Những vết cắt nhỏ, vết trầy xước và vết thương thủng có thể rất đau đớn, ngay cả khi chúng không thực sự nghiêm trọng.
Bước đầu tiên cho bất kỳ quá trình sơ cứu nào là làm sạch vết cắt để bạn có thể đáng giá được mức độ nghiêm trọng của nó và cân nhắc những bước cần làm tiếp theo.
Làm sạch vết thương đúng cách có thể giúp giảm thiểu nhiễm trùng, đau, viêm và các biến chứng khác.
Phương pháp 1. Vệ sinh vết cắt hoặc cào, xước.
1. Rửa tay sạch: Nếu định đặt tay gần vết cắt thì bàn tay bạn cần phải được vệ sinh sạch sẽ. Rửa tay bằng xà phòng và nước, và lau khô trước khi xử lý bất kỳ băng hoặc thuốc mỡ.
- Nếu bạn không có nước, bạn có thể sử dụng nước tẩy rửa kháng khuẩn. Sử dụng nước vẫn tốt hơn, nhưng điều quan trọng là phải giữ cho bàn tay của bạn sạch sẽ để tránh gây nhiễm trùng vết thương.
- Nếu có găng tay bảo hộ dùng một lần thì hãy sử dụng chúng mặc dù chúng không thực sự cần thiết. Tuy nhiên, bất cứ điều gì giúp ngăn ngừa nhiễm trùng đều là một ý tưởng tốt.
2. Sử dụng áp lực để ngăn máu chảy: Hãy chắc chắn rằng vết cắt không chảy máu nữa trước khi bạn bắt đầu bôi thuốc mỡ hoặc băng. Giữ băng vô trùng hoặc vải sạch trên vết cắt cho đến khi nó khô lại và máu ngừng chảy.
- Nếu vết cắt thực sự nhỏ, một miếng giấy ăn có thể đủ để thấm máu. Nếu có thể, sử dụng khăn vải sạch vẫn là lựa chọn tốt hơn.
- Đừng mở miếng vải hoặc gạc ra để kiểm tra vết thương cho đến khi máu chắc chắn đã ngừng chảy. Điều này có thể khiến máu tiếp tục chảy.
- Nếu máu bắt đầu thấm qua, và miếng vải hoặc gạc đã bị ướt sũng, đừng bỏ chúng ra khỏi vết cắt. Bạn chỉ cần đơn giản đặt thêm gạc, băng lên trên, và tiếp tục ấn vào vết thương.
3. Rửa vết thương: Sử dụng nước để rửa sạch vết cắt, và sử dụng xà phòng để giúp làm sạch khu vực xung quanh vết cắt. Cố gắng giữ xà phòng ra khỏi vết cắt.
- Rửa vết cắt cũng rất quan trọng do việc này sẽ cho bạn thấy kích cỡ của vết thương. Nếu vết thương đặc biệt lớn hoặc sâu, hãy liên hệ với bác sĩ trước khi tự mình băng vết thương.
4. Sử dụng thuốc mỡ kháng sinh: Bôi một lớp kem kháng sinh mỏng lên vết cắt để giúp ngăn ngừa nhiễm trùng thêm. Bạn có thể sử dụng Neosporin hoặc Polysporin.
- Một số người bị dị ứng với một số loại thuốc mỡ, gây ra phát ban nhẹ xuất hiện trên da. Nếu người bị thương bắt đầu bị phát ban, hãy ngừng sử dụng thuốc mỡ.
5. Đặt băng y tế lên trên vết thương: Bạn có thể áp dụng băng dạng dán, hoặc giữ một miếng gạc trên vết thương và quấn cố định với băng dính y tế hoặc một miếng băng lớn hơn. Điều này sẽ giúp giữ vết thương sạch sẽ và tránh vi khuẩn.
- Hãy chắc chắn rằng băng của bạn bao phủ toàn bộ vết thương. Nếu có những phần mà băng không thể che phủ, hãy sử dụng thêm một miếng băng nữa.
- Nếu vết thương là vết trầy xước hoặc vết cào, và chưa đâm thủng qua da gây chảy máu, bạn không cần phải băng vết thương.
Phương pháp 2. Vệ sinh vết thương thủng.
1. Rửa tay và ngừng máu chảy: Rửa sạch bằng xà phòng và nước để giúp ngăn ngừa nhiễm trùng. Sau đó giữ một miếng vải sạch hoặc băng bên trên vết thương cho đến khi hết chảy máu.
- Đừng mở miếng vải hoặc gạc ra để kiểm tra vết thương cho đến khi chảy máu chắc chắn đã ngừng lại. Điều này có thể khiến máu tiếp tục chảy.
- Nếu máu bắt đầu thấm qua, và miếng vải hoặc gạc đã bị ướt sũng, đừng bỏ chúng ra khỏi vết cắt. Đơn giản chỉ cần đặt thêm băng gạc lên trên và ấn giữ vết thương.
2. Xả vết thương dưới vòi nước: Một vết thương thủng sẽ sâu hơn vết cắt. Bạn cần phải giữ nó dưới nước khoảng 5 phút để thực sự rửa sạch. Sau khi đã hoàn thành, rửa khu vực xung quanh vết thương bằng xà phòng.
3. Kiểm tra xem có gì sót lại trong vết thương không: Đây có thể là bụi bẩn, mảnh vụn, vật gây ra vết thương hoặc bất cứ thứ gì không nên có ở đó.
Bạn không muốn có bất kỳ vật lạ nào nằm trong vết thương do điều này có thể dẫn đến nhiễm trùng, hoặc ngăn ngừa quá trình lành đúng cách của vết thương.
Tuy nhiên, nếu vết đâm sâu và vật gây ra vết thương vẫn ở bên trong, tuyệt đối không được tự ý loại bỏ vật đó và đến bệnh viện. Loại bỏ vật trong vết thương sẽ gây mất máu nhiều hơn.
- Nếu bạn tìm thấy dị vật trong vết thương, đừng sử dụng ngón tay để loại bỏ nó. Thay vào đó, hãy sử dụng nhíp được làm sạch trong cồn để loại bỏ dị vật.
- Cẩn thận không chọc vào vết thương. Chọc ngón tay hoặc nhíp hoặc bất cứ thứ gì khác vào vết thương sẽ chỉ làm cho tình trạng trở nên tồi tệ hơn.
4. Đặt băng y tế lên trên vết thương: Bôi một lớp mỏng kem kháng sinh lên vết thương trước khi bạn băng lại. Hãy chắc chắn rằng băng được đặt trực tiếp lên vết thương.
- Nếu vết thương tiếp tục chảy máu, hãy thay băng khi cần thiết để giữ vệ sinh. Bạn cũng nên liên hệ với bác sĩ để điều trị bổ sung nếu cần thiết.
Xuân HồngBạn đang xem bài viết Kỹ năng sơ cứu: Cách tiệt trùng vết thương nhỏ an toàn và nhanh nhất tại chuyên mục Sơ cấp cứu của Gia Đình Mới, tạp chí chuyên ngành phổ biến kiến thức, kỹ năng sống nhằm xây dựng nếp sống gia đình văn minh, tiến bộ, vì bình đẳng giới. Tạp chí thuộc Viện Nghiên cứu Giới và Phát triển (Liên Hiệp Các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam), hoạt động theo giấy phép 292/GP-BTTTT. Bài viết cộng tác về các lĩnh vực phụ nữ, bình đẳng giới, sức khỏe, gia đình gửi về hòm thư: [email protected].