Bài học của cô gái Hải Phòng về Hà Nội học, từng vay 50.000 đồng mua mì tôm ăn cuối tháng

Đại học là một công việc thú vị và đầy thử thách đối với hầu hết học sinh. Rời xa bố và mẹ, sống một mình (hoặc với bạn cùng phòng), tự quyết định và tự quản lý tài chính của mình chỉ là một vài trong số những trở ngại mà ta sẽ phải đối mặt.

Không tránh khỏi sự ham chơi và tò mò của sinh viên mới lên Thủ đô, tôi cũng tiêu xài một cách hoang phí trong những tháng đầu tiên đặt chân đến mảnh đất mới này.

Tôi dành hầu hết số tiền có được của mình vào việc ăn uống, giải trí và mua sắm của mình. Thay vì đi chợ mua thức ăn về nhà nấu cơm tôi thường xuyên mua cơm ở quán về ăn. Tôi lê la ở các quán trà sữa và ăn vặt vào những buổi chiều. Tôi đắm mình vào những trang mua sắm điện tử như Shopee, Lazada, Tiki,.. vào mỗi ngày sale hàng tháng.

Tôi luôn dày đặc lịch đi chơi cùng bạn bè vào cuối tuần. Những tháng đầu tiên với tôi cứ trôi qua như vậy và tiền thì cứ ‘’bay đi’’ như một cơn gió. Tôi sống với thói quen sinh hoạt đó khoảng 5 tháng đầu tiên của năm nhất đại học cho đến một ngày tôi phải đi vay 50 nghìn của bạn để mua mỳ tôm ăn nốt những ngày cuối cùng trong tháng, lúc đó tôi mới nhận ra sự hoang phí và thiếu thận trọng với tiền bạc của bản thân.

Giật mình vì thói quen của bản thân 

Ngay sau ngày hôm đó tôi bắt đầu học cách tiết kiệm có lẽ là bởi vì bản thân tôi nhận ra số tiền mình có nên được tiêu xài một cách có ý nghĩa hơn là chỉ để dành hết cho sở thích và nhu cầu cá nhân.

Tôi bắt đầu mở kênh Youtube và đọc báo về những kinh nghiệm quản lý chi tiêu dành cho sinh viên, tôi xem những video về tư duy tài chính và công thức tiền bạc thậm chí đã có những bài báo tôi đọc được cả hình ảnh của mình những ngày tháng qua.

Học cách lập ngân sách và đặt mục tiêu tài chính khi còn là sinh viên đại học là điều quan trọng. Thoạt đầu, tôi cảm thấy ý tưởng vạch ra ngân sách có vẻ quá sức - Ai có đủ năng lượng để ngồi xuống và vạch ra những điểm tốt hơn về tình hình tài chính của họ sau một ngày dài đến lớp, các kỳ thi và các hoạt động ngoại khóa khác? - nhưng nó thực sự có thể khá dễ làm.

Khi bạn lập ngân sách và theo dõi thói quen chi tiêu của mình, bạn có cái nhìn sâu sắc về thu nhập hàng tháng của mình và nơi bạn cần cắt giảm. Sống tiết kiệm không có nghĩa là bạn không bao giờ có được bất kỳ niềm vui nào, nó có nghĩa là niềm vui bạn có sẽ không gây ra áp lực tài chính nào cho bạn.

Kinh nghiệm chi tiêu dành cho sinh viên 

Sau đây là một vài kinh nghiệm tôi đã đúc kết được để chia sẻ đến những bạn tân sinh viên nói riêng và các bạn sinh viên đang có cuộc sống xa nhà nói chung. 

Đầu tiên, hãy dành một chút thời gian để suy nghĩ về tất cả các chi phí sinh hoạt mà bạn phải chịu mỗi tháng. Bắt đầu với các chi phí đại học cơ bản - học phí, tiền ăn ở (hoặc tiền thuê nhà và các tiện ích, nếu bạn sống ngoài khuôn viên trường), tài liệu học thuật và đồ dùng trong lớp, tiền điện thoại, chi phí giao thông công cộng, cắt tóc, đồ vệ sinh cá nhân, và, tất nhiên, thức ăn.  

Khi bạn đã lập kế hoạch cho số tiền mình có, bạn có thể yên tâm khi biết các ưu tiên của mình đã được bảo hiểm. Có ngân sách dành cho sinh viên đại học của riêng bạn để cân bằng chi phí hàng tháng và biết số tiền làm việc của bạn ảnh hưởng như thế nào đến nó là một trong những cách tốt nhất để học thói quen tài chính tốt.

