Thuốc chống say xe hiệu quả: Bí quyết chọn đúng!

Say xe là tình trạng thường gặp ở nhiều người, để hạn chế tình trạng này thì thuốc say xe là lựa chọn không thể thiếu. Cùng tìm hiểu bí quyết chọn thuốc chống say xe đúng qua bài viết dưới đây nhé!

1 Say xe là gì? Nguyên nhân

Say tàu xe là hiện tượng xảy ra khi có sự xung đột trong thông tin cảm giác được truyền đến não bộ từ tai, mắt, cơ bắp và hệ thống thần kinh. Nguyên nhân do não bộ không kịp thời thích nghi với những biến đổi về tốc độ liên tục của xe ô tô, tàu thuyền hoặc tàu hỏa.

Một số triệu chứng thường gặp khi bị say xe như:

• Chóng mặt.
• Đau đầu.
• Cáu gắt, khó chịu.
• Buồn nôn.
• Nôn mửa.
• Thở nhanh.
• Tiết nhiều nước bọt.
• Đổ nhiều mồ hôi.

Say xe là tình trạng não bộ không kịp thời thích nghi với những biến đổi về tốc độ liên tục

2 Các loại thuốc chống say xe hiệu quả

Thuốc kháng histamin

Thuốc kháng histamin có tác dụng ngăn chặn các thụ thể ở trung tâm gây nôn, nhờ đó giảm triệu chứng buồn nôn, nôn mửa hay chóng mặt. Nhóm thuốc này thường cho tác dụng chậm nên bạn cần uống khoảng 2 giờ trước khi lên xe.

Trong đó, các thuốc kháng histamin thế hệ thứ nhất như cinnarizin, promethazin, dimenhydrinat, diphenhydramin, cyclizine và meclizine mới cho tác dụng an thần, giúp điều trị và phòng ngừa say xe. Ngược lại, các thuốc kháng histamin thế hệ thứ hai như cetirizin, fexofenadin, loratadin và astemizole không đem lại hiệu quả trong việc phòng ngừa say tàu xe.

Đặc biệt, dimenhydrinat và meclizine được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đánh giá an toàn cho phụ nữ mang thai.

Thuốc kháng histamin giúp giảm tình trạng buồn nôn và nôn mửa khi say xe

Thuốc kháng đối giao cảm

Scopolamin - một loại thuốc kháng cholinergic hay kháng đối giao cảm, có tác dụng chống co thắt và đồng thời ức chế thụ thể nhận cảm giác ở vùng não hay trung tâm nôn. Nhờ đó, giúp bạn duy trì sự tỉnh táo và giảm cảm giác buồn nôn, chóng mặt khi di chuyển.

Đối với trường hợp say tàu xe thì Scopolamin thường được sử dụng dưới dạng viên uống và miếng dán qua da, cụ thể là:

• Miếng dán qua da: Miếng dán Scopolamin cho tác dụng kéo dài trong 72 giờ, thích hợp với những chuyến đi dài ngày.
• Dạng uống: Scopolamin dạng viên uống phát huy hiệu quả trong vòng khoảng 4 - 6 giờ sau khi uống, do đó thích hợp với những chuyến đi ngắn ngày.

Thuốc kháng đối giao cảm giúp duy trì sự tỉnh táo khi di chuyển

Thuốc cường giao cảm

Các thuốc cường giao cảm như ephedrin và dextroamphetamin thường được sử dụng kết hợp với scopolamin và thuốc kháng histamin để khắc phục tình trạng buồn ngủ do 2 loại thuốc này gây ra. Trong đó, dextroamphetamin cho hiệu quả tốt hơn ephedrin. Tuy nhiên, do khả năng gây nghiện mà dextroamphetamin chủ yếu được sử dụng cho mục đích quân sự hay trong các chuyến bay vũ trụ.

