Báo Điện tử Gia đình Mới
Báo Điện tử Gia đình Mới
Báo Điện tử Gia đình Mới

4 giá trị cốt lõi của gia đình cần được giữ gìn và phát triển

Trong giai đoạn hiện nay, những giá trị cốt lõi của gia đình cần được chú trọng, gìn giữ và phát triển dựa trên các chức năng cơ bản của gia đình Việt Nam.

1. Giá trị ấm no

Giá trị ấm no được đo bằng chất lượng cuộc sống của gia đình với các biểu hiện về kinh tế - vật chất và thể chất, trước hết là thỏa mãn các nhu cầu ăn, mặc, ở, học hành và giải trí của các thành viên một cách tương đối đầy đủ; cho các thành viên có cơ hội phát triển về tài năng, trí tuệ, sức khỏe và khả năng đóng góp với gia đình và xã hội.

Ở một mức độ cao hơn, giá trị ấm no của gia đình hiện nay đang hướng đến ăn ngon, mặc đẹp, có nhà ở, chỗ ở riêng; có đủ tiện nghi sinh hoạt; thu nhập ổn định; có việc làm theo sở thích; có phương tiện đi lại phù hợp với sở thích; khỏe mạnh, trường thọ, có tài sản để dành và sống trong môi trường tự nhiên, xã hội ôn hòa, không ô nhiễm.

Trên thực tế, gia đình Việt Nam đã cơ bản đạt tới sự ấm no với những kết quả đáng khích lệ từ các chương trình xóa đói, giảm nghèo và phát triển kinh tế - xã hội từ sau khi Đổi mới. Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận hộ gia đình Việt Nam mới thoát khỏi đói và đang còn ở mức nghèo khá thấp, đặc biệt ở các vùng lõi nghèo, vùng đặc biệt khó khăn dân tộc thiểu số.

Mọi sự phát triển của xã hội đều hướng tới sự ấm no của gia đình, hướng tới mang lại hạnh phúc cho con người. Thành quả của các cuộc cách mạng, hiệu quả của các chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Đảng, Nhà nước Việt Nam đều hướng tới sự ấm no cho mỗi gia đình. Trải qua quá trình phát triển trong lịch sử, gia đình Việt Nam đã phát triển từ thiếu đói, nghèo khó đến đủ ăn, đủ mặc. Giá trị ấm no trong thời kỳ mới đòi hỏi các chính sách, chiến lược phát triển gia đình phải đáp ứng được yêu cầu đầy đủ về vật chất, hạ tầng, cải thiện tiện nghi sinh hoạt và môi trường sống của mỗi gia đình.

Gia đình hạnh phúc bởi các mối quan hệ hòa thuận, vui vẻ, đầm ấm giữa các thành viên. Ảnh minh họa

Gia đình hạnh phúc bởi các mối quan hệ hòa thuận, vui vẻ, đầm ấm giữa các thành viên. Ảnh minh họa

2. Giá trị hạnh phúc

Theo quan niệm của người Việt Nam, hạnh phúc gia đình là sự yêu thương, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con cháu, kính trọng hiếu thảo với ông bà, cha mẹ; là cuộc sống đủ đầy về vật chất và tinh thần.

Gia đình hạnh phúc bởi các mối quan hệ hòa thuận, vui vẻ, đầm ấm giữa các thành viên; con cái chăm ngoan; có quan hệ với họ hàng, hàng xóm láng giềng thân thiện, vui vẻ. Cách sống có trách nhiệm, sự tin tưởng lẫn nhau giữa giữa các thành viên là những yếu tố quan trọng tạo dựng nên một gia đình hạnh phúc.

Giá trị hạnh phúc của gia đình được biểu hiện rõ nét thông qua các mối quan hệ giữa các thành viên. Có những mối quan hệ được coi là chuẩn mực như “cha từ con hiếu”, cũng có mối quan hệ cởi mở, bình đẳng hơn trong cuộc sống hiện đại… nhưng đều có điểm chung là sự ấm áp, gần gũi, tạo cho mỗi thành viên cảm nhận được sự bình yên trong ngôi nhà của mình.

Các giá trị như kính trọng, chăm sóc người già; trách nhiệm, bổn phận của cha mẹ hay của con trẻ với gia đình; coi trọng mối quan hệ họ hàng, dòng tộc... đến nay vẫn được giữ gìn và phát huy ở đa số các gia đình Việt Nam, coi đó là một trong những biểu hiện của giá trị hạnh phúc.

3. Giá trị tiến bộ

Giá trị tiến bộ được cụ thể hóa bằng sự bình đẳng trong gia đình. Mặc dù bị ảnh hưởng của văn hóa Nho giáo, gia đình Việt Nam vẫn luôn coi trọng giá trị bình đẳng trong các mối quan hệ.

