Báo Điện tử Gia đình Mới
Báo Điện tử Gia đình Mới
Báo Điện tử Gia đình Mới

Cây mã đề có tác dụng gì? 13 công dụng và bài thuốc trị bệnh

Mã đề không chỉ là một loại rau ăn hằng ngày mà còn là loại dược liệu quen thuộc trong Đông y. Hãy cùng tìm hiểu về tác dụng của mã đề đối với sức khỏe ngay trong bài viết sau, bạn nhé!

1 Giới thiệu chung về cây mã đề

Cây mã đề là gì? 

Tên gọi khác: Bông mã đề, Xa tiền thảo, Xu ma, Nhã én dứt (Thái), Su mà (Tày), Nằng chấy mía (Dao)

Tên khoa học: Plantago major L. Plantago asiatica L.

Họ: Plantaginaceae (Mã đề).

Mã đề là cây thân thảo sống lâu năm. Chúng là loài cây ưa sáng, ưa ẩm, có khả năng chịu hạn nhẹ và thích nghi tốt với khí hậu nhiệt đới ẩm. Ở Việt Nam, cây mọc dại khắp cả nước, từ đồng bằng đến miền núi. Ngoài ra, mã đề còn xuất hiện trên một số đảo lớn như Hòn Mê, Cát Bà.

Người ta sử dụng hạt, lá, toàn thân (bỏ rễ) mã đề để làm dược liệu. Ngoài công dụng trong y học, ở nhiều nơi, mã đề còn được trồng và dùng như một loại rau ăn kèm trong bữa ăn hằng ngày.

Mô tả đặc điểm thực vật của cây mã đề:

  • Lá mọc thành hình hoa thị, dạng hình trứng (dài 5 - 12cm, rộng 3,5 - 8cm), mép lá có thể nguyên hoặc có răng cưa nhỏ không đều. Gân lá hình cung đặc trưng, cuống lá dài 5 - 10cm.
  • Cụm hoa mọc ở kẽ lá thành bông, có cán dài hơn lá. Hoa nhỏ, có lá bắc hình trứng, đài hoa gồm 4 thùy, tràng hoa mỏng với 4 thùy hình tam giác nhọn. Nhị hoa gồm 4 nhị, chỉ nhị mảnh.
  • Quả mã đề thuộc dạng quả nang hình chóp thuôn dài 3,5 - 4mm, mở bằng một nắp nứt ngang trên các lá đài, bên trong chứa hạt hơi dẹt, màu nâu hoặc đen bóng.

Mã đề là cây thân thảo sống lâu năm

Mã đề là cây thân thảo sống lâu năm

Thành phần hóa học của cây mã đề

Cây mã đề chứa nhiều hợp chất có giá trị trong y học sức khỏe con người như:

  • Toàn cây chủ yếu chứa chất nhầy.
  • Lá mã đề chứa iridoid (aucubosid, catalpol), acid phenolic và ester phenylpropanoic của glycoside majorosid. Lá non chứa chất nhầy với hàm lượng là 20%.
  • Hạt chứa chất nhầy giàu D-galactose, L-arabinose và có khoảng 40% acid uronic, dầu béo. Trong hạt có alkaloid (boschianin) và acid boschniakinic.
  • Flavonoid (apigenin, quercetin, scutelarein, baicalein, hispidulin, nepitrin…).
  • Acid hữu cơ (acid cinnamic, p-coumaric, ferulic, cafeic, chlorogenic)
  • Carotenoid, vitamin K, vitamin C...

Cây mã đề chứa nhiều hợp chất có hoạt tính sinh học

Cây mã đề chứa nhiều hợp chất có hoạt tính sinh học

2 Tác dụng của cây mã đề theo Y học cổ truyền 

Tính chất của cây mã đề:

  • Tính vị: Mã đề có vị ngọt, tính hàn. 
  • Quy kinh: Quy kinh vào Can, Thận và Bàng quang.