Thuốc cường giao cảm vừa giúp chống say xe vừa hạn chế buồn ngủ

Thuốc chống nôn

Domperidon hoạt động bằng cách tăng cường sự co bóp của các cơ ở phần trên dạ dày và đồng thời làm thư giãn các cơ ở phần dưới dạ dày. Nhờ đó, thức ăn được đẩy nhanh chóng xuống ruột, giảm áp lực lên dạ dày và từ đó ngăn chặn cơn buồn nôn hiệu quả.

Thuốc chống nôn sẽ làm giảm tình trạng nôn mửa do say xe gây ra

3 Hướng dẫn cách dùng thuốc chống say xe an toàn, hiệu quả

Tùy thuộc vào từng loại thuốc mà sẽ có liều dùng và cách sử dụng khác nhau, cụ thể như sau:

• Scopolamin: Miếng dán Scopolamin có tác dụng lên đến 72 giờ, để sử dụng bạn chỉ cần dán chúng ở vị trí sau tai trước khi di chuyển khoảng 6 - 8 giờ. Còn đối với dạng uống Scopolamin thì bạn nên sử dụng trước 1 giờ khi lên xe và thuốc sẽ phát huy tác dụng trong khoảng 4 - 6 giờ.
• Promethazin: Uống thuốc Promethazin trước khi lên xe 2 tiếng sẽ mang lại tác dụng chống say xe trong khoảng 6 - 8 giờ.
• Cyclizin: Đây là thuốc kháng histamin thế hệ thứ nhất, để sử dụng bạn chỉ cần uống Cyclizin trước khi lên xe khoảng 30 phút và cần lưu ý không sử dụng cho trẻ em dưới 6 tuổi.
• Dimenhydrinat: Để phòng say tàu xe, bạn nên uống thuốc khoảng 30 phút trước khi khởi hành và có thể lặp lại sau 4 - 8 giờ nếu cần thiết.
• Meclizine: Đây là thuốc an toàn với phụ nữ mang thai. Để phòng say xe hiệu quả, bạn nên uống 25 - 50 mg trước khi lên xe khoảng 1 giờ.

Trẻ em từ 2 – 12 tuổi có thể dùng dimenhydrinat với liều lượng từ 1 – 1,5 mg/kg hoặc diphenhydramin từ 0,5 – 1 mg/kg và dùng không quá 25mg mỗi ngày. Trẻ em cần uống trước khi di chuyển khoảng 1 giờ và lặp lại sau 6 giờ nếu cần. Tốt nhất bạn nên tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế về liều lượng cũng như cách dùng thuốc chống say xe cho trẻ nhỏ.

Miếng dán Scopolamin được dùng phổ biến để hạn chế tình trạng say xe

4 Tác dụng phụ của thuốc chống say xe

Khi sử dụng các loại thuốc chống say xe, bạn có thể bắt gặp các tác dụng phụ sau đây:

• Thuốc kháng histamin: Buồn ngủ, khô miệng, mờ mắt, kích động, táo bón, khô miệng, đánh trống ngực, hạ huyết áp.
• Thuốc kháng đối giao cảm: Các tác dụng phụ thường gặp có thể kể đến như khô miệng, khô mắt, mờ mắt, nhạy cảm với ánh sáng và viêm da tại vị trí dán. Các tác dụng phụ ít gặp hơn như đau đầu, buồn ngủ, lú lẫn, hồi hộp, nhịp tim nhanh, đầy hơi, táo bón và bí tiểu.
• Thuốc cường giao cảm: Mạch nhanh, đổ mồ hôi nhiều, thở nhanh và có thể gây nghiện nếu lạm dụng.

