Không phải vấn đề gì của con cha mẹ cũng nên can thiệp vì đôi lúc phải để trẻ tự giải quyết chuyện của mình, nhưng cha mẹ có thể dạy con những nguyên tắc quan trọng để trẻ biết tự lập và lớn lên hạnh phúc, tự tin.
Dưới đây là 7 bài học quan trọng mà cha mẹ cần dạy con nhỏ ngay hôm nay.
1. Dạy con cách nói "không"
Tình huống: Bạn học của con muốn con cho chép bài trong giờ kiểm tra. Con đồng ý, cả hai bị cô giáo phát hiện gian lận và đều nhận điểm kém.
Cách giải quyết: Hãy giải thích cho con rằng làm như vậy là không tôn trọng công sức chính mình bỏ ra để chuẩn bị cho bài kiểm tra này, và ai muốn điểm cao thì phải tự dùng kiến thức của mình. Hãy dạy con cách nói "không", có thể nói giảm, nói tránh, chẳng hạn như: "Tớ chưa là xong bài. Đừng làm tớ xao nhãng."
Bài học này sẽ giúp con thấy tự tin hơn, và không ai có thể thao túng, điều khiển con.
2. Dạy con cách đáp trả đối phương
Tình huống: Bạn học của con thường xuyên bắt nạt và đem con ra làm trò đùa. Kết quả là con không muốn đến trường.
Cách giải quyết: Cha mẹ không nên can thiệp trực tiếp mâu thuẫn giữa trẻ để tránh làm vụ việc trầm trọng hơn. Hãy giải thích cho con rằng chính người bạn đi bắt nạt con mới có vấn đề, vì bạn đó tưởng rằng mình sẽ "ngầu" hơn nếu dọa được con sợ, làm con buồn.
Cha mẹ hãy dạy con cho bạn ấy biết rằng những lời trêu chọc của bạn không thể làm con buồn được. Nếu con có thể nhìn thẳng vào mắt bạn bắt nạt con, cười và cho bạn ấy thấy mình không quan tâm thì cả lớp sẽ dần chán việc bắt nạt con ngay thôi.
3. Điểm số không phải điều quan trọng nhất
Tình huống: Mỗi lần nhận điểm kém con đều khóc. Con không dám nói cho cha mẹ biết điểm vì sợ sẽ bị phạt.
Cách giải quyết: Nhiều phụ huynh vô tình khiến trẻ sợ điểm kém mà không hay biết. Dĩ nhiên học hỏi được kiến thức là điều quan trọng nhưng không phải vì thế mà khiến trẻ sợ nói cho cha mẹ biết mình bị điểm kém. Cha mẹ tuyệt đối đừng quát mắng hay phạt con vì điểm ké. Hãy cho con thấy rằng cha mẹ yêu con hơn những thành tích học tập ấy. Hãy động viên con: "Chưa được điểm tốt cũng đừng buồn con ạ. Lần sau con sẽ làm được thôi!"
Như vậy, lớn lên, con sẽ không sợ hãi trước khó khăn.
4. Dạy con giúp đỡ và bảo vệ những người yếu hơn
Tình huống: Con kể với bạn rằng các bạn lớp con đang bắt nạt một bạn nam. Con biết vậy là sai nhưng không biết làm gì để giúp bạn ấy và cũng sợ.
Cách giải quyết: Nhiều trẻ sợ bảo vệ các bạn yếu hơn vì không muốn mạo hiểm và trở thành nạn nhân tiếp theo. Thực ra người lớn cũng như vậy, nhiều người cũng sợ hãi khi thấy người địa vị xã hội thấp hơn bị chèn ép nhưng không dám đứng ra bảo vệ, giúp đỡ.
Hãy dạy con biết đồng cảm và giúp đỡ mọi người. Con có thể giúp từ những việc nhỏ trong gia đình để dần có tính trách nhiệm, chẳng hạn giúp đỡ em trai, em gái, hay thú cưng trong nhà.
5. Dạy con yêu việc mình làm
Tình huống: Những việc hàng ngày lặp đi lặp lại như đến trường, đi câu lạc bộ, học gia sư, làm bài tập về nhà,... khiến con mệt mỏi, chán nản. Con chỉ muốn nghỉ ngơi và chơi cùng bạn bè.
Cách giải quyết: Cha mẹ muốn con hạnh phúc và đạt kết quả tốt, vậy nên họ cho con đi học đủ các lớp, tham gia các hoạt động ngoại khóa. Tuy nhiên chỉ những điều con yêu thích mới mang lại cho con niềm vui và thành công thực sự.
Hãy cho con một giờ đồng hồ mỗi ngày để theo đuổi sở thích của riêng con: như chơi game, chơi thể thao, vẽ tranh, làm thủ công,...
6. Tập luyện là một phần của cuộc sống
Tình huống: Con quá xấu hổ và dè dặt, thích ở nhà hơn đi chơi với bạn bè.
Cách giải quyết: Hãy thử cho con tham gia một nhóm trẻ có cùng sở thích, nhất là thể thao. Thể thao sẽ giúp con tự tin hơn. Đừng quên lắng nghe mong muốn của con và để con được chọn môn thể thao mình yêu thích. Nếu con trai thích nhảy, hãy cho con học nhảy, đừng bắt con phải học bóng rổ bằng được, việc đó sẽ gây phản tác dụng.
7. Dạy con yêu chính bản thân mình
Tình huống: "Bạn A có tóc đẹp, ban B mắt to, con thì xấu xí."
Đến một giai đoạn nhất định, mọi đứa trẻ đều sẽ so sánh chính mình với những đứa trẻ khác, và chuyện này có thể trở thành vấn đề lớn trong tương lai.
Cách giải quyết: Mọi đứa trẻ, dù là trai hay gái, đều muốn mình đẹp, giỏi giang. Cha mẹ đừng quên nói với con rằng con rất xinh, rất đẹp. Nếu con thần tượng một ai đó, hãy cho con xem ảnh hồi nhỏ của thần tượng ấy, để minh họa cho con thấy rằng chúng ta đẹp không phải vì sự hoàn hảo mà là vì sự độc nhất.