Các tác dụng của cây mã đề theo Y học cổ truyền: 

  • Thanh nhiệt, làm thông thoáng mồ hôi, lợi tiểu.
  • Làm sáng mắt, làm sạch phong nhiệt ở phổi và làm tiêu tắc nghẽn.
  • Chữa đái dầm hoặc đái nhiều ở trẻ em.
  • Tác dụng kháng sinh: Nước sắc mã đề có thể ức chế một số vi trùng gây nhiễm trùng ngoài da. Các nốt mụn nhọt có thể dùng bột mã đề đắp lên để chữa mưng mủ và làm giảm viêm tấy.
  • Điều trị ho: Nước sắc mã đề có thể trừ đờm, tác dụng có thể kéo dài đến 6 - 7 giờ.
  • Điều chỉnh hơi thở: Hoạt chất plantagin trong mã đề có tác dụng kích thích hệ thống thần kinh bài tiết niêm dịch của phế quản và ống tiêu hóa, giúp điều chỉnh hơi thở sâu và nhẹ nhàng.
  • Chữa cao huyết áp: Sử dụng 20 - 30g mã đề sắc lấy nước uống hằng ngày có thể điều chỉnh huyết áp.

Cây mã đề rất tốt cho gan và thận

Cây mã đề rất tốt cho gan và thận

3 Tác dụng của cây mã đề theo Y học hiện đại

Kháng viêm

Cây mã đề chứa nhiều hợp chất có tác dụng chống viêm như flavonoid, terpenoid, glycosid và tannin. Cơ chế kháng viêm của cây mã đề không chỉ liên quan đến việc giảm nồng độ các chất trung gian gây viêm mà còn giúp tăng cường tổng hợp glucocorticoid tại chỗ, từ đó kiểm soát phản ứng viêm hiệu quả hơn.

Do đó, chiết xuất metanol và etanol của mã đề có tiềm năng được sử dụng như một phương pháp điều trị thay thế hoặc hỗ trợ để giảm tổn thương tế bào qua trung gian viêm sau nhiễm độc acetaminophen.

Cây mã đề chứa nhiều hợp chất chống viêm như flavonoid, terpenoid, glycosid và tannin

Cây mã đề chứa nhiều hợp chất chống viêm như flavonoid, terpenoid, glycosid và tannin

Giúp vết thương nhanh lành

Mã đề được biết đến với tác dụng giảm viêm, ức chế sự phát triển của vi khuẩn và giảm đau, giúp đẩy nhanh quá trình làm lành vết thương.

Một nghiên cứu trên chuột cho thấy vết thương ở những con chuột được điều trị bằng mã đề hồi phục nhanh hơn đáng kể. Đến ngày thứ 15, vết thương của nhóm này đã liền hoàn toàn.

Bên cạnh đó, một nghiên cứu trên 40 người cho thấy gel chứa nha đam và mã đề có hiệu quả trong việc chữa lành vết loét ở chân. Tương tự, một nghiên cứu trên động vật cũng ghi nhận rằng khi bôi tại chỗ, sự kết hợp giữa lô hội và mã đề giúp cải thiện tốc độ lành thương và thúc đẩy quá trình tái tạo mô.

Tuy nhiên, rất khó để xác định tác dụng chính xác của cây mã đề vì những nghiên cứu này cũng sử dụng lô hội. Dù vậy, một nghiên cứu khác trên động vật cho thấy khi chỉ sử dụng chiết xuất mã đề, tốc độ phục hồi vết thương vẫn được cải thiện đáng kể so với nhóm đối chứng.

Mã đề được sử dụng để thúc đẩy quá trình phục hồi vết thương

Mã đề được sử dụng để thúc đẩy quá trình phục hồi vết thương

Cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa

Một mô hình loét dạ dày đã được sử dụng trên chuột để kiểm tra khả năng ức chế vết loét của chiết xuất mã đề. Độ acid và dịch dạ dày giảm đáng kể vì chiết xuất mã đề ức chế tiết acid dạ dày và tăng các yếu tố bảo vệ niêm mạc.

Hạt mã đề được khuyên dùng cho bệnh viêm ruột (IBD). Bên cạnh đó, chiết xuất từ ​​lá mã đề có tác dụng làm giảm nhu động của tá tràng, giảm viêm loét dạ dày và chống tiêu chảy.

Đặc biệt, hạt mã đề còn chứa psyllium - một loại chất xơ thường được dùng như thuốc nhuận tràng tự nhiên vì nó hấp thụ nước khi di chuyển qua đường tiêu hóa.

