Bệnh ở tim gây đột tử, 1,6 triệu người Việt đang mắc bệnh này

Theo TS.BS Hoàng Việt Anh, Phó trưởng phòng C2, Viện Tim mạch, BV Bạch Mai, suy tim là một bệnh lý mạn tính, tiến triển trong đó cơ tim không đủ khả năng bơm máu để đáp ứng nhu cầu cung cấp máu và oxy của cơ thể. Về cơ bản, làm cho hoạt động bơm máu của tim trở nên khó khăn hơn khiến người bệnh thường cảm thấy khó thở, mệt mỏi.

Suy tim thường xảy ra phổ biến ở người lớn tuổi và vẫn có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, là hậu quả thường gặp của hầu hết các bệnh lý tim mạch (tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, rối loạn nhịp tim….) và là bệnh lý rất nguy hiểm. Bệnh phát triển một cách thầm lặng, âm ỉ, chỉ đến khi bệnh có biểu hiện ra bên ngoài thì lúc đó dường như đã quá nặng, khiến việc điều trị gặp rất nhiều khó khăn.

Theo ước tính, trên thế giới có 60 triệu người bệnh suy tim, trong đó Việt Nam có khoảng 1,6 triệu người gặp phải tình trạng này. Suy tim là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nhập viện và là nguyên nhân nhập viện số một ở người từ 65 tuổi trở lên.

Tỷ lệ tái nhập viện do suy tim cũng đến 30% trong vòng 3 tháng, mỗi lần tái nhập viện thì bệnh lại nặng hơn và nguy cơ tử vong cao hơn. Tỉ lệ tử vong trong đợt nhập viện do suy tim lên đến 10%.

Những con số đáng báo động trên cho thấy suy tim là bệnh lý nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, người bệnh suy tim có thể kéo dài tuổi thọ và tận hưởng cuộc sống chất lượng hơn.

Một trong những biện pháp quan trọng là tầm soát sức khoẻ sớm và định kỳ, điều chỉnh thói quen sinh hoạt lành mạnh. Đặc biệt, việc tuân thủ điều trị thuốc trong suy tim chính là chìa khóa vàng giúp người bệnh sống khỏe mạnh.

4 mức độ suy tim

Triệu chứng của suy tim và suy tim ứ dịch bao gồm: Đau ngực khi gắng sức, khó thở, chóng mặt, phù chân tay, tăng cân, nhanh mệt. Theo Hiệp hội Tim mạch New York (NYHA), suy tim được chia thành 4 mức độ.

• Suy tim độ 1: Đây là mức độ nhẹ nhất, người bệnh vẫn có thể thực hiện các hoạt động thể chất bình thường mà không xuất hiện các triệu chứng của suy tim (như mệt mỏi, hồi hộp, khó thở…). Thông thường suy tim độ 1 không giới hạn hoạt động thể chất.
• Suy tim độ 2: Là mức độ suy tim nhẹ, người bệnh có bị hạn chế trong các hoạt động thể chất. Lúc nghỉ ngơi thì không xuất hiện các triệu chứng của suy tim, nhưng khi hoạt động thể chất nặng thì có thể xuất hiện triệu chứng mệt mỏi, khó thở hay hồi hộp. Nhìn chung, suy tim mức độ này chưa ảnh hưởng đến các sinh hoạt thường ngày, chỉ ảnh hưởng khi người bệnh hoạt động gắng sức nhiều hoặc làm việc nặng.
• Suy tim độ 3: Lúc này, người bệnh cần lưu ý đến các hoạt động thể chất của mình vì chỉ cần hoạt động nhẹ cũng có thể xuất hiện các triệu chứng như đau ngực, khó thở, đánh trống ngực. Các hoạt động thông thường bị hạn chế nhiều, khi nghỉ ngơi thì mới khỏe. Lúc này người bệnh suy tim độ 3 cần được điều trị tích cực, dõi kỹ lưỡng, hoặc phải nhập viện do bị ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt hằng ngày.
• Suy tim độ 4: Các triệu chứng suy tim xảy ra ngay cả khi nghỉ ngơi, người bệnh có thể mệt mỏi, khó chịu, hồi hộp, khó thở với bất kỳ hoạt động thể chất nào dù rất nhẹ. Suy tim độ 4 là suy tim mức độ nặng, suy tim giai đoạn cuối hoặc suy tim kháng trị. Người bệnh cần được nhập viện để điều trị tích cực hoặc chuẩn bị vào danh sách chờ ghép tim.

Nguyên nhân và các biện pháp phòng ngừa biến chứng suy tim

TS.BS Việt Anh cho biết, tất cả các bệnh tim mạch hoặc các tổn thương tim đều dẫn tới hội chứng suy tim. Nguyên nhân gây suy tim phổ biến bao gồm: Bệnh tăng huyết áp; Hẹp van tim hoặc hở van tim; Bệnh cơ tim; Bệnh mạch vành làm thu hẹp dòng chảy của máu tới nuôi cơ tim. Khi lòng động mạch vành bị tắc hẹp hoàn toàn, có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim, gây tổn thương vĩnh viễn cơ tim, làm suy giảm chức năng tim.

Ngoài ra, suy tim còn có thể do một số nguyên nhân khác như bệnh tim bẩm sinh, biến chứng tiểu đường trên tim, rối loạn nhịp tim kéo dài nhiễm độc hóa chất, rượu, bệnh tự miễn, bệnh tuyến giáp, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD)…

Với những bệnh nhân đã mắc suy tim, bác sĩ Việt Anh khuyến cáo:

• Người bệnh nên giảm cân và giữ cân nặng cho phép, chỉ số khối cơ thể (BMI) không quá 23 kg/m2 (tối ưu);
• Giảm muối trong chế độ ăn hàng ngày;
• Hạn chế uống rượu bia;
• Siêng năng tập thể dục hàng ngày;
• Bỏ hút thuốc lá;
• Hạn chế thức ăn có chứa chất béo và Ngủ đủ giấc.
• Không thức khuya;
• Không hoạt động thể lực quá mức;
• Không sử dụng những chất kích thích như Amphetamin, Caffein (trà, cà phê), cocain;
• Không nên để bệnh nhân hường xuyên lo âu, căng thẳng tâm lý;
• Không được bỏ uống thuốc;
• Vận động thể lực phù hợp…