Gừng còn có tên khác là sinh khương, can khương, bào khương... Tên khoa học Zingiber officinale Rose, họ Gừng (Zingiberaceae).
Gừng được sử dụng làm gia vị trong rất nhiều món ăn châu Á.
1. Gừng trong Đông Y
Ngoài làm gia vị, người xưa đã biết dùng gừng để làm thuốc. Phần được làm thuốc là thân và củ gừng.
Đông y cho rằng, gừng có vị cay, tính ấm, vào 3 kinh phế, tỳ, vị, có tác dụng phát biểu, tán hàn, ôn trung, tiêu đàm, hành thủy, giải độc.
Gừng sống còn gọi là sinh khương có tác dụng phát tán phong hàn, chống nôn ói. Gừng khô còn gọi là can khương, có tính nóng hơn sinh khương, có thể làm ấm tỳ vị. Gừng đốt cháy tồn tính còn gọi là hắc khương. Hắc khương có vị đắng, thường được tẩm đồng tiện, có thể làm ấm can thận, giáng hư hỏa. Vỏ gừng được gọi là khương bì có tác dụng lợi tiểu. Tùy từng mục đích sử dụng mà thầy đông y sẽ chế biến gừng theo những cách khác nhau.
Phương pháp dùng gừng đơn giản, dễ làm nhất là làm nước gừng và loại nước gừng hay dùng nhất là nước gừng nóng (trà gừng). Nước gừng dùng để trị một số bệnh như loét khoang miệng, viêm nha chu, phòng ngừa và trị sâu răng, trị đau nửa bên đầu, trị say rượu bia, giúp làm hồng hào da mặt. Ngoài ra, nước gừng còn giúp trị gàu trên tóc, chữa đau lưng và đau vai, trị giun kim và chứng hôi chân. Với các triệu chứng như nôn, có vấn đề về tiêu hóa… người ta cũng dùng nước gừng để trị.
2. Tác dụng khi ăn gừng mỗi ngày
Một loại thực phẩm nhiều công dụng như vậy, khi ăn gừng mỗi ngày sẽ có chuyện gì xảy ra với cơ thể?
+ Trị bệnh trào ngược axit (trào ngược dạ dày)
Bệnh trào ngược axit là tình trạng trào ngược từng lúc hay thường xuyên của dịch dạ dày lên thực quản. Bệnh có biểu hiện là ợ hơi, ợ nóng, ợ chua, buồn nôn, nôn, đạu ngực, khó nuốt…. Những biểu hiện này có thể xuất hiện bất cứ lúc nào, chỗ nào khiến bạn vô cùng khó chịu.Tuy nhiên, tình trạng này sẽ chấm dứt nếu bạn uống nước gừng mỗi ngày.
Theo chuyên trang Doctor của kênh truyền hình NDTV, Ấn Độ, các hoạt chất trong gừng – thứ được tìm thấy trong các thuốc trị bệnh trào ngược dạ dày – sẽ giúp khắc phục các triệu chứng này. Thường xuyên dùng gừng, bạn thậm chí còn không gặp phải tình trạng này nữa trong tương lai.
+ Giảm viêm sưng, đau cơ
Những người hay bị viêm khớp nên dùng gừng thường xuyên. Hoạt chất gingerol trong gừng có tính kháng viêm rất tốt. Nó giúp giảm các cơn đau cũng như những khó chịu do tình trạng viêm sưng gây ra với khớp và giúp nâng cao chức năng của khớp.
Điều này được chứng minh trong một cuộc thử nghiêm trên 247 người bị viêm khớp gối. Những người dùng tinh chất gừng đã ít bị đau và ít sử dụng thuốc hơn nhóm còn lại.Như vậy mỗi ngày ăn một phần gừng sẽ giúp bạn không còn lo lắng về hiện tượng viêm sưng khớp nữa.
Với những người bị đau cơ khi tập, việc dùng gừng thường xuyên cũng sẽ giúp tình trạng này biến mất. Nhiều nhà khoa học cho rằng đặc tính này của gừng có được là do tính chất chống viêm sưng của các hoạt chất trong gừng.
