Thực tế có nhiều trường hợp cha mẹ không nhận biết được các dấu hiệu bệnh nặng ở trẻ để đưa trẻ đi khám sớm. Điều này gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của trẻ.
Ngược lại, có những cha mẹ vì lo lắng quá mức về tình trạng bệnh của con mà đòi hỏi phải cho con khám cấp cứu, khám ngay, mặc dù được nhân viên y tế đánh giá tình trạng bệnh của trẻ chưa cần phải khám cấp cứu và có thể chờ đợi được.
Vì vậy, gia đình bệnh nhi cần nắm cách nhận biết trẻ bị bệnh nặng để đưa con đi khám sớm và kịp thời, cũng như có thái độ đúng đắn, bình tĩnh lắng nghe hướng dẫn của nhân viên Y tế khi con không trong tình trạng cấp cứu.
Một số dấu hiệu phản ánh tình trạng bệnh nặng ở trẻ:
Về hô hấp:
- Trẻ khó thở: thở nhanh hơn so với mức bình thường kèm theo các biểu hiện rút lõm lồng ngực, hõm ức, cánh mũi phập phồng…
- Có thể nghe thấy các tiếng thở rít rõ hay tiếng trẻ thở khò khè, thở rên ở trẻ nhỏ dưới 2 tháng.
- Trẻ có dấu hiệu tím môi, đầu ngón chân, ngón tay.
- Màu sắc da thay đổi: xanh, tái.
- Nặng hơn trẻ có biểu hiện rối loạn nhịp thở như có cơn ngừng thở hoặc ngừng thở (quan sát lồng ngực, bụng không phập phồng theo nhịp thở)
Về tuần hoàn:
- Trông trẻ xanh sao mệt mỏi, da tái nhợt do thiếu máu, hoặc mất máu nặng do chấn thương (chảy máu ra ngoài cơ thể hoặc chảy máu bên trong cơ thể)
- Thấy trẻ chảy máu kéo dài, không cầm được
- Trẻ mất nước nặng (do nôn nhiều, ỉa chảy cấp…) biểu hiện bằng các triệu chứng uống nước háo hức, kích thích vật vã hoặc li bì, hôn mê
- Nặng hơn, trẻ tím tái, ngừng tim (áp tai vào vùng ngực không nghe thấy tiếng tim đập)
Về thần kinh:
- Trẻ co giật
- Trẻ li bì, hôn mê: gọi hỏi không khóc, không trả lời hoặc không co tay, chân lại khi bị cấu véo; khó đánh thức trẻ dậy
- Trẻ rất đau, tinh thần hoảng loạn, kích thích
Các bệnh cấp cứu ngoại khoa: trẻ có biểu hiện của một số bệnh ngoại khoa như lồng ruột, xoắn ruột, tắc tá tràng, không hậu môn…với các triệu chứng như: nôn trớ, đau quặn bụng, đi ngoài ra máu, kích thích nhiều…
Các chấn thương nặng: rơi từ độ cao > 2m, tai nạn xe cộ mà tốc độ lớn hơn 60km/h, tai nạn do hỏa hoạn, vết thương xuyên thấu…
Các biểu hiện khác:
+ Hạ nhiệt độ (≤ 35.5 độ C) hoặc sốt cao ≥40 độ C.
+ Các trường hợp ngộ độc cấp: ngộ độc rượu, thuốc trừ sâu, thuốc gây nghiện….
+ Trẻ được chuyển gấp từ các cơ sở y tế khác đến.
Tất cả trẻ ở độ tuổi sơ sinh dưới 28 ngày tuổi có biểu hiện:
Sốt, bú kém, có các di tật bẩm sinh: tim bẩm sinh, không hậu môn, trẻ đẻ non, thấp cân…
Ngoài các biểu biện cấp cứu trên, khi trẻ có các dấu hiệu bất thường khác như: nôn, sốt, tiêu chảy, đau bụng, đau đầu… hoặc cha, mẹ cảm thấy con “khang khác”, lo lắng, không yên tâm về trẻ cũng nên đưa trẻ đi khám sớm để phát hiện và điều trị kịp thời .
Hoàng NguyênBạn đang xem bài viết Một số dấu hiệu cha mẹ cần biết để đưa trẻ đi khám sớm tại chuyên mục Sống khỏe của Gia Đình Mới, tạp chí chuyên ngành phổ biến kiến thức, kỹ năng sống nhằm xây dựng nếp sống gia đình văn minh, tiến bộ, vì bình đẳng giới. Tạp chí thuộc Viện Nghiên cứu Giới và Phát triển (Liên Hiệp Các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam), hoạt động theo giấy phép 292/GP-BTTTT. Bài viết cộng tác về các lĩnh vực phụ nữ, bình đẳng giới, sức khỏe, gia đình gửi về hòm thư: [email protected].