Cây mã đề có tác dụng cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa

Cây mã đề có tác dụng cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa

Bảo vệ tế bào gan, phổi

Trong một nghiên cứu trên động vật, chiết xuất từ hạt mã đề đã cho thấy tác dụng bảo vệ gan thông qua việc làm giảm nồng độ hai enzyme có liên quan đến tổn thương gan là alanine aminotransferase (ALT) và aspartate aminotransferase (AST).

Mã đề có khả năng ức chế quá trình giải phóng hạt (degranulation) của tế bào mast, giúp giảm phản ứng dị ứng và hỗ trợ điều trị bệnh hen suyễn. Ngoài ra, nghiên cứu trên chuột cho thấy mã đề giúp bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng phế cầu khuẩn và có tiềm năng trong điều trị viêm phế quản mạn tính.

Chiết xuất từ cây mã đề đã cho thấy tác dụng bảo vệ gan và phổi

Chiết xuất từ cây mã đề đã cho thấy tác dụng bảo vệ gan và phổi

Tăng cường hệ miễn dịch 

Cây mã đề có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch nhờ vào khả năng kích thích hoạt động của các tế bào miễn dịch và điều hòa đáp ứng miễn dịch.

Kích thích hệ miễn dịch: Chiết xuất methanol từ lá mã đề có thể thúc đẩy quá trình sản sinh nitric oxide (NO) - yếu tố hoại tử khối u alpha (TNF-α) và kích thích sự tăng sinh của tế bào lympho. Điều này giúp kích hoạt đại thực bào, tăng cường khả năng tiêu diệt các tác nhân gây hại như tế bào ung thư và vi khuẩn xâm nhập.

Điều hòa miễn dịch: Ở nồng độ thấp (< 50 μg/ml), mã đề có khả năng tăng cường sự tăng sinh của tế bào lympho và kích thích tiết interferon-gamma - một cytokine quan trọng trong đáp ứng miễn dịch. Tuy nhiên, ở nồng độ cao hơn, tác dụng này có thể bị ức chế.

Ứng dụng tiềm năng: Chiết xuất nước nóng từ mã đề được ghi nhận có khả năng hỗ trợ điều trị bệnh bạch cầu, ung thư biểu mô và một số bệnh nhiễm trùng do virus.

Cây mã đề có tác dụng kích thích hoạt động của các tế bào miễn dịch

Cây mã đề có tác dụng kích thích hoạt động của các tế bào miễn dịch

Ngăn ngừa sỏi tiết niệu

Mã đề có đặc tính lợi tiểu, tăng lượng nước tiểu, từ đó hỗ trợ đào thải các khoáng chất dư thừa và giảm nguy cơ lắng đọng tạo sỏi trong đường tiết niệu. Chiết xuất từ mã đề có khả năng ức chế hoạt động của enzyme chuyển angiotensin - một yếu tố có liên quan đến sự phát triển của sỏi tiết niệu.

Ngoài ra, nghiên cứu in vitro cho thấy mã đề có hiệu quả cao hơn allopurinol và kali citrate trong việc ức chế sự phát triển của tinh thể calcium oxalate - thành phần chính của sỏi thận.

Cây mã đề có tác dụng ngăn ngừa sỏi tiết niệu

Cây mã đề có tác dụng ngăn ngừa sỏi tiết niệu

Hỗ trợ điều trị mày đay

Cây mã đề có tác dụng hỗ trợ điều trị mày đay nhờ vào các hoạt chất có khả năng kháng viêm và điều hòa miễn dịch.

Trong thành phần của mã đề có acid ursolic, acid oleanolic và acid alpha-linolenic. Những hợp chất này giúp ức chế enzyme cyclooxygenase-2 (COX-2), từ đó làm giảm sản xuất prostaglandin - một chất trung gian gây viêm.

Flavonoid luteolin trong mã đề có tác dụng ức chế sự di chuyển của bạch cầu và ngăn chặn quá trình giải phóng hạt của tế bào mast, giúp giảm triệu chứng ngứa và sưng trong mày đay.

Cây mã đề có tác dụng hỗ trợ điều trị mày đay

Cây mã đề có tác dụng hỗ trợ điều trị mày đay

Ngăn ngừa mỡ máu

Trong một thí nghiệm trên 50 con thỏ, nhóm đối chứng chỉ được bổ sung cholesterol vào khẩu phần ăn, dẫn đến mức cholesterol trong máu dao động từ 350 đến 785 mg/dL, kèm theo sự tích tụ mỡ trong động mạch chủ.