Nhưng hãy nhớ theo dõi dòng tiền của bạn nhé! 

Cách dễ nhất để luôn cập nhật tài chính của bạn là theo dõi tiền của bạn đang đi đâu. Thường xuyên xem bạn đã tiêu tiền vào việc gì và xem bạn có thể cắt giảm hoặc chi tiêu ở đâu hiệu quả hơn. Bạn có thể không nhận ra số tiền mua hàng ngày nhỏ của mình cộng lại bao nhiêu cho đến khi bạn xem xét thu nhập và chi phí của mình. Tạo ngân sách là một chuyện; dính vào nó lại là một chuyện  phức tạp hơn.

Hãy nên có một cuốn sổ chi tiêu 

Tôi có một cuốn sổ nhỏ để ghi kế hoạch chi tiêu cho mình, tôi vạch ranh giới cho bản thân tôi khi sử dụng đồng tiền. Tôi sẽ ghi tất cả những khoản tiền mình bắt buộc phải chi tiêu trước khi bước sang tháng mới.

Đây là cách dễ dàng để mình theo dõi dòng tiền, chỉ khi ghi chép ta mới có thể biết được trong chi kì 1 tháng ta tiêu và nhận tiền tại đâu. Rồi khi bước vào tháng mới, tôi dành ra 10 phút mỗi ngày để ghi chép những khoản tiền mình nhận được và chi tiêu vào messenger.

Bước tiếp theo là nhập các dữ liệu nhỏ ở Messenger vừa rồi vào một ứng dụng quản lý tài chính như Money Lover, Money Mate hay Misa là một ứng dụng tôi đã và đang sử dụng và cảm thấy nó thực sự hiệu quả. Có thể bạn chưa biết nhưng với một sinh viên tôi cảm thấy ứng dụng quản lý tài chính đã giúp tôi theo dõi các khoản chi tiêu, thu nhập, hoá đơn hàng ngày, dễ dàng lập các kế hoạch chi tiêu trong tuần.

Ngoài ra ứng dụng còn cho phép xem báo cáo tình hình tài chính qua hình ảnh giúp dễ nắm bắt thông tin và tính năng nhắc thanh toán hóa đơn tiền điện, tiền nước. Có rất nhiều ứng dụng lập ngân sách có sẵn để trợ giúp bạn. Chỉ cần tập thói quen sắp xếp chi tiêu hàng ngày hoặc hàng tuần của bạn để có cái nhìn nhanh về cách bạn đang làm và nơi bạn có thể bị hao phí tiền bạc vào đó.

Tiết kiệm mang lại cho ta điều gì?

Warren Buffet từng nói  “Đừng tiết kiệm những gì còn dư sau khi chi tiêu, mà hãy tiêu những gì còn lại sau khi tiết kiệm”. Bây giờ ngân sách của bạn đã có, bạn có thể xác định các lĩnh vực mà bạn có thể chi tiêu ít hơn và tiết kiệm cho các mục tiêu dài hạn của mình. Dưới đây là một số ý tưởng tôi gợi ý để giúp bạn bắt đầu việc này:

+ Cân nhắc chuyển sang gói bữa ăn ít tốn kém hơn ví dụ như ăn theo combo chứ đừng gọi quá nhiều món nếu bạn thấy mình thường xuyên còn tiền trong tài khoản.

+ Mượn sách ở thư viện hoặc mua sách giáo trình từ các anh chị khóa trên đã qua sử dụng thay vì ấn bản mới tại hiệu sách. Trường đại học nào cũng luôn có thể cung cấp các lựa chọn khác ít tốn kém hơn cho các tài liệu cho các môn học.

+ Nếu bạn thấy mình cần một công nghệ mới như chiếc iPhone đời mới, hãy thử "tân trang" lại chiếc điện thoại bạn đang có như là dán màn hình và mua cho chúng một chiếc ốp mới. Trông sẽ rất khác lạ và đây sẽ là một cách giải quyết hay ho trong trường hợp này đấy.

+ Cân nhắc việc đi bộ hoặc đi xe buýt thay vì trả tiền để đổ xăng, bảo hiểm và đậu xe trong những năm đại học của bạn. Ngoài ra, hãy tận dụng chiếc thẻ sinh viên của bạn nhé, vì một số dịch vụ sẽ được giảm giá nếu như bạn đem theo thẻ sinh viên ví dụ như: xe buýt, thăm quan công viên... 

