Cây húng chanh là cây gì?
Húng chanh hay tần dày lá, rau thơm lùn, rau thơm lông, rau tần, dương tử tô (danh pháp hai phần: Plectranthus amboinicus, đồng nghĩa: Coleus amboinicus) là cây thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae).
Cây có chứa một chất màu đỏ gọi là colein và tinh dầu chứa chất carvacrol.
Đặc điểm của cây húng chanh
Cây thân thảo, sống lâu năm, cao 20–50 cm. Phần thân sát gốc hoá gỗ. Lá mọc đối, dày cứng, giòn, mọng nước, mép khía răng tròn. Thân và lá dòn, mập, lá dày có lông mịn, thơm và cay. Hai mặt lá màu xanh lục nhạt. Hoa nhỏ,4 tiểu nhị, màu tím đỏ, mọc thành bông ở đầu cành. Quả nhỏ, tròn, màu nâu. Toàn cây có lông rất nhỏ và thơm như mùi chanh nên được gọi là húng chanh.
Tác dụng của húng chanh
Húng chanh có vị cay, tính ấm mùi thơm. Loại cây này được sử dụng lâu đời trong dân gian với những công dụng chính như chữa cảm cúm, sốt cao, sốt không ra mồ hôi được, viêm phế quản, ho, hen, ho ra máu, viêm họng, khản tiếng, nôn ra máu, chảy máu cam… Ngoài ra, húng chanh còn được dùng ngoài giã đắp trị rết, bọ cạp cắn.
Nghiên cứu của y học hiện đại cho thấy, lá húng chanh chủ yếu chứa tinh dầu, trong đó chủ yếu là các hợp chất phenolic, thành phần chủ yếu là cavaron, có tác dụng ức chế hoạt động của vi khuẩn cực mạnh.
Colein chứa trong lá húng chanh có tác dụng kháng sinh mạnh đối với vi trùng, trong đó đặc biệt là các vi trùng ở vùng họng, mũi, miệng và đường ruột.
Các hoạt chất trong lá húng chanh có tác dụng thúc đẩy hệ thống miễn dịch bằng việc ngăn chặn vi khuẩn hoặc các mầm bệnh xâm nhập cơ thể. Chất chống viêm trong húng chanh có tác dụng làm giảm tấy đỏ, sưng do côn trùng đốt.
Mùi thơm của loại cây này còn có tác dụng thư giãn, an thần nhẹ. Do đó, những người thường xuyên căng thẳng, ngửi lá húng chanh cảm thấy thư giãn, thoải mái và ngủ ngon hơn.
Bài thuốc từ lá húng chanh Húng chanh trị ho thông thường, ho có đờm cho trẻ em, trẻ sơ sinh
Húng chanh trị ho thông thường, ho có đờm cho trẻ cần chuẩn bị 15-16 lá húng chanh, 4-5 quả quất xanh, đường phèn. Rửa sạch lá húng chanh và quất xanh, đem xay nhuyễn, thêm đường phèn vừa đủ rồi đem hấp cách thủy. Với bài thuốc trị ho bằng húng chanh cho trẻ sơ sinh, cho bé uống 1-2 ngày sẽ hết ho.
Húng chanh chữa ho, viêm họng, khản tiếng:
Lá húng chanh non đem giã nát, lấy nước cốt uống. Ngoài ra, bạn có thể giã nát, vắt lấy nước, cho thêm nước lọc để uống, mỗi ngày 2 lần như vậy. Có thể cho thêm ít đường cho dễ uống.
Với viêm họng, khàn tiếng, bạn cũng có thể sử dụng bài thuốc sau từ húng chanh: húng chanh tươi rửa sạch, thái nhỏ đem hấp với đường phèn, hấp cách thủy, sau đó đem chắt lấy nước và uống từ từ. Bã ngậm trong miệng cho hết nước.
Sử dụng liên tục 3-5 ngày, mỗi ngày 1 lần.
Cảm sốt, không đổ mồ hôi:
Để trị cảm sốt từ húng chanh, bạn cần chuẩn bị húng chanh 20g, tía tô 15g, gừng tươi 5g, cam thảo đất 15g. Tất cả đem thái nhỏ và sắc uống sẽ chữa hiện tượng cảm sốt không đổ mồ hôi.
Bài thuốc chữa đau bụng từ húng chanh:
Lá húng chanh rửa sạch, lấy 1-2 lá nhai với một ít muối, ngậm và nuốt dần dần.
Hen suyễn có đờm
Húng chanh 10g, lá cây bỏng 10g, cả 2 loại lá này đem ép nước uống khi đi ngủ.
Lá húng chanh chữa cảm cúm
Lá tươi nấu nước xông hoặc có kết hợp vài loại lá hương thơm khác.
Trị ho cho trẻ bằng húng chanh cần lưu ý
Trị ho cho trẻ bằng húng chanh cần tham khảo ý kiến bác sĩ.
Khi sử dụng húng chanh hết sức lưu ý bởi lá và thân của loại cây này có nhiều lông, có thể gây kích ứng cho những người có làn da nhạy cảm.
Đối với phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú không nên sử dụng loại cây này vì chứa các thành phần hóa chất. Nếu có ý định sử dụng, nhất định phải tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Mai ChiBạn đang xem bài viết Cách trị ho cho trẻ sơ sinh bằng húng chanh an toàn và hiệu quả tại chuyên mục Sống khỏe của Gia Đình Mới, tạp chí chuyên ngành phổ biến kiến thức, kỹ năng sống nhằm xây dựng nếp sống gia đình văn minh, tiến bộ, vì bình đẳng giới. Tạp chí thuộc Viện Nghiên cứu Giới và Phát triển (Liên Hiệp Các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam), hoạt động theo giấy phép 292/GP-BTTTT. Bài viết cộng tác về các lĩnh vực phụ nữ, bình đẳng giới, sức khỏe, gia đình gửi về hòm thư: [email protected].