Ngược lại, nhóm thỏ được bổ sung thêm lá mã đề bên cạnh chế độ ăn giàu cholesterol cho thấy sự ức chế đáng kể quá trình tăng cholesterol máu. Đến tháng thứ ba của thí nghiệm, mức cholesterol trong máu của phần lớn thỏ trong nhóm này đã giảm về mức ban đầu.

Những kết quả này cho thấy chiết xuất lá mã đề có tiềm năng trong việc hỗ trợ kiểm soát mỡ máu và ngăn ngừa xơ vữa động mạch.

Mã đề có tác dụng hỗ trợ kiểm soát mỡ máu và ngăn ngừa xơ vữa động mạch

Mã đề có tác dụng hỗ trợ kiểm soát mỡ máu và ngăn ngừa xơ vữa động mạch

Điều hòa đường huyết

Hạt mã đề chứa hợp chất plantagoside và aglycone, có khả năng ức chế phản ứng Maillard – quá trình dẫn đến sự hình thành các sản phẩm glycation bậc cao (AGEs) trong cơ thể. Các hợp chất này giúp ngăn chặn sự liên kết chéo giữa các protein do glycation, một yếu tố góp phần gây ra biến chứng tiểu đường.

Nghiên cứu cho thấy plantagoside có hiệu quả ức chế phản ứng Maillard mạnh hơn nhiều so với aminoguanidine - một chất ngăn ngừa AGEs phổ biến. Hơn nữa, thử nghiệm trên collagen ở điều kiện sinh lý cũng khẳng định plantagoside có khả năng giảm hình thành AGEs ở mức độ thấp.

Hạt mã đề chứa nhiều hợp chất có khả năng kiểm soát đường huyết

Hạt mã đề chứa nhiều hợp chất có khả năng kiểm soát đường huyết

Chống oxy hóa

Chiết xuất ethanol từ lá và hạt cây mã đề có hoạt tính chống oxy hóa mạnh. Thành phần chính trong mã đề là các flavonoid như luteolin, apigenin, hispidulin và baicalein - những hợp chất có khả năng loại bỏ gốc tự do và bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do oxy hóa.

Đặc biệt, luteolin-7-O-β-glucoside, flavonoid có tác dụng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư vú và u hắc tố ác tính (melanoma). Nhờ hoạt tính chống oxy hóa và gây độc tế bào của các flavonoid này, chiết xuất mã đề được đánh giá có tiềm năng hỗ trợ phòng ngừa và điều trị ung thư.

Chiết xuất ethanol từ lá và hạt cây mã đề có hoạt tính chống oxy hóa mạnh

Chiết xuất ethanol từ lá và hạt cây mã đề có hoạt tính chống oxy hóa mạnh

Kháng khuẩn, kháng nấm 

Một số dạng chiết xuất của cây mã đề đã được chứng minh là có hiệu quả trong điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn, nấm và virus. Ngoài ra, mã đề còn có tác dụng chống ký sinh trùng, đặc biệt là chống sốt rét và giardia.

Chiết xuất ethanol của mã đề có khả năng ức chế vi khuẩn Escherichia coli và Bacillus cereus, trong khi chiết xuất acetone có hiệu quả trên nhiều loại vi khuẩn khác như Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Klebsiella pneumoniae, Pseudomonas aeruginosa, Proteus mirabilis và Salmonella enteritidis.

Đối với tác dụng kháng virus, chiết xuất nước của mã đề có hiệu quả nhất định đối với virus Herpes, nhưng caffeic acid mới là hoạt chất thể hiện tác dụng mạnh nhất trên HSV-1, HSV-2 và ADV-3 trong khi chlorogenic acid có tác dụng kháng ADV-11 tốt nhất.

Ngoài ra, chiết xuất từ mã đề cũng cho thấy khả năng ức chế Candida albicans tương đương với một số thuốc kháng nấm tổng hợp, chứng tỏ tiềm năng trong điều trị nhiễm nấm.

Một số dạng chiết xuất của cây mã đề đã được chứng minh là có hiệu quả trong điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn, nấm và virus

Một số dạng chiết xuất của cây mã đề đã được chứng minh là có hiệu quả trong điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn, nấm và virus

Ngăn ngừa ung thư

Chiết xuất methanol từ cây mã đề đã được nghiên cứu về khả năng gây độc tế bào trên nhiều dòng tế bào ung thư ở người bao gồm ung thư biểu mô thận, ung thư vú và u hắc tố ác tính. Các flavonoid đặc biệt như flavone và luteolin được xác định là những thành phần chính tạo nên tác dụng này.

