Theo ThS.BS Hồ Văn Linh, Khoa Phẫu thuật Gan Mật Tụy, BV Trung ương Quân đội 108, ung thư tụy xếp thứ 8 ở nam và thứ 9 ở nữ trong các nguyên nhân gây chết vì ung thư toàn cầu (khoảng 250.000 trường hợp tử vong hàng năm ở cả hai giới).
Đây là nhóm bệnh có tiên lượng xấu vì đa phần khi được chẩn đoán người bệnh đã ở giai đoạn muộn: chỉ 15 – 20% bệnh nhân đến viện còn chỉ định phẫu thuật. Hơn thế nữa, dù còn chỉ định phẫu thuật thì tiên lượng sống sau mổ cũng không cao, tỷ lệ sống sau mổ 5 năm khoảng 25 – 30% và 10% khi đã di căn hạch.
Điều đáng nói là biểu hiện lâm sàng ung thư tụy ngoại tiết không đặc hiệu, thường biểu hiện đau bụng âm ỉ, vàng da, gầy sút cân và thường bị mọi người bỏ qua.
Triệu chứng đau bụng là hay gặp nhất, dù kích thước u nhỏ (<2cm), thường đau âm ỉ vùng thượng vị, có thể lan ra sau lưng; người bệnh thường xuất hiện đau 1-2 tháng trước khi phát hiện bệnh. Đau cấp tính rất hiếm gặp, thường do u bít tắc ống tụy chính gây viêm tụy cấp.
Chính vì vậy khi đứng trước một trường hợp đau bụng thượng vị âm ỉ kéo dài kết hợp với các yếu tố nguy cơ như tuổi cao, hút thuốc hay đái tháo đường luôn cần chẩn đoán phân biệt với ung thư tụy.
Bác sĩ Linh cũng cho biết thêm, siêu âm ổ bụng là biện pháp rẻ tiền và thuận lợi để phát hiện các bệnh lý mật tụy, siêu âm qua thành bụng tỏ ra ít hiệu quả trong các tổn thương tụy có kích thước
Và phẫu thuật cắt tụy là chỉ định điều trị triệt căn duy nhất cho những trường hợp ung thư tụy, nhưng như đã đề cập ở trên chỉ một phần năm người bệnh đến viện mà khối u còn ở giai đoạn có thể phẫu thuật.
Hơn thế nữa, đây là một phẫu thuật phức tạp đòi hỏi kỹ năng phẫu tích, vét hạch và thực hiện các miệng nối nhằm giảm nguy cơ rò tụy (biến chứng xem là nguy hiểm và hay gặp nhất trong phẫu thuật tụy). Do đó người bệnh nên được khuyến cáo phẫu thuật ở những trung tâm ngoại khoa lớn.
Bác sĩ Linh khuyến cáo, mỗi người cần chú ý, có thái độ đề phòng với triệu chứng tưởng chừng như vô hại như đau thượng vị. Khi xuất hiện triệu chứng trên kết hợp với gầy sút cân hoặc ở người có nguy cơ như cao tuổi, hút thuốc lá, đái tháo đường cần đến thăm khám ở những cơ sở y tế lớn, để có những tư vấn và điều trị phù hợp nhất.
An AnBạn đang xem bài viết Đau bụng kéo dài, coi chừng mắc bệnh lý nguy hiểm. tại chuyên mục Tư vấn chuyên gia của Gia Đình Mới, tạp chí chuyên ngành phổ biến kiến thức, kỹ năng sống nhằm xây dựng nếp sống gia đình văn minh, tiến bộ, vì bình đẳng giới. Tạp chí thuộc Viện Nghiên cứu Giới và Phát triển (Liên Hiệp Các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam), hoạt động theo giấy phép 292/GP-BTTTT. Bài viết cộng tác về các lĩnh vực phụ nữ, bình đẳng giới, sức khỏe, gia đình gửi về hòm thư: [email protected].