Bệnh dại là gì?
Bệnh dại là một bệnh truyền nhiễm từ động vật do vi rút gây ra, gây viêm não, viêm tủy sống tiến triển và gây tử vong. Về mặt lâm sàng, bệnh dại có hai thể:
Mặc dù bệnh có thể gây tử vong khi các dấu hiệu lâm sàng xuất hiện, rất may mắn rằng bệnh dại hoàn toàn có thể phòng tránh được nhờ vaccine, thuốc và công nghệ giúp ngăn ngừa tử vong do bệnh dại.
Giai đoạn ủ bệnh tính từ khi cơ thể bệnh nhân tiếp xúc với virus cho đến khi có các triệu chứng đầu tiên của bệnh dại. Đây là giai đoạn virus xâm nhập từ vết thương vào máu và lan truyền trong cơ thể.
Thông thường thời gian ủ bệnh khoảng từ 30 - 90 ngày, cũng có khi kéo dài từ 10 ngày đến 2 năm sau khi bắt đầu nhiễm dại. Tuy nhiên, thời gian ủ bệnh có thể rút ngắn khi:
Giai đoạn ủ bệnh
Giai đoạn tiền triệu chứng thường kéo dài khoảng 1 - 4 ngày, đây là thời kỳ hệ miễn dịch của cơ thể tăng cường hoạt động để chống lại virus xâm nhập. Các chất trung gian tiết ra từ hệ thống bạch cầu của hệ miễn dịch gây ra các triệu chứng đầu tiên của bệnh, bao gồm các biểu hiện như:
Vết cắn của động vật nhiễm bệnh lan truyền bệnh dại
Giai đoạn phát bệnh thường kéo dài từ 2 đến 10 ngày, đây là lúc các virus đã xâm nhập được vào não bộ và bắt đầu lan rộng gây tổn thương thần kinh. Lúc này, các triệu chứng bệnh dại về rối loạn hành vi và tâm lý bệnh nhân sẽ diễn ra rõ ràng và nghiêm trọng.
Cuối giai đoạn này, các vùng cơ trong cơ thể sẽ bị tê liệt và yếu đi, bệnh nhân thường tử vong do cơ hô hấp không còn khả năng hoạt động.
Bệnh dại giai đoạn này được chia thành hai thể khác nhau là: bệnh dại thể cuồng và bệnh dại thể liệt. Trong cả hai thể bệnh này, virus tấn công sâu vào hệ thần kinh và gây ra các triệu chứng như:
Bệnh dại thể cuồng
Đây là dạng phổ biến chiếm 80% các ca bệnh dại. Đúng như tên gọi của nó, triệu chứng bệnh dại thể này đặc trưng bởi sự bạo lực về thể chất và tinh thần của bệnh nhân.
Các triệu chứng diễn ra theo từng cơn, những lần rối loạn hành động xuất hiện xen kẽ với những khoảnh khắc minh mẫn, bình thường.
Ở thể bệnh này, bệnh nhân thường đi kèm các dấu hiệu kích động về tâm lý như bồn chồn, hành vi kỳ lạ, ảo giác, tiết nhiều nước bọt, sợ nước.(khi cố gắng uống sẽ gây co thắt cơ thanh quản và hầu họng)
Triệu chứng bệnh dại thể cuồng đặc trưng bởi sự bạo lực về thể chất và tinh thần
Khác với bệnh dại thể cuồng, trong bệnh dại thể liệt các chi của bệnh nhân rơi vào trạng thái tê liệt, giảm hoạt động, không đi kèm mê sảng và chứng sợ nước.
Bệnh dại thể liệt khiến các chi của bệnh nhân rơi vào trạng thái tê liệt, giảm hoạt động
Tiêm ngừa vaccine là cách hiệu quả để phòng ngừa virus dại gây bệnh. Nên tìm gặp bác sĩ ngay sau khi bị động vật gây tổn thương hoặc khi tiếp xúc với động vật nghi ngờ nhiễm virus dại để phòng ngừa các biến chứng thần kinh nghiêm trọng.
Dựa vào thời gian, mức độ bị tổn thương và thời điểm tiêm phòng dại trước đó của bệnh nhân, bác sĩ sẽ chỉ định tiêm vaccine hoặc điều trị bệnh dại.
Sau khi tiếp xúc với động vật nghi ngờ mang mầm bệnh hoặc khi bị động vật gây tổn thương, bạn cần lưu ý một số triệu chứng bệnh dại để tìm ngay đến bác sĩ, bao gồm :
Tiêm vaccine sau khi bị động vật cắn để ngừa bệnh dại
Hiện nay có rất nhiều cơ sở chuyên cung cấp các dịch vụ tiêm vaccine ngừa bệnh dại. Dưới đây là một số địa chỉ uy tín được nhiều bệnh nhân tin tưởng lựa chọn:
Xem thêm: Các bước xử lí khi bị chó cắn
Các dấu hiệu bệnh dại thay đổi tùy thuộc vào giai đoạn và đáp ứng của mỗi người đối với virus là khác nhau. Trên đây là những thông tin cơ bản về các triệu chứng bệnh dại thường gặp. Hy vọng bài viết mang lại nhiều thông tin hữu ích cho bạn trong việc phòng ngừa bệnh dại hiệu quả.
Nguồn: WHO, CDC, Bộ Y tế