Ngoài ra, chiết xuất methanol của mã đề còn cho thấy tiềm năng trong việc ức chế sự phát triển của tế bào ung thư khác như ung thư đại tràng, ung thư cổ tử cung, ung thư buồng trứng và ung thư vòm họng.

Bên cạnh đó, chiết xuất nước và methanol từ mã đề còn có khả năng kích thích sự tăng sinh tế bào trong tủy xương và lách. Đặc biệt, oleanolic acid và ursolic acid trong mã đề giúp tăng sinh tế bào lách và hỗ trợ phục hồi hệ tạo máu, góp phần tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể.

Mã đề đóng vai trò hỗ trợ trong việc phòng ngừa ung thư

Mã đề đóng vai trò hỗ trợ trong việc phòng ngừa ung thư

4 Cách sử dụng cây mã đề hiệu quả, an toàn

Cây mã đề có thể được sử dụng dưới nhiều dạng khác nhau để phát huy tối đa công dụng:

Dưới dạng dược liệu:

  • Dùng toàn cây: 10 - 20g/ngày dưới dạng thuốc sắc.
  • Dùng hạt mã đề: 6 - 12g/ngày dưới dạng thuốc sắc.
  • Dạng bột: 3 - 5g/ngày, uống 1 - 3 lần/ngày.
  • Dạng trà: Uống khoảng 150ml/lần, 3 - 4 lần/ngày.
  • Dạng cồn thuốc, viên nang, viên nén: Dùng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
  • Dùng ngoài da: Lá tươi giã nát đắp lên mụn nhọt giúp nhanh vỡ và lành. Đối với vết bỏng, dùng cao đặc từ mã đề đắp lên, thay băng mỗi ngày một lần.

Dưới dạng thực phẩm:

  • Lá non có thể ăn sống hoặc nấu chín.
  • Lá già thích hợp cho các món xào, súp, hầm.
  • Lá phơi khô có thể ngâm dầu (dầu dừa, dầu oliu, dầu hướng dương...) để dùng ngoài da.

Các món ăn ngon từ cây mã đề:

  • Cháo mã đề: Gạo nấu cùng lá mã đề, thêm hành và muối giúp thanh nhiệt, trị đờm, lợi tiểu và sáng mắt.
  • Canh mã đề: Lá mã đề nấu cùng hành, gừng và muối, hỗ trợ điều trị đau buốt tiết niệu, đái ra máu.

Mã đề có thể dùng làm thuốc hoặc làm rau ăn hàng ngày

Mã đề có thể dùng làm thuốc hoặc làm rau ăn hàng ngày

5 Một số bài thuốc có sử dụng cây mã đề

Lưu ý rằng trước khi sử dụng bất kì loại thảo dược hoặc dược liệu nào để chữa bệnh, bạn nên tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế hoặc bác sĩ y học cổ truyền. Đồng thời, tìm hiểu về cách sử dụng các loại dược liệu và liều lượng cụ thể để tránh tác dụng phụ không mong muốn.

Bài thuốc chữa viêm cầu thận mãn tính

Nguyên liệu: 16g mã đề, 12g rễ cỏ tranh, 8g trư linh, 12g hoàng bá, 8g hoạt thạch, 12g hoàng liên, 12g phục linh.

Cách thực hiện: Sắc tất cả nguyên liệu với nước, uống mỗi ngày 1 thang.

Bài thuốc chữa sỏi bàng quang

Nguyên liệu: 30g mã đề, 30g kim tiền thảo, 30g diếp cá.

Cách thực hiện: Sắc thuốc, chia làm 2 lần uống trong ngày. Dùng liên tục 5 ngày.

Bài thuốc chữa đi tiểu ra máu

Nguyên liệu: 12g lá mã đề, 12g ích mẫu.

Cách thực hiện: Rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước cốt uống.

Bài thuốc chữa lợi tiểu, khó tiểu

Nguyên liệu: 10g hạt mã đề, 2g cam thảo.

