TS Lê Thống Nhất: 4 'kẽ hở' của kỳ thi THPT Quốc gia và 2 việc Bộ GD- ĐT cần làm ngay

Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Hà Giang vừa ra quyết định khởi tố hình sự về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" trong vụ gian lận điểm thi THPT Quốc gia 2018 cho 114 thí sinh tại tỉnh này.

Trao đổi với Gia Đình Mới về cách thức tổ chức kỳ thi THPT Quốc gia 2018 dẫn đến xảy ra tiêu cực trên, TS phương pháp giảng dạy Toán học Lê Thống Nhất – người sáng lập hệ thống trường BigSchool cho biết: Có quá nhiều "kẽ hở" khiến kẻ xấu có thể lợi dụng...

Cách thức tổ chức kỳ thi THPT quốc gia có nhiều “kẽ hở” 

"Kẽ hở" thứ nhất là từ khâu in sao đề thi, là khâu khá phức tạp để bảo mật vì thời gian in sao ở mỗi tỉnh/thành phải mất khá nhiều thời gian. Với các đề thi trắc nghiệm, mỗi đề đến 4 - 5 trang, mỗi đề có 24 mã đề thi nên việc kiểm soát chặt chẽ quá trình này khá căng thẳng, kể cả việc in không rõ văn bản và huỷ các bản in không chuẩn. Nếu nhóm cán bộ làm việc này chỉ cần sơ hở hoặc có sự thông đồng tiêu cực thì có thể tạo ra "kẽ hở".

“Kẽ hở” thứ 2 là ở phiếu trả lời trắc nghiệm, theo TS Nhất, nếu nhóm cán bộ thực hiện việc scan phiếu trả lời không kiểm soát nhau tốt hoặc thông đồng với nhau thì đây là "kẽ  hở" lớn.

Vì phiếu trả lời trắc nghiệm học sinh dùng bút chì tô đen phương án chọn nên cán bộ có thể thay đổi phương án theo đáp án (đáp án do có được từ các trang báo điện tử hoặc do chính Bộ GDĐT cung cấp ngay sau buổi thi cuối cùng, quá trình scan cũng khá lâu vì mỗi đơn vị có rất nhiều phiếu trả lời, đủ thời gian có đáp án chuẩn).

Vết tẩy xoá hoàn toàn có thể quy cho thí sinh thực hiện. Thậm chí có người cho rằng, học sinh có thể nộp phiếu "trắng" để khi cán bộ can thiệp vào phiếu này đỡ phải tẩy xoá (!). 

"Kẽ hở" thứ 3 là các bản file ảnh chuyển qua file text để giảm dung lượng thì trong trường hợp không sửa trên phiếu trả lời gốc, cán bộ có thể sửa dễ dàng trên file tetx này.

"Kẽ hở" thứ 4 là ở khâu coi thi, theo TS Nhất, việc giám sát chỉ cần lơi lỏng một chút thì việc chuyển cho nhau đáp án trắc nghiệm là đơn giản hơn nhiều so với thi tự luận. Khi kỳ thi có xét tuyển đại học hoàn toàn giao cho địa phương tổ chức thì tâm lý về "tinh thần tỉnh nhà" rẩt dễ tạo ra "kẽ hở" tạo điều kiện cho tiêu cực xảy ra để có lợi cho học sinh tỉnh mình.

Hai việc Bộ GD-ĐT cần làm

Theo TS Lê Thống Nhất, có 2 cách bộ Bộ GD-ĐT cần phải xử lý ngay: 

Việc 1: Bộ GD-ĐT (phối hợp với Bộ Công an) rà soát hết những học sinh trên toàn quốc có điểm cao. Chẳng hạn các học sinh có điểm Toán, tiếng Anh, Lý, Hoá, Sinh từ 7,5 trở lên. Chắc chắn làm việc này cũng khá mất công nhưng ít ra cũng tạo thêm niềm tin trong xã hội, mà niềm tin là điều rất cần lúc này.

Việc 2: Tất cả các trường Đại học, Học viện sau khi có chuẩn và danh sách trúng tuyển xin Bộ gửi file ảnh các phiếu trả lời trắc nghiệm của các học sinh trúng tuyển để rà soát lại điểm chấm.

Tuy lọt mất kiểu tiêu cực sửa từ phiếu gốc hoặc những cách tiêu cực khác, nhưng với kiểu sửa điểm ở Hà Giang sẽ phát hiện ra ngay. Điều này chúng ta sẽ hạn chế phần nào những học sinh "đổ oan", lấy lại công bằng cho các học sinh khác và quan trọng hơn là chất lượng tuyển sinh sẽ yên tâm hơn. 

Tuy nhiên, những việc làm trên chỉ để giảm thiểu các “kẽ hở” này, còn để giải quyết tận gốc những gian lận "kẽ hở" trong kỳ thi THPT Quốc gia, theo TS Lê Thống Nhất: cần xóa bỏ kỳ thi “2 trong 1”. Phương án được nhiều chuyên gia đưa ra là nên giao quyền xét tốt nghiệp THPT cho các Sở GDĐT, nếu Luật giáo dục yêu cầu thi thì Sở tổ chức thi hoặc không thì xét… Giao quyền tuyển sinh ĐH cho các trường và cho phép trường tự chủ phương án tuyển sinh, Bộ chỉ cần duyệt.

TS Lê Thống Nhất cho biết thêm, ưu điểm duy nhất của kỳ thi "2 trong 1" là tiết kiệm chi phí, sức lực cho phụ huynh nhưng khi kết quả thi của thí sinh bị tác động các tiêu cực thì việc tiết kiệm này lại hoàn toàn trở lên vô nghĩa.

Điều này cũng làm cho các trường ĐH quá bị động và nghi ngờ kết quả xét tuyển của mình. Nhiều giảng viên các trường ĐH đã rất kinh ngạc với kết quả thi của những thí sinh này và không thể tin, thậm chí họ còn bình luận: “Mình làm sao mà dạy được những siêu nhân này?!"

Tiến sĩ Lê Thống Nhất bảo vệ luận án tiến sĩ về phương pháp giảng dạy toán năm 1996.

Ông là người sáng lập tạp chí Toán Tuổi thơ, cuộc thi Toán trên Internet (ViOlympic), thi tiếng Anh (IOE), Mạng BigSchool và là Trưởng dự án MXH "Mẹ vì Con".

Tiến sĩ Lê Thống Nhất sáng tác rất nhiều thơ, nhạc và là một người có ảnh hưởng trên mạng xã hội.