8 lợi ích sức khỏe bất ngờ của Atisô
Lợi ích sức khỏe của Atisô được cho là bao gồm: lượng đường trong máu thấp hơn và cải thiện tiêu hóa, sức khỏe tim mạch và sức khỏe gan.
Chiết xuất atisô chứa nồng độ cao các hợp chất được tìm thấy trong cây, cũng ngày càng phổ biến như một chất bổ sung.
Dưới đây là 8 lợi ích sức khỏe hàng đầu của atisô và chiết xuất atisô.
Giàu chất dinh dưỡng
Atisô chứa nhiều chất dinh dưỡng mạnh mẽ. Một khẩu phần atisô128 gram thô chứa:
- Carbs: 13,5 gram
- Chất xơ: 6,9 gram
- Chất đạm: 4,2 gram
- Chất béo: 0,2 gram
- Vitamin C: 25% lượng khuyến nghị hàng ngày (RDI)
- Vitamin K: 24% RDI
- Thiamine: 6% RDI
- Riboflavin: 5% RDI
- Niacin: 7% RDI
- Vitamin B6: 11% RDI
- Folate: 22% RDI
- Sắt: 9% RDI
- Magiê: 19% RDI
- Photpho: 12% RDI
- Kali: 14% RDI
- Canxi : 6% RDI
- Kẽm: 6% RDI
Atisô ít chất béo trong khi giàu chất xơ, vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa. Atisô đặc biệt chứa nhiều folate, vitamin C và K, cung cấp các khoáng chất quan trọng, chẳng hạn như: magiê, phốt pho, kali và sắt.
Một cây atisô cỡ trung bình chứa gần 7 gram chất xơ, chiếm tới 23 - 28% lượng tiêu thụ hàng ngày (RDI).
Trên hết, atisô là một trong những loại rau giàu chất chống oxy hóa nhất.
Giảm Cholesterol LDL 'xấu' và tăng Cholesterol HDL 'tốt'
Chiết xuất lá atisô có thể có tác động tích cực đến mức cholesterol.
Một đánh giá lớn ở hơn 700 người đã phát hiện ra rằng việc bổ sung chiết xuất từ lá atisô hàng ngày trong 5 – 13 tuần đã dẫn đến việc giảm tổng lượng cholesterol và LDL xấu.
Một nghiên cứu ở 143 người trưởng thành có cholesterol cao cho thấy chiết xuất từ lá atisô được uống hàng ngày trong 6 tuần dẫn đến giảm 18,5% và 22,9% tổng lượng cholesterol và LDL xấu.
Ngoài ra, một nghiên cứu trên động vật đã báo cáo giảm 30% lượng cholesterol LDL xấu và giảm 22% chất béo trung tính sau khi sử dụng thường xuyên chiết xuất atisô.
Hơn nữa, thường xuyên sử dụng chiết xuất atisô có thể giúp tăng cholesterol tốt HDL ở người lớn có cholesterol cao.
Chiết xuất atisô ảnh hưởng đến cholesterol theo hai cách chính.
Đầu tiên, atisô có chứa luteolin, một chất chống oxy hóa ngăn ngừa sự hình thành cholesterol.
Thứ hai, chiết xuất lá atisô khuyến khích cơ thể bạn xử lý cholesterol hiệu quả hơn, dẫn đến mức tổng thể thấp hơn.
Điều hòa huyết áp
Chiết xuất atisô có thể hỗ trợ những người bị huyết áp cao.
Một nghiên cứu trên 98 người đàn ông bị huyết áp cao cho thấy tiêu thụ chiết xuất atisô hàng ngày trong 12 tuần làm giảm huyết áp tâm trương và tâm thu trung bình lần lượt là 2,76 và 2,85 mmHg.
Các nghiên cứu trên ống nghiệm và động vật chỉ ra rằng chiết xuất atisô thúc đẩy enzyme eNOS, có vai trò mở rộng mạch máu.
Ngoài ra, atisô là một nguồn kali tốt, giúp điều hòa huyết áp.
Điều đó nói rằng, không rõ liệu tiêu thụ toàn bộ atisô có mang lại lợi ích tương tự hay không, vì chiết xuất atisô được sử dụng trong các nghiên cứu này rất tập trung.
Cải thiện sức khỏe gan
Chiết xuất lá atisô có thể bảo vệ gan của bạn khỏi bị hư hại và thúc đẩy sự phát triển của mô mới.
Nó cũng làm tăng sản xuất mật, giúp loại bỏ các độc tố có hại từ gan của bạn.
Trong một nghiên cứu, những con chuột dùng chiết xuất atisô dẫn đến tổn thương gan ít hơn, nồng độ chất chống oxy hóa cao hơn và chức năng gan tốt hơn sau khi dùng thuốc quá liều, so với chuột không được dùng chiết xuất atisô.
Các nghiên cứu ở người cũng cho thấy tác dụng tích cực đối với sức khỏe gan.
Ví dụ, một thử nghiệm ở 90 người mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu tiết lộ rằng uống 600 mg chiết xuất atisô mỗi ngày trong 2 tháng đã giúp cải thiện chức năng gan.
Trong một nghiên cứu khác ở những người trưởng thành béo phì mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, uống chiết xuất atisô hàng ngày trong 2 tháng giúp giảm viêm gan và lắng đọng chất béo ít hơn so với việc không sử dụng chiết xuất atisô.
Các nhà khoa học nghĩ rằng một số chất chống oxy hóa được tìm thấy trong atisô là cynarin và silymarin góp phần đem lại những lợi ích này.
