Gối chống lăn, kệ chặn trẻ đã khiến các bé sơ sinh tử vong vì ngạt thở như thế nào?

Hàng loạt báo chí tại Mỹ và Anh đã lên tiếng cảnh báo các bậc cha mẹ về thói quen dùng các loại gối chống lăn, kệ hỗ trợ ngủ cho trẻ sơ sinh.

Judy Sage: Con tôi có lẽ vẫn còn sống nếu tôi không dùng kệ hỗ trợ ngủ

Kệ hỗ trợ ngủ (sleeping positioner) là một sản phẩm quen thuộc với nhiều bà mẹ. Chúng còn được gọi với tên gọi khác là ‘tổ’ hoặc ‘gối chèn’.

Các sản phẩm này nhằm mục đích kê đầu và chèn hai bên để bé ngủ ngon, không giật mình, tránh trào ngược. Chúng thường được quảng cáo là an toàn, tuy nhiên thực tế lại không phải như vậy.

Bà mẹ Judy Sage (New York, Mỹ) có con trai tử vong năm 2002 do chính loại kệ hỗ trợ này.

Judy Sage sinh đôi 2 bé trai kháu khỉnh Andy và Jake. Bác sĩ nhi khoa khuyên Sage nên cho cậu bé Andy nằm nghiêng khi ngủ, để hạn chế chứng trào ngược, chứng bệnh gây nôn trớ rất phổ biến ở trẻ sơ sinh.

Vì vậy, Sage đã cho một trong số 2 cậu bé song sinh nằm trong kệ hỗ trợ ngủ.

‘Andy sẽ ở đây cho đến hôm nay nếu tôi không dùng kệ hỗ trợ ngủ’

Judy Sage, Mỹ

Một đêm vào tháng 1/2002, khi ấy bé Andy vừa được 8 tuần tuổi, bà Sage phát hiện ra rằng con mình đã qua đời trong lúc ngủ do bị ngạt.

‘Andy sẽ ở đây cho đến hôm nay nếu tôi không dùng kệ hỗ trợ ngủ’ – bà mẹ đau khổ nói.

Kể từ khi Andy qua đời vào năm 2002, Sage đã tham gia nhiều hoạt động nhằm vận động các bậc cha mẹ khác quan tâm hơn đến mối nguy hiểm do các kệ hỗ trợ ngủ gây ra.

Bà Sage mô tả cảnh báo của FDA là ‘một thắng lợi to lớn’.

‘Tôi cảm thấy như tôi cần hét lên thật to để cảnh báo điều này, nhưng dù sao tôi cũng không thể nói đủ cho nhiều người nghe. Tôi nghĩ sẽ mất cả cuộc đời để làm việc này!’ - Sage nói.

Ngoài Sage, có rất nhiều bà mẹ đã gặp phải tai nạn oan nghiệt này khi sử dụng các thiết bị gối, kệ để chèn nhằm mục đích giữ cho trẻ sơ sinh ngon giấc.

Mỗi năm tại Mỹ có 4000 trẻ sơ sinh tử vong trong lúc ngủ, do hội chứng đột tử khi ngủ (SIDS) hoặc do những lý do chưa được xác định.

Chính phủ Mỹ đã nhận được một số báo cáo về việc trẻ sơ sinh chết vì ngạt thở liên quan đến kệ hỗ trợ ngủ. Trẻ tử vong chủ yếu là do đã tự lật úp, chuyển từ tư thế nằm nghiêng sang nằm sấp trong kệ hỗ trợ ngủ. Ngoài ra, nhiều bé sơ sinh đã tử vong ở bên cạnh các sản phẩm này.

Không phải sản phẩm nào được bán tại Mỹ cũng đảm bảo an toàn

Bức ảnh trên đây do Ủy ban vì sự an toàn sản phẩm tiêu dùng tại Mỹ dùng để cảnh báo các bậc cha mẹ: búp bê (có kích thước như em bé sơ sinh) bị úp sấp mặt vào kệ hỗ trợ ngủ.

Các kệ hỗ trợ ngủ, gối chèn được bán cho các bậc cha mẹ có con từ 4 – 6 tháng tuổi, với lời cảnh báo: không sử dụng sản phẩm một khi các bé có thể tự lật nghiêng.

Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là: không ai có thể chắc chắn được thời điểm nào con mình có thể tự lật (lẫy), vì mỗi bé có một tốc độ phát triển khác nhau, không bé nào giống bé nào. Những chiếc gối, kệ chèn bằng bông êm ái sẽ trở nên thật nguy hiểm khi bé lẫy và úp sấp mặt vào chúng trong lúc ngủ.

Chính phủ Mỹ đã nhận được một số báo cáo về việc trẻ sơ sinh chết vì ngạt thở liên quan đến kệ hỗ trợ ngủ. Trẻ tử vong chủ yếu là do đã tự lật úp, chuyển từ tư thế nằm nghiêng sang nằm sấp.

Bác sĩ Rachel Moon, chủ tịch Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ, người phụ trách nhóm hành động phòng chống hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh, nói rằng:

‘Có hàng trăm sản phẩm như vậy được bán và nó tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Điều sai lầm lớn nhất của các bậc cha mẹ là nghĩ rằng một khi các sản phẩm đã được bán, nó phải đảm bảo an toàn. Không phải vậy’.

FDA không phải mới cảnh báo về các sản phẩm này. Từ năm 2010, FDA đã cảnh báo, nhưng họ lại không có quyền công bố thu hồi các sản phẩm kệ ngủ hay gối chèn, gối kê đầu.

Nguyên nhân là do: FDA chỉ quản lý về các sản phẩm thực phẩm và dược phẩm, trong khi sản phẩm kệ ngủ, gối chèn không đáp ứng theo các định nghĩa về sản phẩm y khoa.

Hàng loạt trang web bán hàng trực tuyến như eBay, Amazon, Mothercare, Tesco, John Lewis đã bán các loại sản phẩm này.

Một số website như eBay, Mothercare, Tesco cho biết họ sẽ ngưng bán các sản phẩm này trên website, sau khi có cảnh báo gần đây của FDA.

Lưu ý về giường, cũi cho trẻ sơ sinh:

Tổ chức Lullaby Trust khuyên các bậc cha mẹ có con dưới 6 tháng tuổi nên đặt con ngủ trong những chiếc giường, cũi càng ít đồ vật càng tốt. Đặc biệt cần lưu ý:

- Không dùng gối, chăn lông thú

- Không có đồ chặn cũi

- Không có đồ chơi mềm

- Không dây đai, gối chèn hay kệ hỗ trợ ngủ

- Không có các loại chăn, gối, nệm lỏng, xếp lớp, dễ trùm vào bé trong lúc ngủ

Tổ chức FDA cũng lưu ý cha mẹ nên đặt trẻ sơ sinh ngủ trong tư thế nằm ngửa, trên mặt phẳng vững chắc, càng trống trải càng tốt. Nơi bé nằm không được có các vật dụng mềm, gối, đồ chơi.