Liên tiếp 1 thời gian ngắn, có tới 3 vụ việc học sinh tự vẫn đau lòng gây hoang mang cho các phụ huynh. Chuyên gia tâm lý Vũ Việt Anh đã chỉ ra các dấu hiệu thể hiện trẻ đang bất ổn.
Ngày 8/4, Công an thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắc Lắk cho biết, đang vào cuộc điều tra vụ việc nam sinh lớp 8 trường THCS Ngô Mây tự tử.
Như vậy, liên tiếp trong hơn 1 tuần có tới 3 vụ việc học sinh trong độ tuổi vị thành niên tự tử đau lòng khiến không ít các phụ huynh hoang mang, ám ảnh. Chuyên gia tâm lý Vũ Việt Anh - Giám đốc Học viện Thành công (Hà Nội) cho rằng, đây thực sự là vấn đề rất quan trọng hiện nay các bậc phụ huynh cần đặc biệt lưu tâm.
Nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng tự tử ở trẻ vị thành niên là lo âu, trầm cảm. Lo âu, trầm cảm là vấn đề hay gặp và phổ biến trong giai đoạn phát triển trẻ vị thành niên (giai đoạn chuyển tiếp từ trẻ con thành người lớn). Đây là độ tuổi rất nhạy cảm trước những tác động của môi trường, xã hội do những thay đổi về tâm sinh lý ở lứa tuổi này. Do đó các phụ huynh phải quan tâm tới các biểu hiện của trẻ để phát hiện sớm các biểu hiện bất thường.
Chuyên gia Vũ Việt An cũng cho rằng tự tử là vấn đề hoàn toàn có thể ngăn ngừa và ngăn chặn được. Việc ngăn ngừa tự tử cần bắt đầu từ khâu phát hiện sớm những dấu hiệu của người có ý định tự tử để kịp thời tư vấn, ngăn chặn và cứu giúp.
Theo Tổ chức Y tế thế giới, 10 dấu hiệu sau đây cho thấy những người có ý định tự tử.
1. Nói về tự tử, về cái chết: Người có ý định tự tử thường nói về tự tử, về cái chết hoặc sự trừng phạt bản thân.
2. Chuẩn bị các phương tiện để tự tử: Họ tìm kiếm, chuẩn bị dao, kiếm, thuốc ngủ, dây hoặc thường tới những nơi có thể tự tử như hành lang nhà cao tầng, cầu, sông, hồ....
3. Quan tâm tới cái chết: Thể hiện sự quan tâm bất thường về cái chết, như làm thơ, viết nhật ký, tự truyện có đề cập đến cái chết và sự ra đi của mình. Tìm đọc các sách, báo, phim ảnh về cái chết.
4. Không còn hy vọng về tương lai: Bày tỏ sự vô vọng, mất niềm tin vào cuộc sống, vào tương lai. Trong lời nói, thư từ, email, facebook của người có ý định tự tử thường thể hiện sự vô vọng, không thiết sống.
5. Căm ghét, đày đọa bản thân: Có cảm giác tội lỗi, xấu hỗ, vô giá trị hoặc chán ghét bản thân. Họ thường nói về tội lỗi hoặc gánh nặng của bản thân mình đối với những người xung quanh. Ví dụ: “không có tôi thì anh sẽ sướng hơn...”.
6. Sắp xếp tư trang và các việc riêng: Sắp xếp lại tư trang, cho đi các đồ vật có giá trị hoặc liên lạc với các thành viên gia đình và bạn bè, như nhờ ai đó giúp gửi lời nhắn tới gia đình, tới người thân....
7. Nói những lời tạm biệt: Có thể bất ngờ tới thăm hoặc gọi điện cho người thân và bạn bè và nói những lời vĩnh biệt hoặc nhắn gửi, ám chỉ sự chia tay, như “nếu không còn gặp lại thì...”.
8. Rút lui khỏi người thân, bạn bè: Trong thời gian trầm cảm, bế tắc, người có ý định tự tử thường sống khép mình, tự cô lập mình với người thân, bạn bè.
9. Có hành vi khác thường: Từ ăn, ngủ thất thường, có các xích mích, xung đột với mọi người xung quanh; Sử dụng rượu, bia, thuốc lá và các chất kích thích nhiều hơn bình thường; Có lối sống buông thả và coi thường rủi ro....
10. Đột ngột thay đổi tâm tính: Có thể thay đổi tâm tính từ lo âu, trầm cảm sang điềm tĩnh, vui vẻ, thoải mái. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy người này đã có giải pháp vượt qua bế tắc, nhưng đa số là họ thay đổi tâm tình vì đã đưa ra quyết định tự tử rồi. Họ bình thản chờ cơ hội để thực hiện. Vì vậy, cần phải theo dõi, hỗ trợ để ngăn ngừa họ thực hiện tự tử.