Theo chia sẻ của bác sĩ Nguyễn Trọng Hưng, Viện Dinh Dưỡng Quốc gia, chiều cao thường được quyết định bởi cả các yếu tố can thiệp được và các yếu tố không can thiệp được.
Trong đó, các yếu tố không can thiệp đươc là yếu tố gen và giới tính. Đây là những yếu tố được thừa hưởng từ di truyền.
Các yếu tố can thiệp được là dinh dưỡng, mức độ tập luyện, vận động, hormone, tình trạng dùng thuốc.
Ngoài ra, thời điểm can thiệp cũng rất quan trọng giúp trẻ phát triển chiều cao tối ưu. Cha mẹ cần quan tâm sớm, kịp thời, đúng mức vào 3 thời kỳ sau: giai đoạn mang thai; giai đoạn 0 - 2 tuổi; gia đoạn tiền dậy thì, dậy thì.
Để cải thiện chiều cao cho con, cha mẹ có thể áp dụng các biện pháp sau:
1. Đảm bảo dinh dưỡng tốt cho cả mẹ và bé
Dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình tăng trưởng. Mẹ và trẻ thiếu dinh dưỡng sẽ ảnh hưởng đến phát triển của các bé nói chung, trong đó có chiều cao nói riêng.
Do đó, với các bà mẹ cần:
- Cải thiện tình trạng dinh dưỡng trước khi mang thai: tránh suy dinh dưỡng, tránh thừa cân-béo phì, tránh thiếu hụt các vi chất,…
- Khi mang thai cần được cung cấp các chất dinh dưỡng đầy đủ, tránh thiếu hoặc thừa dinh dưỡng,…
- Cần có chế độ làm việc, nghỉ ngơi hợp lý
- Được khám thai và tư vấn dinh dưỡng định kỳ
Với trẻ em và thanh thiếu niên:
- Nên được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và kéo dài đến 24 tháng tuổi hoặc lâu hơn.
- Nên ăn một chế độ ăn uống cân bằng, đa dạng phù hợp với lứa tuổi từ khi các bé được 6 tháng tuổi, nhằm cung cấp đủ năng lượng, cân đối các chất sinh năng lượng (chất đạm, chất béo, chất bột đường) và các vitamin và khoáng chất cần thiết để các bé phát triển toàn diện; chú ý các thực phẩm giàu chất đạm và can xi như thịt, cá, tôm, cua, trứng và các sản phẩm từ trứng; sữa và các sản phẩm từ sữa,…
2. Ngủ đủ giấc
Giấc ngủ đóng vai trò rất quan trọng đối với sự tăng trưởng và phát triển ở trẻ em và thanh thiếu niên. Nếu trẻ ngủ sâu, ngủ đủ giấc thì cơ thể giải phóng các hormone cần thiết để phát triển, từ đó giúp phát triển chiều cao tối ưu.
3. Tập thể dục thường xuyên
Thói quen tập thể dục thường xuyên rất quan trọng đối với sự phát triển thể chất cũng như phát triển chiều cao của trẻ. Cha mẹ nên khuyến khích trẻ chơi ngoài trời hoặc tham gia các môn thể thao nhằm giúp cho xương chắc khỏe hơn.
4. Theo dõi biểu đồ tăng trưởng
Việc thường xuyên theo dõi biểu đồ tăng trưởng của trẻ sẽ giúp cha mẹ biết được sự phát triển của trẻ để có các biện pháp can thiệp kịp thời, giúp trẻ phát triển tối đa tầm vóc.
5. Cho trẻ tiêm chủng, bổ sung vitamin A đầy đủ và tẩy giun định kỳ
Việc tiêm chủng, bổ sung vitamin A và tẩy giun định kỳ đều là những giải pháp quan trọng để tăng cường sức đề kháng và phòng chống các bệnh về ký sinh trùng, … từ đó giúp trẻ ít bị bệnh, phát triển toàn diên.
6. Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám tư vấn dinh dưỡng định kỳ
Cha mẹ nên cho trẻ đi khám tư vấn dinh dưỡng định kỳ để các bác sĩ phát hiện các thiếu hụt về vi chất dinh dưỡng (thiếu vitamin D, canxi, sắt, kẽm, …), chỉ ra các thói quen dinh dưỡng chưa đúng (chỉ ăn nước, quá ít dầu mỡ, không đa dạng thực phẩm...) và đưa ra các biện pháp can thiệp sớm và phù hợp với từng trẻ; góp phần thúc đẩy sự phát triển tối đa sức khỏe và chiều cao của trẻ.