Đau đầu là tác dụng phụ của một số loại thuốc say xe

5 Các cách phòng ngừa say tàu xe

Để tận hưởng các chuyến đi một cách trọn vẹn, bạn nên thực hiện theo các cách bên dưới:

• Chọn vị trí ngồi phù hợp: Ưu tiên lựa chọn hàng ghế trước, cạnh tài xế, gần cửa sổ hay cạnh cánh máy bay.
• Ăn thức ăn nhẹ: Các món ăn dễ tiêu hóa như bánh mì, ngũ cốc, táo,... giúp làm dịu cơn buồn nôn hiệu quả.
• Uống nước hoặc thức uống có ga: Một ngụm đồ uống có ga, sữa hay nước ép táo có thể giúp hạn chế cảm giác buồn nôn. Đồng thời, bạn cần tránh các loại thức uống như cà phê, rượu bia vì chúng có thể khiến tình trạng buồn nôn trở nên nặng hơn.
• Hạn chế đọc sách hoặc xem điện thoại: Những thói quen này có thể làm ngắt kết nối giữa mắt và tai, khiến tình trạng say xe trở nên nặng hơn.
• Bấm huyệt: Bạn có thể dùng 4 ngón tay đỡ ở cổ tay và dùng ngón tay cái ấn vào huyệt nội quan (huyệt nằm ở dưới các đường ngấn cổ tay) trong 2 - 3 phút để giảm cảm giác buồn nôn do say xe.

Thói quen đọc sách khiến tình trạng say xe trở nên tồi tệ hơn

6 Các loại thuốc chống say xe phổ biến hiện nay

Thuốc chống say xe Momvina

Momvina là loại thuốc giúp ngăn ngừa và điều trị say xe thuộc nhóm kháng histamin thế hệ 1 với một số đặc điểm như sau:

• Thành phần: Dimenhydrinat 50mg.
• Công dụng: Giúp ngăn ngừa và điều trị buồn nôn, nôn, chóng mặt do say tàu xe. Đồng thời, Momvina còn có tác dụng điều trị chứng nôn và chóng mặt trong bệnh Meniere và các rối loạn tiền đình khác.
• Liều dùng: Đối với người lớn và trẻ em từ 12 tuổi trở lên thì uống 1 - 2 viên/lần và uống không quá 400 mg/ngày. Trẻ em từ 6 - 12 tuổi nên uống 1 viên mỗi lần và tối đa 150mg mỗi ngày. Còn với trẻ em từ 2 - 6 tuổi thì uống 1/4 - 1 viên mỗi lần và dùng không quá 75mg mỗi ngày.
• Cách dùng: Uống 30 phút trước khi khởi hành.
• Chống chỉ định: Những người dị ứng với dimenhydrinat, các thuốc kháng histamin hoặc người mắc bệnh glaucoma góc đóng, bí tiểu liên quan đến bệnh lý ở niệu đạo, tuyến tiền liệt và trẻ em dưới 2 tuổi thì không nên dùng thuốc này.

Thuốc chống say xe Vomina

Vomina cũng là loại thuốc giúp ngăn ngừa và điều trị say xe thuộc nhóm kháng histamin thế hệ 1 với một số đặc điểm như sau:

• Thành phần: Dimenhydrinat 50mg.
• Công dụng: Giúp ngăn ngừa, điều trị chứng buồn nôn và nôn mữa do say tàu xe, sau phẫu thuật hay do tác động của các loại thuốc khác. Đồng thời, Vomina còn có tác dụng giảm chứng nôn và chóng mặt trong bệnh Meniere và các rối loạn tiền đình khác.
• Liều dùng: Để ngăn ngừa say tàu xe thì người lớn cần uống 1 - 2 viên, trẻ em 8 - 12 tuổi uống 1/2 - 1 viên và trẻ từ 2 - 8 tuổi uống 1/4 - 1/2 viên.
• Cách dùng: Uống trước khi khởi hành ít nhất 30 phút và có thể lặp lại sau 4 - 6 giờ nếu cần. 
• Chống chỉ định: Những người dị ứng với dimenhydrinat, các thuốc kháng histamin hoặc người mắc bệnh glaucoma góc đóng, bệnh phổi mãn tính, phì đại tuyến tiền liệt và trẻ em dưới 2 tuổi thì không nên dùng thuốc này.

