Thủy đậu là một mối lo lớn đối với các bà bầu trong thời kỳ mang thai vì nó có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi, trong đó có hội chứng thủy đậu bẩm sinh.
Bệnh thủy đậu (dân gian thường gọi là trái rạ) là bệnh lây lan qua đường hô hấp hoặc tiếp xúc trực tiếp do nhiễm Varicella zoster virus (VZV), thường gặp ở trẻ em.
Thời gian ủ bệnh khoảng 2 tuần, với các triệu chứng lâm sàng thường dễ nhận biết như sốt, mệt mỏi và nổi bóng nước khắp người, đường kính bóng nước từ 2 – 5mm.
Đây là một bệnh lành tính thường gặp ở trẻ em. Nguy cơ bệnh tăng lên khi có kèm viêm phổi. Hút thuốc lá làm gia tăng nguy cơ viêm phổi trong bệnh thủy đậu.
Theo ThS.BS Hồ Giang Nam - Khoa Phụ sản, Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An, với bà bầu, thủy đậu là một mối lo lớn trong thời kỳ mang thai vì nó có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi.
Ở 3 tháng đầu của thai kỳ, nếu người mẹ bị nhiễm thủy đậu thì virus có thể sẽ gây sảy thai. Còn nhiều biến chứng nguy hiểm khác đối với thai nhi, trong đó có hội chứng thủy đậu bẩm sinh.
Đối với những thai phụ bệnh thủy đậu nguyên phát (mắc bệnh lần đầu tiên) khi mang thai, tùy vào tuổi của thai nhi mà bệnh sẽ có độ ảnh hưởng nhiều hay ít.
Vào tuần lễ thứ 8 – 12 của thai kỳ, nguy cơ thai nhi bị hội chứng thủy đậu bẩm sinh là 0,4%. Biểu hiện thường gặp nhất của hội chứng thủy đậu bẩm sinh là sẹo ở da. Những bất thường khác có thể xảy ra là tật đầu nhỏ, bệnh lý võng mạc, đục thủy tinh thể, nhẹ cân, chi ngắn, chậm phát triển tâm thần.
Vào tuần thứ 13 – 20 của thai kỳ, nguy cơ thai nhi bị hội chứng thủy đậu bẩm sinh là 2%. Sau tuần lễ thứ 20 thai kỳ, bệnh hầu như không ảnh hưởng trên thai.
Nếu trong vòng 5 ngày trước sinh và 2 ngày sau sinh người mẹ nhiễm bệnh, bé sơ sinh dễ bị bệnh thủy đậu lây từ mẹ do lúc đó người mẹ chưa có đủ thời gian tạo kháng thể truyền cho thai nhi trước sinh. Tỉ lệ tử vong bé sơ sinh lúc này khá cao, lên đến 25 – 30% số trường hợp bị nhiễm.
Cách xử trí khi thai phụ bị bệnh thủy đậu
ThS. BS. Hồ Giang Nam khuyến cáo, khi bị thủy đậu ngoài việc đến các cơ sở y tế khám và điều trị theo đơn của bác sỹ, thai phụ cần:
- Nghỉ ngơi, uống nhiều nước, ăn thức ăn lỏng dễ tiêu hóa
- Nếu sốt có thể dùng thuốc hạ sốt paracetamol
- Giữ vệ sinh thân thể, tránh làm vỡ những bóng nước vì có nguy cơ bội nhiễm.
Nếu có những dấu hiệu nặng hơn, cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám và có những bước điều trị kịp thời, tránh những biến chứng nguy hiểm hơn có thể có.
Cách tốt nhất để tránh bệnh thủy đậu với bà bầu là nên kiểm tra sức khỏe thật kỹ trước khi có thai. Đồng thời, tiến hành tiêm phòng bệnh thủy đậu khi còn bé hoặc ít nhất 3 tháng trước khi mang thai để đảm bảo có một khoảng thời gian mang thai khỏe mạnh.
Trong thời kỳ mang thai, bà bầu nên tránh tiếp xúc với người bệnh thủy đậu, giữ vệ sinh môi trường và vệ sinh thân thể, tăng cường các thức ăn có vitamin C để tăng sức đề kháng của cơ thể.
Ngoài ra, bác sĩ Nam cũng khuyên các thai phụ nếu trong 3 tháng đầu thai kỳ bị nhiễm virus thủy đậu, nên tiến hành các xét nghiệm sàng lọc trước sinh.