Cần nhiều nghiên cứu hơn để xác nhận vai trò của chiết xuất atisô trong điều trị bệnh gan.
Cải thiện sức khỏe tiêu hóa
Atisô là một nguồn chất xơ tuyệt vời, có thể giúp giữ cho hệ thống tiêu hóa của bạn khỏe mạnh bằng cách thúc đẩy vi khuẩn đường ruột thân thiện, giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư ruột, giảm táo bón và tiêu chảy.
Atisô chứa inulin, một loại chất xơ hoạt động như một prebiotic.
Trong một nghiên cứu, 12 người trưởng thành đã trải qua sự cải thiện vi khuẩn đường ruột khi họ dùng chiết xuất atisô có chứa inulin mỗi ngày trong 3 tuần.
Chiết xuất atisô cũng có thể giúp giảm các triệu chứng khó tiêu, như đầy hơi, buồn nôn và ợ nóng.
Một nghiên cứu ở 247 người mắc chứng khó tiêu xác định rằng uống chiết xuất lá atisô hàng ngày trong 6 tuần giúp giảm các triệu chứng như: đầy hơi và cảm giác no khó chịu, so với việc không uống chiết xuất lá atisô.
Cynarin, một hợp chất tự nhiên trong atisô, có thể đem lại những tác động tích cực này bằng cách kích thích sản xuất mật, đẩy nhanh chuyển động ruột và cải thiện tiêu hóa một số chất béo.
Giảm triệu chứng của hội chứng ruột kích thích
Hội chứng ruột kích thích (IBS) là một tình trạng ảnh hưởng đến hệ thống tiêu hóa của bạn và có thể gây đau dạ dày, chuột rút, tiêu chảy, táo bón và đầy hơi.
Trong một nghiên cứu ở những người bị IBS, uống chiết xuất lá atisô hàng ngày trong 6 tuần giúp giảm bớt các triệu chứng. Hơn thế nữa, 96% người tham gia đánh giá chiết xuất có hiệu quả tương đương các phương pháp điều trị IBS khác, chẳng hạn như thuốc chống nôn và thuốc nhuận tràng.
Một nghiên cứu khác ở 208 người mắc IBS đã phát hiện ra rằng uống 1 - 2 viên chiết xuất lá atisô hàng ngày trong 2 tháng, giảm 26% triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống thêm 20%.
Chiết xuất atisô có thể làm giảm các triệu chứng theo nhiều cách.
Một số hợp chất trong atisô có đặc tính chống co thắt. Điều này có nghĩa là chúng có thể giúp ngăn chặn co thắt cơ phổ biến ở IBS, cân bằng vi khuẩn đường ruột và giảm viêm.
Trong khi chiết xuất atisô có vẻ hứa hẹn để điều trị các triệu chứng IBS, các nghiên cứu lớn hơn ở người là cần thiết.
Có thể giúp hạ đường huyết
Atisô và chiết xuất lá atisô có thể giúp giảm lượng đường trong máu.
Một nghiên cứu ở 39 người trưởng thành thừa cân cho thấy uống chiết xuất từ đậu và atisô hàng ngày trong 2 tháng làm giảm lượng đường trong máu lúc đói so với việc không bổ sung.
Một nghiên cứu nhỏ khác chỉ ra rằng ăn atisô luộc trong bữa ăn làm giảm lượng đường trong máu và insulin 30 phút sau khi ăn. Đáng chú ý, tác dụng này chỉ thấy ở những người trưởng thành khỏe mạnh không mắc hội chứng chuyển hóa.
Điều đó chỉ ra rằng, chiết xuất atisô đã được chứng minh là làm chậm hoạt động của alpha-glucosidase, một loại enzyme phá vỡ tinh bột thành glucose, có khả năng ảnh hưởng đến lượng đường trong máu.
Có thể có tác dụng chống ung thư
Các nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm lưu ý rằng chiết xuất atisô làm suy yếu sự phát triển ung thư.
Một số chất chống oxy hóa bao gồm rutin, quercetin, silymarin và axit gallic trong atisô được cho là nguyên nhân cho các tác dụng chống ung thư này.
Ví dụ: silymarin đã được tìm thấy để giúp ngăn ngừa và điều trị ung thư da trong các nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm.
Bổ sung an toàn và liều lượng
Uống chiết xuất atisô thường được coi là an toàn, nhưng vẫn có một vài tác dụng phụ bao gồm:
- Dị ứng tiềm ẩn: Một số người có thể bị dị ứng với atisô hoặc chiết xuất atisô. Nguy cơ cao hơn đối với bất kỳ ai bị dị ứng với các loại cây từ cùng họ, bao gồm: hoa cúc, hoa hướng dương và cúc vạn thọ.
- Phụ nữ có thai hoặc cho con bú: Phụ nữ có thai hoặc cho con bú nên tránh chiết xuất atisô vì thiếu thông tin an toàn.
- Những người bị tắc nghẽn ống mật hoặc sỏi mật: Bất cứ ai mắc các bệnh này nên tránh dùng atisô và chiết xuất atisô do khả năng thúc đẩy chuyển động của mật.
Tuy nhiên, liều lượng điển hình được sử dụng trong nghiên cứu ở con người dao động từ 300 - 640 mg chiết xuất lá atisô 3lần/ngày.
Nếu bạn không chắc chắn có nên uống chiết xuất atisô hay không, hãy nói chuyện với bác sĩ để được tư vấn.
