Xu hướng phụ nữ độc thân sành điệu

Huang Jue, 42 tuổi, là giáo viên dạy tiếng Nhật kiêm dịch giả sống một mình tại ngoại ô Thượng Hải. Ở gần họ hàng nhưng cô gần như chỉ gặp mọi người vào các dịp đặc biệt như Tết Nguyên đán. Tuy nhiên, Huang lại rất được bọn trẻ trong gia đình yêu quý.

"Có thể do tôi hay tặng chúng đồ ăn vặt, đồ chơi và lì xì, nên chúng thích chơi với tôi", Huang chia sẻ với Shanghai Daily. "Hoặc do tôi luôn theo kịp các xu hướng về giải trí, thời trang và drama nên dễ nói chuyện với bọn trẻ".

Một "cô dì sành điệu" khác là Liang Yiran ở thành phố Mã An Sơn, tỉnh An Huy, hiện đang làm quản lý nhân sự ở Thượng Hải. Cô cho biết luôn cảm thấy tự hào trong mỗi khi về quê gặp họ hàng vì bà là người duy nhất có sự nghiệp tại một đô thị lớn.

"Bất cứ khi nào bọn trẻ có thắc mắc gì, cha mẹ chúng đều bảo: 'Hỏi dì Yiran đi!'", cô kể. "Và cảm giác thật tuyệt khi bọn trẻ nói với tôi: 'Lớn lên cháu cũng muốn như dì!'".

Xu hướng toàn cầu

Trên thực tế, "cô dì sành điệu" không phải là hiện tượng riêng của Trung Quốc mà là một xu hướng toàn cầu.

Năm 2008, tác giả kiêm doanh nhân người Canada-Mỹ Melanie Notkin đã đặt ra thuật ngữ PANK (viết tắt của Professional Aunt, No Kids – cô dì đẳng cấp, không con cái). Bà nhận thấy nhóm phụ nữ này chiếm một tỷ lệ đáng kể trong thế hệ trẻ, có thu nhập dư dả, ảnh hưởng lớn và lối sống kết nối kỹ thuật số.

Trong những năm gần đây, cụm từ "cool aunt" (ý nghĩa tương đương với cô dì sành điệu) đã trở thành một hashtag phổ biến trên mạng xã hội và thậm chí còn xuất hiện nhiều trong văn hóa đại chúng khi ngày càng có nhiều người nổi tiếng hưởng ứng danh xưng này.

Người mẫu Mỹ Kendall Jenner từng tiết lộ rằng cô là một "cool aunt" với tất cả các cháu của mình. Trên TikTok, hashtag #thecoolaunt hiện đã có hàng triệu lượt xem.

Tại Trung Quốc, khái niệm này bắt đầu bùng nổ vào dịp Tết Nguyên đán cách đây hai năm, khi một video trực tuyến có tiêu đề "Dì độc thân của tôi về phát lì xì rồi!" thu hút hàng triệu lượt thích.

Trong video, một người phụ nữ trung niên sành điệu ngồi trên ghế sofa, trên tay cầm xấp tiền 100 nhân dân tệ (khoảng 350.000 đồng) để phát cho lũ trẻ. Dù có thể là dàn dựng, video này đã khắc họa hình ảnh của những bà dì thời đại mới: độc thân, xinh đẹp và giàu có.

Định kiến khó phá vỡ

Tuy nhiên, không phải lúc nào những người phụ nữ theo đuổi phong cách này cũng nhận sự chào đón từ gia đình, đặc biệt là vùng quê còn nhiều định kiến.

Tian Jiana, hiện đang học thiết kế cảnh quan tại Nhật Bản, cho biết cô đã nhiều năm không về quê ở tỉnh Giang Tây.

Người phụ nữ 35 tuổi chia sẻ: "Theo truyền thống, cả nhà tôi sẽ tụ họp ở quê nội vào dịp Tết Nguyên đán, nhưng tôi chưa bao giờ được đối xử như những 'cô dì sành điệu' khác".

Tian lấy bằng cử nhân ở Bắc Kinh và làm việc 10 năm trong ngành thiết kế cảnh quan trước khi quyết định sang Nhật du học.

"Ông bà, cô bác chẳng quan tâm đến sự nghiệp hay cuộc sống của tôi. Họ chỉ muốn tôi kết hôn và sinh con để duy trì dòng họ", cô chia sẻ. "Đó là lý do tôi không muốn về quê và tôi cũng chẳng bận tâm họ nghĩ gì về mình".

Phụ nữ thường bị đánh giá khắt khe hơn đàn ông khi lựa chọn độc thân và không có con. Ở Trung Quốc – nơi văn hóa gia đình được coi trọng – những phụ nữ trung niên chưa lập gia đình thường phải đối mặt với áp lực xã hội nặng nề để tuân theo truyền thống.

Theo Niên giám Thống kê Dân số và Việc làm Trung Quốc 2024 do Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc công bố, khoảng 28% phụ nữ từ 30 tuổi trở lên vẫn chưa kết hôn – tăng 50% so với một thập kỷ trước.

Liang Yiran cho biết dù gia đình luôn tự hào về cô nhưng vẫn có một số người tọc mạch.

"Lúc nào cũng có ai đó hỏi: 'Khi nào dẫn bạn trai về ra mắt?' hoặc 'Bố mẹ cô không còn trẻ nữa, cô nên có con khi họ vẫn còn đủ sức giúp đỡ'", cô nói. "Tôi đã quá quen với những câu hỏi này và chúng không còn khiến tôi bận tâm".

Sự tự tin của phụ nữ

Sự tự tin của những người như Tian và Liang phản ánh sự thay đổi trong nhận thức và quyền của phụ nữ Trung Quốc hiện đại.

Giáo sư Zhu Xiaohui tại Đại học Phúc Đán, chuyên gia nghiên cứu về ý thức phụ nữ, viết trong một bài luận tháng 12/2024 rằng trong thời gian dài, xã hội Trung Quốc bị chi phối bởi tư tưởng Nho giáo chỉ đánh giá phụ nữ bằng những đóng góp của họ cho gia đình.

Nhưng hiện nay, với sự hiện đại hóa xã hội, những người phụ nữ đã thoát khỏi các vai trò truyền thống và ngày càng có tiếng nói hơn trong lĩnh vực kinh tế, chính trị.

Chuyên gia tâm lý Yang Li ở Bắc Kinh cho rằng những suy nghĩ tích cực có thể cải thiện tâm trạng và thúc đẩy sự tự tin của người phụ nữ. Cô nói: "Và khi bạn tự tin, bạn sẽ dễ dàng chấp nhận bản thân, bước ra khỏi vùng an toàn và đón nhận những thử thách mới. Có thể bạn sẽ trở thành người mà bạn luôn mong muốn".