Bệnh nhân P.T.D. (22 tuổi, ở Lào Cai) nhập viện trong tình trạng mẩn ngứa, khó thở, đau bụng, nôn. Trước đó, bệnh nhân có ăn 3 con đuông cọ trong bữa tối.
Qua thăm khám, các bác sĩ xác định bệnh nhân bị sốc phản vệ độ II, nếu không xử lý kịp thời sẽ chuyển thành sốc phản vệ gây nguy hiểm đến tính mạng. Ngay lập tức, bệnh nhân được cấp cứu phản vệ theo phác đồ. Sau 8 giờ, bệnh nhân hết mẩn ngứa, huyết động ổn định, khó thở nhẹ, có thể ra viện sau 1-2 ngày.
Theo bác sĩ Phạm Văn Dương, khoa Cấp cứu BVĐK tỉnh Lào Cai, đuông cọ, nhộng tằm là món ăn được nhiều người ưa thích nhưng do thành phần chứa hàm lượng đạm cao nên nó cũng gây ra nhiều nguy cơ dị ứng, thậm chí sốc phản vệ với những người có cơ địa dị ứng.
Biểu hiện của dị ứng là nổi mề đay, phát ban, nôn, tiêu chảy, khó thở ngay sau khi ăn hoặc sau một vài giờ. Nặng hơn, có thể sốc phản vệ, nếu không được cấp cứu xử trí kịp thời sẽ nguy hiểm đến tính mạng.
Bác sĩ cũng khuyến cáo tới người dân khi có biểu hiện trên cần được đưa ngay đến các cơ sở y tế gần nhất để điều trị kịp thời, tránh để lâu sẽ nguy hiểm đến tính mạng. Trong trường hợp người bệnh còn tỉnh táo, có thể xử lý tại nhà bằng cách tự gây nôn, uống nhiều nước trước khi đưa đến bệnh viện.
Trong cuốn sách 3 phút sơ cấp cứu, bác sĩ Ngô Đức Hùng, khoa Cấp cứu, BV Bạch Mai có chia sẻ, bất cứ cái gì gây dị ứng đều có thể bị phản vệ. Dị ứng nặng bằng phản vệ, dị ứng nặng hơn thì thành sốc phản vệ.
Sốc phản vệ là dạng phản ứng dị ứng nghiêm trọng nhất có thể gây tử vong nhanh chóng từ một vài phút đến một vài giờ sau khi cơ thể tiếp xúc với dị nguyên.
Các phản ứng dị ứng nhẹ khi tiếp xúc với các dị nguyên:
- Nổi mày đay tại chỗ đến toàn thân kèm theo ngứa
- Phù nề mí mắt, kết mạc, chảy nước mũi, hắt hơi
- Đau quặn bụng hoặc kèm theo nôn
Phản ứng dị ứng nghiêm trọng hơn khi tiếp xúc với dị nguyên gồm:
- Biểu hiện là phù nề vùng đầu mặt cổ, họng miệng, tiếng thở khò khè, ho dai dẳng
- Nói khó hoặc khàn tiếng.
- Cảm giác choáng váng, mất cân bằng.
Phản ứng dị ứng nghiêm trọng bao gồm 2 tổn thương gây tử vong nhanh chóng là phù nề đường dẫn khí gây ngạt thở.
Giãn mạch tụt huyết áp gây sốc (gọi là sốc phản vệ).
Những người có tiền sử bệnh lý hen phế quản, bệnh lý dị ứng từ trước rất dễ có phản ứng dị ứng nghiêm trọng.
Với những người có phản ứng dị ứng mức độ nhẹ với mày đay nhẹ khu trú tại một vùng cơ thể thì chúng có thể tự biến mất. Cần rửa sạch vùng tiếp xúc bằng nước và xà phòng, sử dụng thuốc kháng histamin bôi tại chỗ làm dịu chỗ ngứa.
Nếu mày đay xuất hiện toàn thân và ngứa, không nên tắm nước nóng vì như vậy sẽ kích thích giãn mạch tăng tiết histamin làm tăng triệu chứng bệnh. Lúc này, cần dùng thuốc chống dị ứng đường uống theo chỉ dẫn của thầy thuốc. Cởi bỏ quần áo, tránh mặc đồ bó sát có thể gây kích ứng tại chỗ.
Còn với những trường hợp có triệu chứng dị ứng nghiêm trọng, cần để người bệnh vào tư thế an toàn.
Khi thấy có dấu hiệu sốc cần ủ ấm người bệnh, để người bệnh nằm đầu thấp, gác chân lên cao, nghiêng đầu về một bên để tránh nôn sặc.
Với phản ứng dị ứng nghiêm trọng (bao gồm sốc phản vệ) cần nhanh chóng gọi cấp cứu đưa người bệnh đến bệnh viện để được cấp cứu kịp thời.
An AnBạn đang xem bài viết Ăn 3 con đuông cọ, người phụ nữ bị sốc phản vệ nặng tại chuyên mục Tin y tế của Gia Đình Mới, tạp chí chuyên ngành phổ biến kiến thức, kỹ năng sống nhằm xây dựng nếp sống gia đình văn minh, tiến bộ, vì bình đẳng giới. Tạp chí thuộc Viện Nghiên cứu Giới và Phát triển (Liên Hiệp Các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam), hoạt động theo giấy phép 292/GP-BTTTT. Bài viết cộng tác về các lĩnh vực phụ nữ, bình đẳng giới, sức khỏe, gia đình gửi về hòm thư: [email protected].