Theo lịch âm, hôm nay 22/8 là ngày 1/7 âm lịch. Tín ngưỡng dân gian thường gọi là tháng cô hồn. Vậy tháng cô hồn có nguồn gốc từ đâu, cần kiêng kỵ những gì?
Vì sao tháng 7 âm lịch được gọi là 'tháng cô hồn'?
Nguồn gốc của tháng cô hồn bắt nguồn từ quan niệm Diêm Vương cho mở cửa Quỷ môn quan vào ngày 2/7 hàng năm để quỷ đói được trở lại trần gian rồi đến rằm lại quay về.
Chính vì thế mà theo tục lệ dân gian, người trần gian phải cúng cháo, gạo, muối cho quỷ đói để chúng không quấy nhiễu cuộc sống thường ngày.
Có những nơi, người ta gọi quỷ đói là 'anh em tốt', 'thần cửa sau' để lấy lòng những linh hồn quỷ đói này. Hàng năm, người dân Trung Quốc tiến hành cúng cô hồn vào ngày 14/7 Âm lịch.
Ở Việt Nam, cúng cô hồn là một tín ngưỡng tâm linh truyền thống của người Việt, được truyền từ đời này sang đời khác. Người Việt cho rằng, con người bao gồm hai phần là hồn và xác.
Khi con người mất đi nhưng phần hồn vẫn tồn tại, có người thì được đầu thai khiếp khác hay có người thì bị đầy xuống địa ngục, làm quỷ đói quấy nhiễu dương gian.
Hàng năm, người Việt cúng cô hồn kéo dài một tháng, tùy thuộc vào từng gia đình, từng vùng miền khác nhau chứ không ấn định riêng một ngày nào.
Người dân cũng quan niệm rằng, tháng cô hồn là tháng ma quỷ, không đêm lại may mắn nên hầu hết các công việc cưới hỏi, khởi công xây dựng, mua sắm, đi xa,… đều tránh tháng 7.
Những điều kiêng kỵ trong tháng cô hồn
1. Không đốt giấy, vàng mã một cách tùy tiện bởi vì như vậy sẽ làm hấp dẫn ma quỷ.
2. Không phơi quần áo vào ban đêm, vì ma quỷ nếu trông thấy có thể sẽ 'mượn' mặc. Khi đó thì sẽ có chuyện không hay xảy ra nếu chúng ta mặc lại.
3. Không được gọi, gào thét tên nhau giữa đêm khuya, bởi hành động này sẽ khiến ma quỷ ghi nhớ tên người được gọi, có thể sẽ ám người đó.
4. Trong tháng này, tốt nhất là không nên bơi lội ở sông suối hoặc nơi ít người vì ma quỷ sẽ xuất hiện và vui cùng đùa với bạn. Nếu lơ là, bạn sẽ bị chúng kéo và mất mạng như chơi.
5. Không được hù doạ người khác từ phía sau làm cho họ giật mình. Bởi lúc này, người bị dọa sẽ hồn bay phách lạc, dễ bị ma quỷ xâm nhập.
6. Những cây đại thụ là nơi hội tụ âm khí, ma quỷ rất thích những chỗ như vậy. Do đó trong tháng này, bạn không được chơi, ngồi, nằm, trốn… ở đó.
7. Nếu bạn là người yếu bóng vía thì không nên đi chơi đêm vào tháng này. Nếu không, điều không may có thể sẽ đến với bạn.
8. Người xưa có câu 'một sợi lông chân quản ba con quỷ', do đó bạn không được tự nhổ lông chân. Theo quan niệm người xưa, người càng có nhiều lông chân thì ma quỷ càng ít dám đến gần.
9. Không treo chuông gió ở đầu giường vì tiếng chuông sẽ thu hút sự chú ý của ma quỷ, ngủ sẽ không yên giấc. Nếu đang treo, hãy nhanh chóng dịch chuyển nó sang chỗ khác hoặc cất đi.
10. Đồ cúng là đồ dành cho ma quỷ, do đó không được ăn vụng, kể cả khi chưa cúng. Nếu ăn, tai họa sẽ ập vào người.
11. Không mài dao kéo.
12. Hạn chế làm những chuyện đại sự như kí hợp đồng làm ăn, nếu bất khả kháng phải xem kĩ ngày.
13. Không nên thề thốt hay nói bậy bất cứ điều gì trong tháng này, đặc biệt là trong khoảng thời gian từ 11 giờ đến 12 giờ 45 phút trưa hoặc từ 18 giờ chiều cho đến rạng sáng.
14. Hạn chế hoặc có thể không mua xe cộ trong tháng này.
15. Đối với cây có gốc to, tuyệt đối không nên tự ý chặt, bởi đây là nhà của ma quỷ.
