Bệnh nhân tử vong sau mổ tay: Tắc mạch máu do mỡ là gì?

Theo một số chuyên gia y tế, về lý thuyết, tắc mạch máu do mỡ xuất phát từ việc tăng áp lực trong ống tủy xương làm trào tủy xương vào mạch máu.

Ngày nay, y học đã chứng minh được khi gãy ở thân xương dài, máu tụ làm tăng áp lực trong ống tủy xương.

Theo cơ chế “cái bơm xe đạp”, sẽ làm cho tủy xương, mỡ trong xương thấm qua thành tĩnh mạch trong nội tủy gây tắc nghẽn mạch tại chỗ và tắc nghẽn mạch toàn thể.

Đích tới của sinh lý bệnh tắc mạch máu do mỡ là các mạch máu ở phổi. Ban đầu tắc nghẽn mạch máu ở phổi. Sau đó chất lipa (lipase) ở mô phổi tạo ra thủy phân mỡ và giải phóng các acid béo tự do. Các acid béo tự do này gây phản ứng viêm tấy cấp tính phổi, tổn thương nặng nề phổi kéo đến tình trạng phù nề phế nang phổi.

Từ biến chứng suy hô hấp này, bệnh nhân sẽ gặp các biến chứng não, có thể nguy hiểm tính mạng.

Hội chứng tắc mạch máu do mỡ từ khởi đầu cho tới khi gây nghẽn mạch phổi cơ học kéo dài trong khoảng 48 giờ sau gãy xương. Ở giai đoạn này, bệnh nhân chưa xuất hiện các triệu chứng điển hình, chưa gây được tử vong. Tuy nhiên, điều này phụ thuộc lớn vào bác sĩ khi tính toán vào mức độ trầm trọng của gãy xương đã nói ở trên để tiên lượng dễ có nguy cơ nào.

Đến khi các acid béo tự do gây tổn thương ở phổi, bệnh nhân có các dấu hiệu rõ rệt của bệnh thì tỉ lệ tử vong rất cao vì các tổn thương phổi không hồi phục được.

Theo chuyên gia, các yếu tố giúp cho tăng nguy cơ mắc bệnh bao gồm gẫy xương lớn, gẫy nhiều xương, gẫy xương có dập nát nhiều mô mềm, gẫy xương nhưng bị xử trí thô bạo (đóng đinh vào xương). Ngoài ra, nếu nạn nhân có các bệnh gây suy hô hấp kèm theo cũng khiến cho nguy cơ mắc bệnh gia tăng.

Bệnh có một số triệu chứng điển hình như suy hô hấp, hôn mê, đốm xuất huyết dưới da. Tuy nhiên, đó là dấu hiệu thông báo bệnh nhân đang ở giai đoạn quá muộn, ít khả năng cứu sống nạn nhân.