Cách thực hiện: Sắc với 600ml nước, đun cạn còn 200ml, chia làm 3 lần uống trong ngày.

Bài thuốc từ cây mã đề hỗ trợ điều trị các bệnh về đường tiết niệu

Bài thuốc từ cây mã đề hỗ trợ điều trị các bệnh về đường tiết niệu

Bài thuốc trị chứng nóng phổi, ho dai dẳng

Nguyên liệu: 20 - 50g mã đề tươi.

Cách thực hiện: Rửa sạch, sắc nước uống 3 lần/ngày, mỗi lần cách nhau 3 tiếng.

Bài thuốc trị chảy máu cam

Nguyên liệu: Lá mã đề tươi.

Cách thực hiện: Rửa sạch, giã nát, thêm ít nước, vắt lấy nước cốt uống. Phần bã đắp lên vùng chảy máu.

Bài thuốc chữa sốt xuất huyết

Nguyên liệu: 50g mã đề tươi, 30g củ sắn dây.

Cách thực hiện: Sắc với 1 lít nước, đun cạn còn 500ml, chia làm 2 lần uống khi đói. Thực hiện liên tục 3 ngày, ngày thứ 4 chỉ uống 1 lần.

Bài thuốc từ cây mã đề có tác dụng thanh nhiệt và giải độc

Bài thuốc từ cây mã đề có tác dụng thanh nhiệt và giải độc

Bài thuốc cải thiện chứng rụng tóc

Nguyên liệu: Mã đề khô.

Cách thực hiện: Đốt thành than, trộn với giấm trong 1 tuần, sau đó bôi lên vùng rụng tóc.

Bài thuốc trị cao huyết áp

Nguyên liệu: 30g mã đề tươi, 12g ích mẫu thảo, 20g hạ khô thảo, 12g hạt mồng sao đen.

Cách thực hiện: Sắc thuốc uống.

Bài thuốc chữa tiêu chảy mạn tính

Nguyên liệu: 8g hạt mã đề, 12g cam thảo dây, 12g rau má, 12g cát căn, 12g đảng sâm, 8g cúc hoa.

Cách thực hiện: Sắc uống mỗi ngày 1 thang.

Bài thuốc trị bệnh chốc lở ở trẻ em

Nguyên liệu: Rau mã đề, 100 - 150g giò sống.

Cách thực hiện: Thái nhỏ rau mã đề, nấu với giò sống cho trẻ ăn đến khi bệnh thuyên giảm.

Bài thuốc từ cây mã đề có tác dụng trị bệnh chốc lở ở trẻ em

Bài thuốc từ cây mã đề có tác dụng trị bệnh chốc lở ở trẻ em

6 Lưu ý khi sử dụng cây cỏ đề

Ai không nên dùng mã đề? 

Mã đề là một dược liệu có nhiều công dụng nhưng không phải ai cũng có thể sử dụng. Dưới đây là những đối tượng cần thận trọng hoặc tránh dùng mã đề để đảm bảo sức khỏe:

  • Người già tiểu đêm nhiều, thận kém: Mã đề có tác dụng lợi tiểu, có thể làm tăng tần suất đi tiểu, gây bất tiện và ảnh hưởng đến giấc ngủ, đặc biệt ở người cao tuổi có chức năng thận suy giảm.
  • Người tiểu nhiều lần, thận hư, dương khí hạ giáng: Tính chất lợi tiểu của mã đề có thể làm trầm trọng hơn tình trạng đi tiểu nhiều, gây mất cân bằng nước và điện giải trong cơ thể.
  • Người bị táo bón: Mã đề có thể làm khô đường ruột, khiến tình trạng táo bón nặng hơn.
  • Người bị thấp nhiệt: Khi sử dụng hạt mã đề, người có cơ địa thấp nhiệt cần thận trọng để tránh ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.
  • Phụ nữ mang thai: Dù có thể sử dụng mã đề trong bữa ăn như một loại rau sống, phụ nữ mang thai cần hạn chế dùng với liều lượng lớn để tránh tác động không mong muốn.
  • Người đang sử dụng các chất kích thích: Khi dùng mã đề, nên kiêng các thực phẩm và đồ uống như rượu, bia, cà phê, thuốc lá và thức ăn cay nóng để không làm giảm hiệu quả của dược liệu và tránh tác dụng phụ.

