Không ít người gặp tình cảnh người thân vừa tỉnh giấc bật dậy và rồi đổ gục, liệt nửa người hoặc toàn thân do đột quỵ. Tại sao căn bệnh đột quỵ lại hay tấn công vào buổi sáng?
Chia sẻ về vấn đề này, TS.BS Vũ Quỳnh Nga, Bệnh viện Tim Hà Nội cho biết: “Các bác sĩ cấp cứu trong quá trình làm việc cũng nhận thấy một thực trạng là các ca cấp cứu đột quỵ xảy ra nhiều hơn vào sáng sớm.
Và chính hiện tượng tăng vọt huyết áp lúc sáng sớm được cho là nguyên nhân làm tăng nguy cơ tim mạch, đột quỵ.
Đặc biệt, ở những người cao tuổi, người đang mắc các bệnh lý về tim mạch như tăng huyết áp, bệnh mạch vành… có nguy cơ bị đột quỵ vào sáng sớm cao hơn những người trẻ, người không bị bệnh”.
Giải thích rõ hơn vì sao đột quỵ hay xảy ra lúc sáng sớm, các chuyên gia tim mạch cho rằng có 2 lý do sau đây.
Thứ nhất là do thay đổi hormone và huyết áp của người bệnh. Khi thức dậy vào buổi sáng, sẽ chuyển từ tư thế đang nằm sang tư thế vận động, làm thay đổi nồng độ các hormone.
Hormone này gây ra tăng nhịp tim, tăng huyết áp và làm tăng trương lực của động mạch.
Bình thường, huyết áp của cơ thể xuống mức thấp nhất vào lúc khoảng 3 giờ sáng, sau đó tăng dần lên và tăng nhanh lúc thức dậy và buổi sáng.
Bên cạnh đó, sau một đêm, cơ thể mất đi một lượng nước tương đối lớn, máu trở nên cô đặc hơn, tim phải làm việc vất vả để bơm đẩy máu đi.
Khi tăng huyết áp sẽ tăng nhu cầu oxy cho cơ tim, làm cho cơ tim không được ổn định do chênh lệch huyết áp, tăng nguy cơ tổn thương các mảng xơ vữa động mạch và gây đột quỵ.
Lý do thứ 2 làm cho đột quỵ dễ xảy ra vào buổi sáng liên quan đến lượng nitric oxit thấp vào lúc ngủ dậy.
Nitric oxit (gọi tắt là NO) có vai trò quan trọng trong việc cầm máu, tham gia vào hầu hết quá trình sinh học trong cơ thể như sự thức tỉnh, chức năng sinh dục, cảm giác đau, hài lòng, điều tiết máu và chất dinh dưỡng nuôi cơ thể…
NO có vai trò quan trọng trong quá trình lão hóa, là yếu tố quan trọng quyết định đến việc bị đột quỵ, đái tháo đường…
Trong cơ thể, quá trình tiêu thụ NO vào ban đêm là lớn nhất nên khi sáng sớm thức dậy cơ thể con người thường thiếu NO nên cũng dẫn đến nguyên nhân bị đột quỵ vào sáng sớm.
Để ngăn ngừa tình trạng đột quỵ xảy ra vào sáng sớm, bác sĩ tim mạch khuyến cáo mọi người, nhất là những người đang có bệnh lý về tim mạch cần tuân thủ điều trị, theo dõi chặt chẽ các yếu tố nguy cơ như: tăng huyết áp, rung nhĩ, rối loạn chuyển hóa mỡ, đái tháo đường, bệnh van tim, suy tim, hút thuốc lá, uống rượu bia…
Ngoài ra, khi tỉnh giấc nên dành ít phút cho cơ thể quen dần với trạng thái mới và hoàn toàn tỉnh táo trước khi bước ra khỏi giường.
Có thể nằm trên giường và thực hiện một vài động tác duỗi chân, tay nhẹ nhàng, xoa mặt… để giúp khí huyết lưu thông.
Buổi tối trước khi đi ngủ, nên uống một ly nước ấm để làm giảm độ keo nhớt của máu, giảm bớt áp lực lên tim.
Những người đang mắc bệnh tăng huyết áp nên để sẵn thuốc huyết áp, máy đo huyết áp ở đầu giường để kiểm tra huyết áp lúc ngủ dậy, uống thuốc ngay khi thấy huyết áp tăng cao.
Và điều quan trong là cần có một chế độ ăn uống lành mạnh, tập luyện thể thao đều đặn mỗi ngày nhằm giúp tăng cường sức khỏe, giảm nguy cơ bệnh tật.