Kết hợp đi học và đi làm, tại sao không?

Làm việc trong khi học đại học cũng rất phổ biến và cho phép sinh viên không chỉ biến đại học thành hiện thực mà lý tưởng nhất là tích lũy kinh nghiệm trong lĩnh vực của họ, có thể thông qua một chương trình vừa học vừa làm hoặc tương tự.

Điều quan trọng nhất bạn cần nhớ là việc đi học luôn được ưu tiên hàng đầu của một sinh viên. Đây là một hành động yêu cầu bản thân sinh viên phải biết cân bằng nhưng nếu thành công bạn sẽ có một nguồn tài chính khá ổn định. Có rất nhiều lựa chọn cho sinh viên muốn làm việc khi còn đi học.

Nhưng theo tôi thì các bạn nên tìm kiếm một việc làm phù hợp với ngành học của mình để học hỏi, áp dụng những lý thuyết được học vào thực tế và làm quen với môi trường làm việc quy củ và có được thành công cao hơn khi đi làm thực sự.

Tôi hiện đang làm cho một cộng tác viên truyền thông cho một Tổ chức thanh niên, tôi rất vui mừng khi đã tìm và được nhận vào làm công việc này, nó thực sự giúp ích và cho tôi thêm nhiều kĩ năng và kinh nghiệm như viết lách, thiết kế hình ảnh hay là tổ chức sự kiện,... với ngành học ở trường của tôi. Ngoài ra hàng tháng tôi còn được nhận một khoản tiền nhỏ cho thành quả của mình. Các trường đại học thường tổ chức các hội chợ việc làm trong khuôn viên trường và các sự kiện tuyển dụng trong suốt cả năm để khuyến khích sinh viên nộp đơn và tận dụng các cơ hội này.

Giống như rất nhiều thứ trong cuộc sống, lập ngân sách và tiết kiệm là những kỹ năng cần có thời gian và thực hành để đạt được điều đó. Nếu bạn nhận thấy mình đang mắc sai lầm hoặc vượt quá ngân sách ngay bây giờ và sau đó, đừng lo lắng. Bạn có thể thực hiện các điều chỉnh để trở lại đúng hướng. Chỉ cần tiếp tục tập trung vào việc xây dựng những thói quen tài chính lành mạnh sẽ phục vụ bạn trong nhiều năm tới!

Các quyết định tài chính một cách tích cực và kế toán chi phí cá nhân sẽ giúp bạn dễ quản lý hơn cuộc sống sau đại học. Bằng cách lập kế hoạch trước và bắt đầu tiết kiệm sớm, sinh viên có thể tự tạo cho mình thành công về mặt tài chính và học tập.

Có sẵn một kế hoạch từ trước và bám sát kế hoạch đó càng chặt chẽ càng tốt có thể giúp đảm bảo rằng ta sống sót qua quá trình chuyển đổi với ít căng thẳng nhất có thể.

Với thói quen chi tiêu và tiết kiệm rõ ràng hơn, bạn có thể hướng tới những mục tiêu lớn hơn, chẳng hạn như trả khoản nợ vay sinh viên, đi du lịch và tiết kiệm tiền cho những cột mốc quan trọng trong tương lai như chuyển đến một thành phố mới sau đại học.

Đại học là thời điểm tuyệt vời để học cách quản lý tài chính và xây dựng những thói quen giúp tạo tiền đề cho sự thành công về tài chính trong suốt quãng đời còn lại của bạn.

Người dự thi: Trần Thị Minh Hiền (19 tuổi, sinh viên)

Cuộc thi "Bí kíp tiêu dùng thông minh" chia sẻ những câu chuyện có thật, giúp độc giả có cái nhìn phong phú, thực tiễn hơn trong cách tiêu dùng, quản lý tài chính của từng gia đình, từ đó rút ra cách quản lý tài chính khôn ngoan, tiêu dùng thông minh hơn.

Mỗi bài dự thi đăng trên http://giadinhmoi.vn sẽ được nhận ngay nhuận bút 1 triệu đồng. Cuộc thi do Tạp chí Gia Đình Mới và Ngân hàng SeABank phối hợp tổ chức.

Chi tiết cuộc thi TẠI ĐÂY