Người già tiểu đêm nhiều, thận kém không nên sử dụng cây mã đề

Người già tiểu đêm nhiều, thận kém không nên sử dụng cây mã đề

Tác dụng phụ của cây mã đề

Mã đề là một loại dược liệu an toàn đối với hầu hết người trưởng thành khỏe mạnh khi sử dụng dưới dạng thực phẩm, ngay cả khi ăn sống. Tuy nhiên, khi dùng dưới dạng thực phẩm bổ sung hoặc chiết xuất, một số tác dụng phụ có thể xảy ra như:

  • Rối loạn tiêu hóa: Các chế phẩm từ mã đề có thể gây buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đầy hơi hoặc cảm giác chướng bụng.
  • Phản ứng dị ứng: Một số người sử dụng mã đề với liều cao có thể gặp phản ứng dị ứng nghiêm trọng, bao gồm sốc phản vệ - một tình trạng nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng.

Lưu ý khi sử dụng: Để hạn chế các tác dụng phụ, bạn nên bắt đầu sử dụng với liều thấp, tăng dần theo hướng dẫn và theo dõi phản ứng của cơ thể. Nếu xuất hiện dấu hiệu dị ứng, cần ngưng sử dụng ngay lập tức và tham khảo ý kiến bác sĩ.

Mã đề có thể gây ra một số tác dụng phụ liên quan đến tiêu hóa

Mã đề có thể gây ra một số tác dụng phụ liên quan đến tiêu hóa

Hạn chế dùng mã đề vào buổi tối

Mã đề có tác dụng lợi tiểu mạnh, do đó không nên sử dụng vào buổi tối, đặc biệt là dưới dạng nước sắc. Việc uống mã đề vào thời điểm này có thể gây tiểu đêm nhiều lần, làm gián đoạn giấc ngủ và ảnh hưởng đến chất lượng nghỉ ngơi.

Ngoài ra, những người có chức năng thận suy giảm hoặc thận yếu cũng cần tránh sử dụng dược liệu này để hạn chế tình trạng tiểu nhiều và tăng gánh nặng cho thận.

Mã đề có tác dụng lợi tiểu mạnh, do đó không nên sử dụng vào buổi tối

Mã đề có tác dụng lợi tiểu mạnh, do đó không nên sử dụng vào buổi tối

Không dùng mã đề như trà giải khát hàng ngày

Nhiều người cho rằng mã đề có tính mát, tốt cho gan nên có thể phơi khô, sắc uống thay trà mỗi ngày để thanh nhiệt, giải độc.

Tuy nhiên, việc sử dụng mã đề thường xuyên với liều lượng lớn không những không mang lại lợi ích lâu dài mà còn có thể gây hại cho sức khỏe. Do đó, cần dùng mã đề một cách hợp lý.

Không nên dùng mã đề như trà giải khát hàng ngày

Không nên dùng mã đề như trà giải khát hàng ngày

Xem thêm: 

  • Cây cỏ mỹ là gì? 8 tác hại gây “chết người” và các thông tin cần biết
  • Cỏ ngọt là gì? 8 tác dụng của cỏ ngọt đối với sức khỏe bạn nên biết

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về những tác dụng tuyệt vời của cây mã đề đối với sức khỏe. Hãy chia sẻ những thông tin hữu ích này đến mọi người để tận dụng những lợi ích từ các loại thảo dược tự nhiên, bạn nhé!

© CƠ QUAN CHỦ QUẢN: VIỆN NGHIÊN CỨU GIỚI VÀ PHÁT TRIỂN. 

Giấy phép hoạt động báo chí điện tử số 292/GP-BTTTT ngày 23/6/2017 do Bộ Thông tin- Truyền thông cấp. Tên miền: giadinhmoi.vn/

Tổng biên tập: Đặng Thị Viện. Phó Tổng biên tập: Phạm Thanh, Trần Trọng An. Tổng TKTS: Nguyễn Quyết. 

Tòa soạn: Khu Đô thị mới Văn Quán, phường Phúc La, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội, Việt Nam. 

Văn phòng làm việc: Nhà C3 làng quốc tế Thăng Long, phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy, Hà Nội.  

Điện thoại: 0868-186-999, email: [email protected]

Thông tin toà soạn | Liên hệ | RSSBÁO GIÁ QUẢNG CÁO Bất động sản- Tài chính