Mối quan hệ gia đình được vun đắp bền vững, tốt đẹp dựa trên sự phân công hợp lý và tích cực cũng như sự giúp đỡ hỗ trợ của các thành viên, qua đó phát huy tối đa các khả năng cá nhân trong xây dựng và phát triển gia đình.

Bình đẳng giữa vợ và chồng trong gia đình được thể hiện và đề cao thông qua sự trao đổi, bàn bạc, thống nhất trong phân công công việc, nuôi dạy và chăm sóc con cái, kinh tế và thu nhập, nghĩa vụ và trách nhiệm hay các hoạt động đối nội, đối ngoại. Trong mối quan hệ ông bà, cha mẹ và con cháu, giá trị bình đẳng được thể hiện ở sự lắng nghe, chia sẻ, cảm thông nhằm đạt tới sự thấu hiểu và tôn trọng.

Gia đình tiến bộ được xây dựng trên cơ sở tình yêu, sự tôn trọng và bình đẳng trong tất cả các mối quan hệ; được thể hiện trong việc tự do lựa chọn bạn đời, tham gia sản xuất và hưởng thụ thành quả lao động; ngăn chặn bạo lực gia đình và những bất công, mâu thuẫn giữa các thành viên.

Trong cuộc vận động xây dựng gia đình văn hóa, thực hiện nếp sống mới, các tiêu chí đều hướng đến xây dựng gia đình bình đẳng - các thành viên trong gia đình được tôn trọng, yêu thương và có cảm giác thoải mái, hòa thuận cùng nhau. Lối sống của gia đình truyền thống đã và đang hòa vào cùng những thay đổi của xã hội hiện đại hóa, công nghiệp hóa.

Tuy nhiên, những tiêu chí bình đẳng, tiến bộ vẫn chưa được cụ thể hóa trong các chỉ tiêu xây dựng gia đình văn hóa. Việc hệ thống hóa và xây dựng các chỉ tiêu bình đẳng trong gia đình hiện nay mới chỉ dừng lại ở mức vận động, tuyên truyền mà chưa có những định mức cụ thể.

4. Giá trị văn minh

Trong gia đình hiện nay, mối quan hệ, ứng xử giữa vợ và chồng, giữa cha mẹ và con cái đang có những thay đổi, phù hợp hơn với một xã hội văn minh, hiện đại. Đó là các biểu hiện của sự tôn trọng, chia sẻ, thực hiện các quyền bình đẳng giữa những thành viên nhưng luôn đề cao giá trị đạo đức, nhân cách.

Trong gia đình hiện đại, bên cạnh những trang thiết bị góp phần nâng cao đời sống vật chất, tiện nghi sinh hoạt thì phương thức ứng xử văn hóa cũng được coi trọng. Các mối quan hệ theo chiều dọc (ông bà - cha mẹ - con cái) và mối quan hệ theo chiều ngang (vợ - chồng; anh chị - em) đều được điều chỉnh, hài hòa với điều kiện mới với sự tôn trọng, chia sẻ giữa các thành viên.

Gia đình văn minh luôn chú trọng nâng cao các giá trị giao tiếp ứng xử đạt tới mức độ văn minh, hòa vào nhịp sống của xã hội đương đại và hài hòa với môi trường tự nhiên; tiếp thu các giá trị mới từ bên ngoài để bổ sung, điều chỉnh các phương thức ứng xử, giao tiếp, các mối quan hệ trong gia đình; gạn lọc những mối quan hệ, cách ứng xử không còn phù hợp...

Theo PGS.TS Đặng Thị Hoa/Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam

Tin liên quan

từ khóa Tags:

© CƠ QUAN CHỦ QUẢN: VIỆN NGHIÊN CỨU GIỚI VÀ PHÁT TRIỂN. 

Giấy phép hoạt động báo chí điện tử số 292/GP-BTTTT ngày 23/6/2017 do Bộ Thông tin- Truyền thông cấp. Tên miền: giadinhmoi.vn/

Tổng biên tập: Đặng Thị Viện. Phó Tổng biên tập: Phạm Thanh, Trần Trọng An. Tổng TKTS: Nguyễn Quyết. 

Tòa soạn: Khu Đô thị mới Văn Quán, phường Phúc La, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội, Việt Nam. 

Văn phòng làm việc: Nhà C3 làng quốc tế Thăng Long, phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy, Hà Nội.  

Điện thoại: 0868-186-999, email: toasoan@giadinhmoi.vn

Thông tin toà soạn | Liên hệ | RSSBÁO GIÁ QUẢNG CÁO Bất động sản- Tài chính