+ Chấm dứt tình trạng buồn nôn do thai nghén
Các cơn nôn do ốm nghén là một trong những biểu hiện khiến nhiều mẹ bầu sợ hãi. Nôn và buồn nôn ngay đầu buổi sáng có thể khiến một ngày mới bị hủy hoại hoàn toàn. Tuy nhiên, các mẹ bầu đừng lo lắng vì họ đã có một vị thuốc đặc hiệu nhưng an toàn để trị dứt điểm các cơn nôn – đó là trà gừng.
Tuy vậy, để đảm bảo an toàn, mẹ bầu nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng trà gừng thường xuyên nhé!
+ Hỗ trợ tiêu hóa
Với những người thường xuyên bị tình trạng đầy hơi, gừng là một vị cứu tinh rẻ nhưng hữu hiệu. Tác giả Amanda McCoy trên Popsugar kể rằng, mình bị táo bón tuy nhiên sau khi dùng gừng được 3 ngày, thời điểm đi vệ sinh của anh đã chuẩn như “đồng hồ’. Không chỉ vậy, hiện tượng đầy hơi sau ăn đã hoàn toàn biến mất.
Nguyên nhân được giải thích là gừng có chứa các hợp chất phenolic, giúp xoa dịu kích ứng trong đường tiêu hóa, kích thích sản xuất nước bọt và mật. Từ đó, tăng tốc độ tiêu hóa trong dạ dày và cho phép thức ăn và chất lỏng di chuyển qua đường tiêu hóa trơn tru hơn.
+ Giúp giảm nguy cơ bị bệnh tim
Một trong những nguyên nhân gây ra bệnh tim là do nồng độ đường huyết cao (bị tiểu đường type 2). Đường huyết cao khiến bạn bị các bệnh lý động mạch vành (dẫn tới nhồi máu cơ tim) và đột quỵ. Đây là một trong những biến chứng nguy hiểm của người bệnh tiểu đường type 2.
Tuy vậy, trong một nghiên cứu có sự tham gia của bệnh nhân tiểu đường type 2, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng ăn 2gr bột gừng mỗi ngày sẽ giúp giảm đường huyết và sau 12 tuần, nồng độ đường huyết giảm 10%.Vì thế, nếu bạn thường xuyên dùng gừng thì hãy yên tâm là nguy cơ mắc bệnh tim mạch của bản thân đã được giảm xuống nhé!
+ Tăng cường hệ miễn dịch
Khả năng tăng cường hệ miễn dịch của gừng đã được Tổ chức thực phẩm lành mạnh thế giới ghi nhận như sau: “Gừng không chỉ giúp làm ấm người trong ngày lạnh mà còn giúp thúc đẩy quá trình tiết mồ hôi – vô cùng có ích khi bị cảm lạnh hoặc cảm cúm.
Nguyên nhân là, theo các nhà nghiên cứu Đức, mồ hôi có chứa các hoạt chất chống vi khuẩn, giúp ngăn chặn tình trạng viêm nhiễm.
Mặc dù có nhiều lợi ích, nhưng theo bác sĩ Hoàng Tuấn Linh, có một số người không nên dùng gừng. Cụ thể là:
- Không nên ăn gừng trong thời gian dài đối với những người âm hư hỏa vượng, nhiệt trong, mắc các bệnh mụn nhọt, viêm phổi, phù thũng phổi, hạch phổi, viêm dạ dày, viêm gan, viêm thận, bệnh đái tháo đường…
- Đối với những trường hợp cảm mạo thử nhiệt, cảm mạo phong nhiệt hoặc bị trúng nắng tuyệt đối không cho dùng gừng.
- Không dùng gừng cho người chuẩn bị mổ và sau mổ, người đang chảy máu như băng huyết, ho ra máu, nôn ra máu, tiểu ra máu, tiêu ra máu, trĩ ra máu, chảy máu cam, chảy máu răng.
Ngoài ra, không nên gọt vỏ vì vỏ gừng cũng có rất nhiều công dụng chữa bệnh. Không nên ăn gừng tươi đã bị dập bởi khi đó sẽ sinh ra một loại độc tố mạnh có thể gây hoại tử các tế bào gan, lâu dần sẽ biến thành ung thư gan, ung thư thực quản.Và tránh dùng gừng với Aspirin và coumarin.