16. Khi ăn cơm, không cắm đũa đứng giữa bát cơm, vì đó là hình thức cúng tế. Ma quỷ sẽ tưởng đó là đồ ăn dành cho chúng, từ đó dễ dẫn dụ vào nhà ăn chung.
17. Nên nhà có đông người, không được ở một mình nếu không sẽ dễ bị ma quỷ chọc phá.
18. Không chụp ảnh vào ban đêm, bởi có thể bạn sẽ 'được chụp chung' với ma quỷ. Đó tất nhiên là điều không tốt.
19. Không có các hành động cưới hỏi, làm nhà, chuyển nhà… vì đây là điều đại kị, có thể ảnh hưởng đến cuộc sống sau này.
20. Không nên mặc quần áo có in hình thù quỷ quái, ghê sợ.
21. Không nên thức quá khuya, vì như vậy tinh thần sẽ hao tổn suy nhược, dễ nhiễm quỷ khí.
22. Những xó tối thường là chỗ ma quỷ tụ tập nghỉ ngơi, không nên đến gần những chỗ đó để tránh bị 'nhập'.
23. Không nhặt tiền bạc, đặc biệt là tiền lẻ rơi vãi trên đường vì có thể đó là tiền người ta cúng ma quỷ, cô hồn. Nếu nhặt, tai họa sẽ khó lường.
24. Không ngoái cổ quay đầu nhìn lại phía sau dù có cảm giác có người đang đi theo hoặc gọi tên mình ở nơi vắng vẻ.
25. Không để mũi dép hướng về phía giường khi đi ngủ, bởi như vậy sẽ khiến ma quỷ nhìn thấy và đoán rằng có người sống đang nằm trên giường. Lúc này, chúng sẽ lên giường và ngủ chung với bạn.
26. Không chở đồ cồng kềnh và chở nhiều người trên một chiếc xe.
27. Không nên may quần áo trắng trong tháng này.
28. Không nên thả tiền thật.
29. Nếu nằm trong phòng bệnh viện, khi ngủ không được tắt đèn.
30. Tuyệt đối không được cúng đồ ăn mặn vì điều này có nghĩa là khơi dậy 'tham, sân, si', có thể làm cho âm phần dữ tợn hơn nữa.
Trong Phật giáo không có quan niệm kiêng kỵ trong tháng cô hồn
Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội đồng trị sự, Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam cho biết, trong Phật giáo, hoàn toàn không có những quan niệm như những điều nên tránh trong tháng 7, cũng như quan niệm về ngày tháng đẹp – xấu.
Các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra, khoa học chưa ai chứng minh được rằng nếu không kiêng thì sẽ gặp họa. Những kiêng kỵ hay điều nên làm chỉ nằm trong phạm vi tín ngưỡng dân gian.
13 điều nên làm trong tháng cô hồn
1. Làm lễ cúng các cô hồn vào bất cứ ngày nào trong tháng, nếu vào ngày mùng 2 hoặc 16 âm lịch thì càng tốt để tỏ lòng thành chính mình.
2. Thăm mộ phần của người thân trong gia đình ở ngoài nghĩa địa hay trong trong chùa chiền, nơi lưu giữ các hũ hài cốt. Vì trong tháng cô hồn còn gọi là Tết của những người Âm.
3. Trước khi dọn đồ ra cúng cô hồn, nếu chưa kịp thắp nhang khấn vái mà có những người tranh nhau giật các đồ cúng từ trên tay bạn thì ngay lập tức nên buông thả đồ cúng ra khỏi tay.
Nếu bạn giật lại thì hậu quả nhận được là những điều tệ hại. Nếu khi bạn chưa làm lễ cúng mà đã có người chầu chực để giật có nghĩa là tín hiệu tốt.
4. Nên hạn chế sát sinh các con vật.
5. Nên cúng xe ô tô dù có kinh doanh hay không kinh doanh.
6. Nên ăn chay để tránh điềm dữ.
7. Nên làm phúc thiện mạnh mẽ trong tháng này.
8. Nếu biết tụng kinh thì nên trì tụng (Chú Đại bi, chuẩn đề, vu lan báo hiếu, Địa tạng).
9. Nên ăn nói nhã nhặn, vui vẻ trong gia đình hay trong bạn bè đối tác.
10. Nên tránh xa các cuộc xung đột.
11. Nên cứu người khi gặp nguy cấp.
12. Nên đi chùa chiền thắp nhang cầu xin sức khỏe, cầu siêu…
13. Khi các bạn cúng cô hồn xong thì 1 ngày sau đó hoặc cuối tháng 7 nên dùng bột trừ tà ma tiêu khử, tránh trường hợp các âm hương linh phảng phất vào nhà mình tụ ở lại.
Đồng thời vào đầu tháng 8 âm lịch thì nên dùng bột tẩy uế mà tẩy hoàn toàn trong căn nhà mình để có tác dụng cân bằng sinh khí trong ngôi nhà mình ở.