Nghịch lý lựa chọn
Có một điều đáng ngạc nhiên là con người thường thích có ít sự lựa chọn hơn có quá nhiều. Khi có quá nhiều lựa chọn, não bộ dễ rơi vào trạng thái "tê liệt". Tức là ta băn khoăn đến mức không thể đưa ra quyết định cuối cùng.
Hiện tượng này được chứng minh bằng thí nghiệm "mắc kẹt" trong cửa hàng. Nếu bày thật nhiều lọ mứt, chỉ có 3% khách mua hàng, nhưng nếu bày ít hơn, con số này tăng lên 30%.
Để tránh nghịch lý này, khách hàng nên mạnh dạn chọn lựa, còn người bán nên tìm kiếm một nền tảng trung bình, đủ để đa dạng, nhưng không quá thừa dẫn tới việc người mua bị tê liệt bởi sự phong phú quá mức.
Thiên hướng chấp nhận
Đây là xu hướng khá nguy hiểm, bởi nó ngăn cản sự đánh giá khách quan của chúng ta và khả năng tự tìm kiếm thông tin.
Hiện tượng này được sử dụng rộng rãi trong phương tiện truyền thông xã hội, để thông tin được lọc dựa trên sở thích của chúng ta, đây chính là nguyên nhân vì sao ta thường chỉ thấy thông tin chúng ta có nhiều khả năng chấp nhận.
Đơn giản như khi ta dùng facebook, ta quan tâm đến cái gì, hay tìm kiếm cái gì thì bảng tin của chúng ta sẽ ưu tiên hiển thị dạng nội dung như thế.
Hiệu ứng tập trung
Theo nghiên cứu của các nhà tâm lý học, đây là phần trải nghiệm trong quá khứ của chúng ta liên quan đến đối tượng được đề cập sẽ dẫn đến các quyết định của chúng ta. Các thông tin khác sẽ bị loại bỏ, xu hướng này gọi là "hiệu ứng tập trung".
Hiệu ứng Pygmalion
Hiệu ứng này được Rosenthal và Jacobsen nghiên cứu vào năm 1968. Nó liên quan đến sự kết nối giữa những kỳ vọng của người khác và hiệu suất của chúng ta.
Học sinh thường học tốt hơn khi giáo viên kỳ vọng nhiều hơn. Hoặc nhân viên sẽ làm việc tốt hơn khi người quản lý kỳ vọng cao hơn. Nếu bạn muốn sinh viên hoặc nhân viên của bạn thành công, đừng bao giờ dự đoán thất bại!
Groupthink
Hiện tượng Groupthink giải thích vì sao những người thông minh đôi khi đưa ra những quyết định tồi tệ, là vì mọi người thà bỏ qua ý kiến của họ hơn là nguy cơ gây ra xung đột.
Thuật ngữ này lần đầu tiên được đặt ra trong bối cảnh các quyết định chính trị dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
Groupthink chỉ có thể tránh được khi người đứng đầu nhóm thực hiện các biện pháp thích hợp, chẳng hạn như chỉ định một người đánh giá quan trọng hoặc có các chuyên gia từ bên ngoài nhóm trong các cuộc thảo luận quan trọng.
Ảo giác cơ thể của người bơi lội
Ảo giác cơ thể của người bơi lội bắt nguồn từ sự lựa chọn các yếu tố khó hiểu với kết quả tập luyện chăm chỉ, hay nói cách khác là gây nhầm lẫn giữa nguyên nhân và kết quả.
Không một ai có thể sở hữu thân hình đẹp nếu không bơi lội như các vận động viên thực thụ và được đào tạo chuyên sâu. Quy tắc tương tự có thể áp dụng cho các tình huống khác: Các trường đại học hoạt động hàng đầu cung cấp nền giáo dục tốt nhất hay họ đầu tư thời gian để chọn sinh viên giỏi nhất để học ở đó?
Nhìn thấy một thứ gì đó trong mọi thứ
Vì sao chúng ta thường tượng tượng ra khuôn mặt trên mặt trăng, hay hình thể con người trong quả cam? Đây là do ảo giác của việc nhận biết một khuôn mẫu quen thuộc được hình thành trong vùng thùy thái dương của bộ não chịu trách nhiệm về sự nhận diện khuôn mặt.
Ảo giác tần số
Đây là một hiện tượng tâm lý tò mò: Khi chúng ta học một mẩu thông tin mới hoặc một vật thế đặc biệt trên vô tuyến, chúng ta sẽ thấy nó ở mọi nơi.
Ảo giác tần số được kết nối với khả năng chú ý chọn lọc của chúng ta. Vật thể không xuất hiện ở đó sau khi bạn biết về nó - nó thực sự ở đó suốt thời gian mà bạn không thể nhận ra.
Điều kiện vận hành
Điều kiện vận hành là một công cụ tâm lý nổi tiếng để thay đổi hành vi sử dụng tích cực và tiêu cực. Do điều kiện hoạt động, chúng ta biết rằng một số hành động sẽ dẫn đến hậu quả nhất định. Chúng ta thừa hiểu rằng, mỗi lần ta nhất nút trên điều khiển từ xa hoặc nút trong thang máy, sẽ có phản ứng xảy ra.
Thế nhưng khi thang máy hỏng, hoặc điều khiển hết pin dẫn đến kết nối không hoạt động, phản ứng ban đầu là nhấn nút nhiều lần cho đến khi đạt được kết quả quen thuộc.
Xu hướng tự phục vụ
Đa phần mọi người thường có xu hướng đổ lỗi thất bại của họ cho hoàn cảnh và nhận thành công về cho cá nhân mình. Đối với những người có lòng tự trọng thấp, phong cách phân bổ có thể bị đảo lộn. Cả hai loại hành vi đều nổi tiếng trong tâm lý học và đều sinh ra những tiêu cực.
Để tránh thiên lệch tự phục vụ, mọi người nên nhận thức được điều đó để sửa chữa hành vi và phải tử tế với bản thân trong những tình huống thất bại.
Tâm lý màu sắc
Màu phổ biến nhất của điện thoại là màu đen, sau đó là màu trắng. Sự lựa chọn màu sắc có phản ánh nhiều về nhân cách con người. Theo các nhà tâm lý học, chúng ta chọn một màu tiềm thuộc thức khoảng 80%.
Vì thế, nếu bạn muốn nổi bật so với đám đông, đừng chọn điện thoại màu trắng hoặc đen, vì điện thoại màu đen cho biết bạn là người đi theo xu hướng và trắng cho thấy bạn sợ chấp nhận rủi ro.
Theo Viettimes
Thạch ThảoBạn đang xem bài viết 11 sai lầm bộ não vẫn sản sinh mỗi ngày, số 1 lý giải vì sao càng nhiều thứ càng khó chọn tại chuyên mục Tin tức của Gia Đình Mới, tạp chí chuyên ngành phổ biến kiến thức, kỹ năng sống nhằm xây dựng nếp sống gia đình văn minh, tiến bộ, vì bình đẳng giới. Tạp chí thuộc Viện Nghiên cứu Giới và Phát triển (Liên Hiệp Các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam), hoạt động theo giấy phép 292/GP-BTTTT. Bài viết cộng tác về các lĩnh vực phụ nữ, bình đẳng giới, sức khỏe, gia đình gửi về hòm thư: [email protected].