Cơn sốt Hán phục: Gen Z Trung Quốc 'hồi sinh' trang phục truyền thống

Trong những năm gần đây, trang phục truyền thống của Trung Quốc đã trở thành một lựa chọn thời trang cho nhiều người trẻ tuổi.

Mamianqun (váy mã diện, váy mặt ngựa), Beizi (còn gọi là Chuozi hay Xiuzi, một loạt áo khoác ngoài có tay áo rộng và dài), Baidiequn (váy xếp ly trăm lần),... là những trang phục phổ biến.

Không còn giới hạn trong các buổi chụp ảnh theo chủ đề, đám cưới hay các sự kiện đặc biệt mà Hán phục - trang phục truyền thống của người Hán (Trung Quốc) giờ đây thường xuyên được nhìn thấy trên đường phố, thậm chí tại nơi làm việc. 

Xu hướng này đã thúc đẩy sự bùng nổ trong việc mua bán quần áo truyền thống và phát triển của các sự kiện văn hóa như Ngày Hán phục Trung Quốc, lễ hội Hán phục địa phương, triển lãm trang phục truyền thống, thổi hồn vào di sản văn hóa ngàn năm.

Kể từ năm 2018, Bảo tàng Tơ lụa Quốc gia Trung Quốc đã tổ chức Lễ hội Tơ lụa và Hán phục Quốc gia hàng năm, thu hút đông đảo doanh nghiệp và những người đam mê trang phục truyền thống Trung Quốc.

Gen Z (thường là những người sinh từ năm 1995 đến 2009) ở Trung Quốc đã đóng một vai trò quan trọng trong cơn sốt quần áo truyền thống này. Họ trân trọng, đón nhận và tái hiện lại truyền thống một cách tự tin, thời trang.

Ý kiến của những người trẻ tuổi

Trong một cửa tiệm chụp ảnh Hán phục ở Tây An (Thiểm Tây, Trung Quốc), Zhang Jing - một Gen Z đến từ miền Bắc Trung Quốc, đang chờ thay quần áo, trang điểm và làm tóc để hóa thân từ một nhân viên văn phòng thành một thiếu nữ thời Đường. Sau đó, cô dự định đến thăm Đại Đường Triều đại Ever Bright City, một con phố đi bộ nổi tiếng ở Tây An để có trải nghiệm “du hành thời gian”.

Sau khi “biến hình”, Zhang đã choáng ngợp trước vẻ ngoài của mình nhưng lại sợ quá gây chú ý. Những lo lắng của cô đã nhanh chóng tan biến khi bước ra đường và gặp những “công chúa”, “quý phi”, “học giả”,... trong những bộ Hán phục tinh xảo giữa kiến ​​trúc truyền thống, Zhang cảm thấy như được “xuyên không” về Trung Quốc thời cổ đại.

Giống như nhiều bạn bè cùng trang lứa, Zhang yêu thích Hán phục và thường tham gia các sự kiện chủ đề Hán phục trong những năm đại học. Với cô, Hán phục không chỉ là biểu tượng của lịch sử, văn hóa mà còn là thời trang.

Shuangshuang, chủ cửa hàng Hán phục tại đây cho biết: “Khi mặc Hán phục, tôi có cảm giác như đang mặc một phần văn hóa truyền thống”. Nhìn thấy cơ hội kinh doanh nhờ xu hướng trở lại của Hán phục, Shuangshuang đã quyết định mở cửa hàng này. 

Bian Xiangyang, phó chủ tịch Hiệp hội Thời trang Trung Quốc khẳng định: “Trong suốt lịch sử của nền văn minh Trung Quốc, quần áo là một phần quan trọng của đời sống vật chất và phản ánh các giá trị xã hội”. 

Từ sự sang trọng mà giản dị của triều đại Tần và Hán đến sự tinh tế và sang trọng của nhà Đường, từ sự chọn lọc tinh tế của nhà Tống đến vẻ đẹp phức tạp của nhà Thanh,... Văn hóa quần áo Trung Quốc đã phát triển qua hàng thiên niên kỷ thành một hệ thống thẩm mỹ hài hòa và toàn diện.

Phó giáo sư Han Dan của Đại học Sư phạm Đông Bắc Trung Quốc từ lâu đã nghiên cứu về “cơn sốt Hán phục”. Theo cô, “Hán phục” đề cập đến tất cả trang phục truyền thống của Trung Quốc và những người đam mê coi năm 2003 là năm Hán phục bắt đầu “hồi sinh”.

Bắt nguồn từ một công nhân nhà máy điện thường mặc Hán phục trên đường phố Trịnh Châu, (Hà Nam, Trung Quốc). Kể từ đó, những người yêu thích Hán phục, các học giả và doanh nghiệp đã cùng nhau thúc đẩy sự phát triển của xu hướng này.

Giáo sư Han giải thích: “Thế hệ Z, những người lớn lên trong thời kỳ thịnh vượng và vững mạnh, họ cảm thấy có mối quan hệ gắn bó sâu sắc và tình yêu văn hóa truyền thống.”

Tạp chí VOGUE bình luận về xu hướng Hán phục rằng “phong trào đang được dẫn đầu bởi giới trẻ yêu thích thời trang của Trung Quốc”.

Lấy ví dụ cụ thể về chiếc váy mã diện truyền thống của Trung Quốc trở nên phổ biến trong những năm gần đây. Theo Báo cáo xu hướng tiêu dùng của phụ nữ thương mại điện tử Douyin năm 2024, đơn đặt hàng loại sản phẩm này đã tăng 841% so với cùng kỳ năm 2023.

Không chỉ vậy, Hán phục ngày nay cũng được kết hợp với thời trang hiện đại, nhiều người thậm chí còn tự tạo và tùy chỉnh trang phục dựa trên sở thích cá nhân, thể hiện sự hiểu biết về văn hóa ăn mặc, văn hóa truyền thống và văn hóa thời trang. Điều này phù hợp với đặc điểm của Gen Z về sở thích đa dạng và khả năng thể hiện bản thân.

Chính vì vậy, có thể nói Gen Z vừa là lực lượng chính trong việc bảo tồn trang phục truyền thống, vừa là động lực thúc đẩy sự hồi sinh của nó, tiếp tục truyền cảm hứng cho các nhà thiết kế học hỏi truyền thống kết hợp đổi mới.