Thuốc chống say xe Dimenhydrinat

Dimenhydrinat là thuốc thuộc nhóm kháng histamin thế hệ 1, giúp ngăn ngừa và điều trị say xe với một số đặc điểm như sau:

• Thành phần: Dimenhydrinat 50mg.
• Công dụng: Giúp ngăn ngừa và điều trị buồn nôn, nôn, chóng mặt do say tàu xe. Đồng thời, dimenhydrinat
  còn có tác dụng điều trị chứng nôn và chóng mặt trong bệnh Meniere và các rối loạn tiền đình khác.
• Liều dùng: Để ngăn ngừa say xe, người lớn dùng 1 - 2 viên, cách 4 - 6 giờ. Trẻ từ 6 - 12 tuổi uống 1/2 - 1 viên/lần, cách 6 - 8 giờ/lần. Trẻ từ 2 - 6 tuổi uống 1/4 - 1/2 viên mỗi lần, cách 6 - 8 giờ/lần.
• Cách dùng: Uống 30 phút trước khi khởi hành.
• Chống chỉ định: Những người dị ứng với dimenhydrinat, các thuốc kháng histamin hoặc người mắc bệnh glaucoma góc đóng, bí tiểu liên quan đến bệnh lý ở niệu đạo, tuyến tiền liệt và trẻ em dưới 2 tuổi thì không nên dùng thuốc này.

Thuốc chống say xe Nautamine

Nautamine là loại thuốc giúp phòng ngừa và điều trị say xe thuộc nhóm kháng histamin thế hệ 1 với một số đặc điểm như sau:

• Thành phần: Diphenhydramin 90mg.
• Công dụng: Được chỉ định dùng cho người lớn và trẻ em trên 2 tuổi để phòng ngừa và điều trị say xe.
• Liều dùng: Người lớn và trẻ em trên 12 tuổi, mỗi lần dùng 1 - 1,5 viên, lặp lại sau 6 giờ nếu cần và không uống quá 6 viên mỗi ngày. Trẻ từ 6 - 12 tuổi, mỗi lần dùng 1 viên, lặp lại sau 6 giờ nếu cần và không uống quá 4 viên mỗi ngày. Trẻ từ 2 - 6 tuổi, mỗi lần dùng 1/2 viên, lặp lại sau 6 giờ nếu cần và không uống quá 2 viên mỗi ngày.
• Cách dùng: Uống trước khi lên xe khoảng 30 phút. Riêng với trẻ từ 2 - 6 tuổi, có thể tiến hành nghiền viên thuốc pha với nước để cho trẻ uống.
• Chống chỉ định: Những người dị ứng với diphenhydramin, các thuốc kháng histamin hoặc phụ nữ đang cho con bú, trẻ em dưới 2 tuổi, người mắc bệnh tăng nhãn áp, bí tiểu do bệnh lý tuyến tiền liệt và những người đang dùng thuốc enoxacin thì không nên dùng thuốc này.

7 Lưu ý khi sử dụng thuốc chống say xe

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi sử dụng thuốc say xe, bạn cần lưu ý những vấn đề sau:

• Cần tránh sử dụng thuốc chống say xe nếu có tiền sử dị ứng với bất cứ thành phần nào có trong thuốc đó.
• Không tự ý phối hợp các loại thuốc chống say xe với nhau.
• Nếu xuất hiện tình trạng dị ứng hoặc khó chịu sau khi uống thuốc thì cần đến cơ sở y tế ngay lập tức để được xử trí kịp thời.
• Sử dụng đúng theo liều lượng được ghi trong hướng dẫn sử dụng.
• Bạn cần gặp bác sĩ ngay lập tức nếu nhận thấy các dấu hiệu như nôn ói kéo dài hay xuất hiện dấu hiệu mất nước (khô miệng, nước tiểu sậm màu).

Người dùng không được tự ý phối hợp các loại thuốc say xe với nhau

Xem thêm:

• 20 cách chống say tàu xe hiệu quả dịp lễ và các lưu ý khi bị say xe
• Nôn mửa là dấu hiệu của bệnh gì? Xử lý tình trạng này thế nào?

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn các kiến thức về một số loại thuốc chống say xe. Nếu thấy bài viết hữu ích, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè nhé!