Con quá gầy, con quá béo - nỗi khổ tâm của cha mẹ lại là một thách thức của thế giới khi trẻ không có được một chế độ ăn lành mạnh. UNICEF cảnh báo Việc thực hành dinh dưỡng chưa đầy đủ và phù hợp khiến gánh nặng suy dinh dưỡng càng thêm nặng nề.
Hàng triệu trẻ em đang có chế độ ăn không lành mạnh
Báo cáo toàn cầu về "Trẻ em, thực phẩm và dinh dưỡng" của UNICEF năm 2019 đã miêu tả rõ gánh nặng của ba dạng thức suy dinh dưỡng: thiếu dinh dưỡng, đói tiềm ẩn do thiếu vi chất dinh dưỡng thiết yếu, và thừa cân.
Tại Việt Nam, thống kê cho thấy 24% trẻ em dưới năm tuổi thấp còi; 6% trẻ em dưới năm tuổi gầy còm; 6% trẻ em dưới năm tuổi thừa cân; Hơn 50% trẻ em dưới năm tuổi bị đói tiềm ẩn.
Theo báo cáo này, thói quen ăn uống và việc cho trẻ ăn thực phẩm kém dinh dưỡng đã bắt đầu ngay từ những ngày đầu tiên khi trẻ mới ra đời. Việc thực hành cho ăn bổ sung và dinh dưỡng bà mẹ ở Việt Nam phần lớn là chưa đầy đủ và phù hợp, khiến cho gánh nặng suy dinh dưỡng càng thêm nặng nề.
“Hàng triệu trẻ em trên thế giới đang tồn tại với chế độ ăn không lành mạnh bởi vì đơn giản là các em không có lựa chọn nào tốt hơn. Cách chúng ta nắm bắt và giải quyết vấn đề suy dinh dưỡng cần phải thay đổi: Suy dinh dưỡng không đơn thuần chỉ là có đủ thức ăn cho trẻ ăn; mà trên hết là phải có thức ăn lành mạnh để ăn. Đây là thách thức chung của thế giới ngày nay”, bà Henrietta Fore, Giám đốc Điều hành UNICEF cho biết.
Trong cuộc đồng hành cùng phụ huynh 4 năm qua, chương trình Vì Tầm Vóc Việt cũng đã chỉ ra các hiểu nhầm của phụ huynh khiến cho thực hành dinh dưỡng chưa mang lại hiệu quả tốt nhất cho con như kì vọng.
Đó là suy nghĩ cho con ăn thật nhiều mới tốt mà chưa quan tâm tới chất lượng món ăn. Đó là việc cho rằng thức ăn ở ngoài cũng đủ dinh dưỡng và đảm bảo an toàn thực phẩm nên vô tư cho con ăn theo ý thích. Hay việc giao con cho nhà trường và cho rằng trường học trong thành phố thì cũng yên tâm được phần nào.
Tuy nhiên, thời gian qua, rất nhiều vụ việc lùm xùm về dinh dưỡng trong trường học, mà nguyên nhân đã được chỉ ra là do thiếu tiêu chuẩn bữa ăn, đồng thời người làm dinh dưỡng học đường chưa có chuyên môn, kiến thức.
Nâng cao nhận thức, góp sức thay đổi thực hành dinh dưỡng
Các cuộc điều tra chỉ ra rằng nguyên nhân về trình độ, nhận thức và thói quen thiếu khoa học của các ông bố, bà mẹ, và cả ông, bà của trẻ là thách thức lớn nhất trong việc điều chỉnh dinh dưỡng, mang đến những bữa ăn lành mạnh cho trẻ.
Các chuyên gia dinh dưỡng cũng chỉ ra rằng: Đối với phòng, chống suy dinh dưỡng trẻ em, điều quan trọng nhất vẫn là tuyên truyền, hướng dẫn kỹ năng thực hành dinh dưỡng.
Nhận thấy thực trạng trên cần được xử lý, từ tháng 9/2016 đến nay, chương trình Vì Tầm Vóc Việt với sự đồng hành của Tập đoàn TH đã tích cực truyền thông thay đổi nhận thức, thói quen hướng tới thay đổi hành vi thực hành dinh dưỡng của cha mẹ Việt.
Các bậc phụ huynh, trẻ em và bất cứ ai quan tâm tới vấn đề dinh dưỡng đều có thể tìm được các câu chuyện thú vị và lời khuyên thực hành dinh dưỡng chuẩn chỉ từ các chuyên gia trong series chương trình phát sóng giờ vàng 20h05p trên sóng VTV1. Xem lại tại đây.
Trong 30 năm qua, Việt Nam đã có tiến bộ lớn trong công tác nâng cao sức khỏe cho người dân, trong đó có dinh dưỡng. Tuy nhiên, tình trạng suy dinh dưỡng, cải thiện chiều cao của người dân Việt Nam nói chung và trẻ em nói riêng vẫn kém so với khu vực và thế giới.
Những năm gần đây, Chính phủ đã xác định dinh dưỡng là viên đạn thần kỳ thúc đẩy sự phát triển thể lực, tầm vóc người Việt mang đến tương lai bền vững. Tháng 7/2016, Thủ tướng Chính phủ cũng đã phê duyệt Quyết định 1340/QĐ-TTg với mục tiêu khi kỷ niệm 100 năm thành lập đất nước, Việt Nam ra khỏi danh sách nước có người dân thấp còi.
Đặc biệt, đầu năm 2019, Chính phủ ban hành Quyết định 41/QĐ-TTg với nội dung: “Bảo đảm dinh dưỡng hợp lý và tăng cường hoạt động thể lực cho trẻ em, học sinh, sinh viên…”. Trong số các hoạt động được Bộ Giáo dục & Đào tạo triển khai, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đặc biệt nhấn mạnh tới mô hình điểm về Dinh dưỡng và bữa ăn học đường do Vụ Giáo dục Thể chất triển khai, với sự đồng hành của tập đoàn TH.
Đây là nghiên cứu bài bản, lĩnh hội đầy đủ các thành tựu dinh dưỡng từ kinh nghiệm của các quốc gia đã thành công trên thế giới, kết hợp với khảo nghiệm thực tế tại các địa phương, vùng miền của Việt Nam. Từ nghiên cứu này sẽ đưa ra được giải pháp chuẩn hóa bữa ăn học đường, đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ và nâng cao kiến thức/nhận thức của người làm dinh dưỡng học đường.
Đất nước đang bước vào thời kỳ hội nhập thì phải đi lên bằng chất lượng tăng trưởng, trong đó có chất lượng con người. Muốn vậy phải hành động từ ngày hôm nay với sự tham gia của toàn xã hội. Và chương trình Vì Tầm Vóc Việt và nhà đồng hành - Tập đoàn TH đang góp sức lực nhỏ bé của mình vào mục tiêu lớn lao đó.
Xem lại các clip về chủ đề dinh dưỡng của Vì Tầm Vóc Việt tại đây.