Ăn quá nhiều muối sẽ gây ra phản ứng viêm miễn dịch ở ruột, điều này ảnh hưởng xấu đến lớp trong của mạch máu, khiến dòng chảy của máu đưa oxy lên não bị suy giảm. Đây chính là nguyên nhân mấu chốt gây nên chứng mất trí nhớ.
Một nghiên cứu trên chuột sống và tế bào người của trường Đại học Weill Cornell (Mỹ), vừa chỉ ra những tác động tiêu cực của thói quen ăn mặn đến trí nhớ.
Trong nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Nature Neuroscience, các nhà khoa học thử cho những con chuột ăn một lượng muối nhiều hơn so với khuyến cáo, chuột quên mất những lối đi trong mê cung và không thể tìm ra lỗ hổng (có sẵn) để thoát khỏi mê cung này.
Nhưng khi cho chuột quay lại chế độ ăn thông thường, trí nhớ của chúng lại phục hồi.
Những ảnh chụp scan não chuột cho thấy sau khi trở lại ăn nhạt, dòng chảy của máu và các tế bào màng trong của não chuột trở lại khỏe mạnh như trước khi tiến hành thí nghiệm.
Trong khi Bộ Nông nghiệp Mỹ khuyến cáo nên ăn khoảng ¾ thìa cà phê muối mỗi ngày, tương đương với lượng muối trong 8 túi khoai tây chiên cỡ nhỏ, mỗi người Mỹ thường ăn nhiều hơn lượng này tới 50%.
Thí nghiệm trên chuột sống và tế bào của người chỉ ra: thức ăn mặn gây ra phản ứng viêm của hệ miễn dịch, điều này làm giảm oxy lên máu, gây hại cho các tế bào thần kinh – từ đó dẫn đến các vấn đề thần kinh cũng như hành vi.
Quan trọng là, những ảnh hưởng này được đảo ngược khi trở lại chế độ ăn bình thường. Điều này chứng tỏ việc ăn vừa đủ muối có tác dụng tốt với sức khỏe thần kinh.
Não không thích ‘ăn’ muối
Các nhà khoa học không chắc chắn điều gì gây ra bệnh suy giảm, mất trí nhớ và nhận thức, nhưng họ cho rằng cả gien di truyền và lối sống đều thúc đẩy sự phát triển của các chứng bệnh này.
Những mảng bám hoặc đám rối của các protein gây hại, gọi là beta amyloids, tồn tại trong não bộ là thủ phạm chính của bệnh Alzheimer, nhưng tác giả của nghiên cứu, Tiến sĩ Constantino Iadecola cho rằng, não những người bị mắc chứng mất trí nhớ còn có "vấn đề với các mạch máu trong não, những mạch máu trông không bình thường".
Tiến sĩ Iadecola, một chuyên gia hàng đầu về đột quỵ và chứng mất trí của Đại học Weill Cornell nói rằng tình trạng ăn mặn đầu tiên sẽ tác động đến ruột, khiến ruột đáp ứng miễn dịch bằng cách tăng các tế bào miễn dịch có tên là TH 17.
Tế bào này tiết ra một chất chống viêm (IL 17) có thể phá hủy các tế bào màng ở lớp trong của mạch máu. Và lần lượt, những phản ứng hóa học này ngăn chặn nitric oxide, một chất trung gian quan trọng.
Nitric oxide có nhiều tác dụng, điển hình là việc giúp mạch máu thư giãn. Chất này cũng có tác dụng giúp cho vùng hippocampus (đồi hải mã của não) thiết lập các ký ức. Nó cũng rất quan trọng với việc tăng cường chức năng nhận thức.
Nếu thiếu nitric oxide, các tế bào thần kinh phải "vật lộn" mới có thể thực hiện được các chức năng của chúng.
Đồng thời, thói quen ăn mặn cũng làm tổn hại hệ thống mạch máu não. Hệ quả là việc đưa máu lên não khó khăn hơn – từ đó ảnh hưởng đến khả năng điều khiển hành vi.
Trong một số dạng bệnh mất trí nhớ, mà Alzheimer là dạng phổ biến nhất, các nhà khoa học đã phát hiện thấy dòng chảy của máu lên não bị suy giảm.
Mặc dù thí nghiệm đầy đủ được thực hiện ở chuột, Tiến sĩ Iadecola cũng chỉ ra rằng IL 17 ảnh hưởng tương tự đến tế bào màng trong não của người.
Vị tiến sĩ này cho rằng có một trục "ruột – não", tức là có mối liên quan giữa thói quen ăn uống và các vấn đề sức khỏe tâm thần.
Điều này đồng nghĩa với việc sự thay đổi trong lối sống hoặc một số loại thuốc kê toa có thể làm đảo ngược tác hại của ăn mặn. Đây chính là một tin vui đối với các bệnh nhân mắc bệnh mất trí nhớ.
Ăn quá nhiều muối có thể "tàn phá" sức khỏe của con người như thế nào?
Sự cân bằng của chất lỏng và muối trong cơ thể là rất quan trọng đối với sự cân bằng chung của cơ thể. Khi quá nhiều natri trong cơ thể, cơ thể buộc phải giữ lại lượng chất lỏng dư thừa để cân bằng muối.
Chất lỏng làm cho tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu, dẫn đến huyết áp cao hơn. Huyết áp cao, đương nhiên sẽ dẫn đến đột quỵ và bệnh tim.
Huyết áp cao cũng làm cho tim khó đẩy máu vận chuyển oxy đến các cơ quan khác nhau, bao gồm cả não, dẫn đến suy giảm nhận thức.
Cơ quan bài tiết, lọc máu như thận cũng sẽ phải làm việc quá mức ở những người có thói quen ăn mặn.