Hệ thống truy xuất nguồn gốc dược liệu - Tấm lá chắn bảo vệ thương hiệu dược liệu Việt

Đảm bảo chất lượng sản phẩm

Khi mua các sản phẩm có nguồn gốc từ dược liệu, các sản phẩm chăm sóc sức khỏe, nhiều người cứ nghĩ rằng, sản phẩm nào có mã QR code dán trên sản phẩm là yên tâm sử dụng. Vì khi dùng điện thoại quét lên mã đó là thấy hiện ra thông tin cơ bản. Và mọi người cứ nghĩ đó là truy xuất nguồn gốc. Nhưng không phải, thực tế đó chỉ là truy xuất thông tin.

Chia sẻ về vấn đền truy xuất nguồn gốc dược liệu, ông Nguyễn Văn Cường, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và ứng dụng Nông nghiệp hữu cơ cho biết: “Có rất nhiều người đang hiểu nhầm, cứ nói đến truy xuất nguồn gốc là quét mã, điều này là chưa đúng. Việc truy xuất nguồn gốc từ mã QR trên sản phẩm như hiện nay thực chất chỉ là biểu hiện bên ngoài, là phần ngọn của quá trình truy xuất”.

Để hiểu đúng việc truy xuất nguồn gốc dược liệu, ông Nguyễn Văn Cường chỉ rõ, việc truy xuất nguồn gốc một sản phẩm từ dược liệu đúng phải giúp người tiêu dùng biết những thông tin đầy đủ nhất về quá trình hình thành sản phẩm… Có nghĩa là người tiêu dùng cuối cùng phải biết được sản phẩm đó chế biến từ đơn vị nào, quy trình chế biến ra sao (theo tiêu chuẩn nào), nguyên liệu là gì, nguyên liệu đó được tạo ra ở đâu và như thế nào, theo tiêu chuẩn nào…

Nếu doanh nghiệp làm đúng việc truy xuất thì khi người tiêu dùng quét mã sản phẩm phải hiện lên tất cả các thông tin, từ lúc bắt đầu cho đến lúc làm ra sản phẩm, với đầy đủ các yếu tố như:

- Việc truy xuất nguồn gốc dược liệu cần phải xem được đầy đủ thông tin về sản phẩm theo quy định lưu hành và công bố sản phẩm.

- Việc truy xuất nguồn gốc dược liệu phải truy được chuỗi liên kết tạo ra giá trị sản phẩm. Tức là phải xem được các cá nhân và tổ chức có tham gia hoặc liên quan đến quá trình nuôi trồng dược liệu, sản xuất, chế biến, phân phối sản phẩm từ dược liệu.

- Truy xuất nguồn gốc dược liệu phải giúp hỗ trợ xem được địa chỉ của vùng sản xuất ra sản phẩm. Đồng thời phải xem được các giấy tờ và các chứng nhận về thành phần, chất lượng và các công nhận về sản phẩm.

- Việc truy xuất nguồn gốc dược liệu phải chứng minh được lịch sử nuôi trồng, sản xuất, chế biến, phân phối sản phẩm thông qua nhật ký nuôi trồng được đóng góp bởi tất cả các thành viên trong chuỗi liên kết giá trị sản phẩm.

Thực hiện truy xuất nguồn gốc dược liệu đúng giúp đảm bảo chất lượng, độ an toàn và cũng là công cụ giúp cho doanh nghiệp khi gặp vấn đề về lỗi sản phẩm có cách thức truy vết, tìm nguyên nhân và thu hồi sản phẩm.

Ngoài ra, truy xuất nguồn gốc dược liệu không chỉ giúp doanh nghiệp tạo sự tin tưởng nơi khách hàng mà còn là lá chắn bảo vệ uy tín của sản phẩm và doanh nghiệp.

Đưa dược liệu ra thế giới

Việc truy xuất nguồn gốc dược liệu được làm đúng không những bảo vệ người tiêu dùng, giúp tăng thêm uy tín cho doanh nghiệp mà còn đặc biệt có ý nghĩa trong hoạt động xuất khẩu hàng hóa.

Trong bối cảnh kinh tế thị trường như hiện nay, việc truy xuất nguồn gốc dược liệu góp phần thúc đẩy các doanh nghiệp dược sản xuất và lưu thông hàng hóa trong nền kinh tế số, giúp doanh nghiệp đáp ứng quy định của quốc tế và quốc gia nhập khẩu. Từ đó giúp tăng năng suất, chất lượng sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, với những tiêu chuẩn quốc tế khắt khe, để tham gia vào thị trường dược liệu toàn cầu thì các doanh nghiệp Việt Nam cần phải có sự đầu tư mạnh mẽ và bài bản.

Theo ông Cường, các vùng trồng dược liệu ở Việt Nam cần được đầu tư mạnh mẽ về khoa học, công nghệ, giống… Đồng thời, phải phát triển vùng trồng dược liệu trên quy mô lớn, tuân thủ các tiêu chuẩn, quy chuẩn của nước nhập khẩu.

Điều đáng mừng là nhà nước đang rất quan tâm đến việc tạo mã số vùng trồng cho các vùng canh tác nông nghiệp nói chung và các vùng trồng dược liệu nói riêng. Đây là tiền đề quan trọng trong thúc đẩy truy xuất nguồn gốc, tạo điều kiện cho xuất khẩu nông sản, trong đó có dược liệu.

Tại các vùng trồng dược liệu phải được quản lý truy xuất nguồn gốc và chất lượng sản phẩm theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới về thực hành tốt nuôi trồng và thu hái sản xuất dược liệu theo tiêu chuẩn quốc tế (GACP-WHO), tiêu chuẩn Dược điển Việt Nam và của các nước nhập khẩu.

Ngoài ra, cần tuyên truyền nâng cao ý thức cho cộng đồng, người tham gia nuôi trồng dược liệu có ý thức gìn giữ và phát triển các loại dược liệu bản địa, nhất là các cây dược liệu lâu năm. Đặc biệt, những cây mang lại giá trị kinh tế lâu dài như cây hồi, cây quế, thảo quả... thì cần có quy hoạch dựa trên các yếu tố: Thổ nhưỡng, khí hậu, năng suất, chất lượng… Từng bước hình thành vùng sản xuất dược liệu tập trung có quy mô đủ lớn đáp ứng nhu cầu và các tiêu chuẩn chất lượng theo yêu cầu của các nước nhập khẩu.