này theo ông cho tới cả khi ông đã lớn. Theo bà Faina Kazetskaya - người đầu bếp nấu cho các học viên dự bị của chương trình Không gian Xô Viết – Gagarin rất thích sữa tươi, không thích sữa tiệt trùng. Điều này đặt ra một thử thách cho các nhà khoa học, buộc họ phải tìm được cách tiệt trùng sữa sao cho mùi vị của nó không khác sữa tươi.
Tại lớp học dự bị để bay vào vũ trụ, Gagarin phải tuân thủ theo chế độ dinh dưỡng được đưa ra. Bà Faina Kazetskaya kể lại, bữa ăn của các phi hành gia tương lai được kiểm soát vô cùng chặt chẽ. Họ không được ăn đồ ăn thêm để tránh bị lên cân.Thức ăn của họ chủ yếu là rau: cốt lết cà rốt, bắp cải, trứng ốp la. Ngoài ra, họ ăn súp bắp cải, súp củ cải đỏ, đồ muối khoai tây và sủi cảo.
Trong chuyến bay vào vũ trụ ngày 1/4/1961 trong 108 phút, Gagarin ăn thức ăn đã được đóng trong tuýp, gồm 3 món là pate gan, súp rau củ nghiền và một ly nước ép nho đen.
Ngoài một chế độ ăn đảm bảo dinh dưỡng, kiểm soát được cân nặng, các phi hành gia luôn ý thức được việc phải rèn luyện sức khỏe. Gagarin chọn cho mình môn Khúc côn cầu băng với vị trí thủ gôn. Ngoài ra ông còn tích cực tham gia vào các trận đấu bóng rổ.