Bệnh nhân đái tháo đường cẩn thận trước biến chứng đột quỵ, bệnh tim

Bà N.T.N (77 tuổi, Ân Thi, Hưng Yên) phát hiện ĐTĐ túyp 2 và tăng huyết áp cách đây 8 năm, tai biến mạch máu não 7 lần. Cách đây 5 tháng bà N. xuất hiện các triệu chứng đau nhức, giảm vận động bàn chân 2 bên. Càng ngày, dấu hiệu đau nhức, giảm vận động bàn chân 2 bên của bệnh nhân tăng lên, chân sưng, nóng đỏ…

Bà N. được người nhà đưa tới khám tại BV Nội tiết, bà N được yêu cầu nhập viện vào khoa Tim mạch.  Sau khi thăm khám và chỉ định làm các xét nghiệm, chụp chiếu, bệnh nhân được chẩn đoán ĐTĐ tuýp 2, rối loạn chuyển hóa lipid, biến chứng thần kinh ngoại vi….

Theo BS.CKII Trần Thị Kim Oanh, Trưởng khoa Tim mạch, BV Nội tiết Trung ương cho biết, ngày càng có nhiều trường hợp biến chứng do ĐTĐ, trong đó phổ biến và rất hay gặp là các biến chứng liên quan đến bệnh lý tim mạch như trường hợp của bà N.

Theo số liệu gần đây nhất, có tới khoảng 70% các trường hợp ở bệnh nhân ĐTĐ tử vong đều liên quan đến tim mạch. Chính vì vậy, việc hiểu biết đặc điểm về bệnh lý cũng như những biểu hiện lâm sàng của bệnh sẽ góp phần phòng ngừa, hạn chế sự tiến triển của bệnh tim mạch ở các bệnh nhân ĐTĐ.

BS Kim Oanh cũng cho biết thêm bệnh ĐTĐ là nguyên nhân gây nên tổn thương sớm ở tế bào nội mạc, làm rối loạn chức năng nội mạc mạch máu. Khi chức năng nội mạc bị rối loạn các phân tử mỡ dễ dàng chui qua lớp nội mạc vào trong, kết hợp với tăng khả năng kết dính và xuyên thành của tế bào bạch cầu vào trong lớp nội mạc hình thành mảng xơ vữa gây hẹp lòng mạch.

Ngoài ra, khi lớp nội mạc mạch máu bị tổn thương, sẽ tạo cơ hội thuận lợi cho sự co mạch kết hợp với sự kết dính của tiểu cầu, hình thành nên cục huyết khối trong lòng mạch gây tắc mạch cấp tính gây nên các cơn đau thắt ngực không ổn định, nhồi máu cơ tim, nhồi máu não... đe doạ nghiêm trọng tính mạng người bệnh, tổn thương mạch máu não sẽ dẫn đến tai biến mạch máu não, nhồi máu não... tổn thương ở động mạch chi sẽ dẫn đến biểu hiện viêm tắc động mạch chi, (đi cà nhắc cách hồi), hoại tử chi ,cắt cụt chi...

Có nhiều yếu tố làm nặng nề thêm biến chứng tim mạch ở bệnh nhân ĐTĐ như: Tuổi cao, tăng huyết áp; Rối loạn lipid máu; Béo phì; hút thuốc lá; Ít vận động; Tiền sử gia đình có người bị nhồi máu cơ tim. Khi các yếu tố này kết hợp với ĐTĐ sẽ làm tăng nguy cơ biến chứng tim mạch lên nhiều lần.

Trong số các yếu tố làm tăng mức độ nặng nề của biến chứng tim mạch thì có 2 yếu tố không thể tác động được đó là tuổi cao và tiền sử gia đình; các yếu tố còn lại đều có thể tác động làm thay đổi được. Chính vì vậy, khi điều trị bệnh ĐTĐ không bao giờ được bỏ quên tác động vào các yếu tố nguy cơ này, đặc biệt là thói quen hút thuốc lá, ít vận động, bác sĩ Kim Oanh chia sẻ.

Cũng theo bác sĩ, việc kiểm soát tốt ĐTĐ có thể làm giảm các biến chứng tim mạch. Cụ thể, để giảm các biến chứng tim mạch ở bệnh nhân ĐTĐ người bệnh phải kiểm soát tốt đường huyết theo khuyến cáo của Hội ĐTĐ Việt Nam, điều trị các bệnh lý kèm theo như THA, điều trị các rối loạn chuyển hóa mỡ, hạn chế những thói quen không có lợi cho sức khỏe như hút thuốc lá, uống rượu, lười vận động, kiểm soát tốt cân nặng và có chế độ sinh hoạt hợp lý, khám định kỳ hàng tháng.