Yên Bái: Xây dựng nông thôn mới chuyển từ “lượng” sang “chất”

Người dân đã nhận thức được lợi ích và tích cực tham gia phong trào xây dựng NTM tại địa phương. Quan trong hơn, cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn có bước phát triển đã tạo thêm việc làm và tăng thu nhập cho người dân nông thôn.

Sản xuất nông nghiệp chuyển dịch tích cực theo hướng sản xuất hàng hóa với quy mô, trình độ, chất lượng, giá trị, hiệu quả cao hơn; Việc sắp xếp và tổ chức lại sản xuất, tập trung chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật mới vào sản xuất, dần hình thành các chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ gắn với truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Giai đoạn 2021 – 2025, tỉnh Yên Bái đã ban hành bộ tiêu chí mới trong xây dựng nông thôn mới, với nhiều tiêu chí đã được nâng lên. Bên cạnh đó, nhiều chỉ tiêu thành phần cũng mới được đưa vào bộ tiêu chí; do vậy để hoàn thành các mục tiêu về xây dựng nông thôn mới trong năm đã đề ra, các địa phương vừa phải đầu tư, đánh giá lại chất lượng các chỉ tiêu, tiêu chí đã có, vừa phải phấn đấu thực hiện đạt yêu cầu của Bộ tiêu chí mới.

Với vai trò chủ thể trong xây dựng NTM, mỗi người dân địa phương đã thể hiện đầy đủ trong phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và dân hưởng thụ”. Người dân được hiểu đầy đủ về quyền, nghĩa vụ của mình, được cung cấp đầy đủ thông tin về xây dựng nông thôn mới; được tham gia ý kiến trực tiếp góp công góp của đồng thời tham gia giám sát và đánh giá để nâng cao hiệu quả, chất lượng các công trình NTM.

Đến nay toàn tỉnh đã có thêm 13 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 10 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và 3 xã đạt nông thôn mới kiểu mẫu. Với cấp thôn, bản thì phấn đấu có thêm 75 thôn, bản đạt chuẩn thôn nông thôn mới và 76 thôn, bản đạt chuẩn thôn nông thôn mới kiểu mẫu. Song, đối chiếu với Bộ tiêu chí giai đoạn mới, thì có không ít tiêu chí tương đối khó với nhiều địa phương ở Yên Bái hiện nay.

Ví dụ như  tiêu chí về y tế và chuyển đổi số… Hiện nay, việc mua hàng trên App chẳng hạn nếu nhân dân không có kỹ năng thì không thực hiện được, hoặc chỉ tiêu khám chữa bệnh thì người dân đặt ra vấn đề khám chữa bệnh trực tiếp chứ không khám chữa bệnh trên App, chẳng hạn như vậy. Đấy là những tiêu chí chúng tôi đang phải tiếp tục vận động nhân dân thực hiện...

Cùng với đó tiêu chí nghèo đa chiều cũng là vấn đề nan giải.  Theo Quyết định của Bộ LĐ-TB và XH thì tỷ lệ nghèo đa chiều với xã nông thôn mới là 13%, xã nông thôn mới nâng cao là 8% (gồm cả hộ nghèo và cận nghèo). Tuy nhiên, hiện nay, các xã trên địa bàn tỉnh Yên Bái phần lớn có tỷ lệ nghèo đa chiều cao, ví dụ như Ngọc Chấn (Yên Bình) gần 24%; Bình Thuận (Văn Chấn) gần 41%, Lâm Thượng (Lục Yên) 36%… cho nên, để giảm ngay tỷ lệ hộ nghèo xuống 13% là rất khó.

Một tiêu chí khác cũng khó thực hiện đối với các xã ở Yên Bái là tiêu chí môi trường. Trong tiêu chí này có nhiều chỉ tiêu mới được bổ sung và đòi hỏi mức độ thực hiện cao hơn; vì vậy, nhiều xã đã lúng túng và chưa rà soát, đánh giá được cụ thể đối với từng chỉ tiêu.

Ngoài ra, thực hiện xây dựng nông thôn mới theo Bộ tiêu chí mới, nhiều đơn vị cấp xã trong tỉnh còn gặp khó khăn trong việc xây dựng chuỗi liên kết sản xuất, chương trình OCOP, chuyển đổi cơ cấu kinh tế; năng lực hoạt động của Hợp tác xã, tổ hợp tác cũng còn hạn chế, thiếu liên kết trong tiêu thụ sản phẩm...

Khó khăn là vậy, nhưng với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, tỉnh Yên Bái đang tập trung nâng cao chất lượng các tiêu chí xây dựng NTM theo hướng chuyển từ “lượng” sang “chất”, bền vững, toàn diện và có chiều sâu.

Hiện nay cấp ủy, chính quyền và nhân dân các dân tộc trên địa bàn tỉnh đã và đang tập trung thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để hoàn thành được mục tiêu đề ra. Trong đó tập trung nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, mang lại sự ấm no, hạnh phúc cho nhân dân. Bên cạnh việc tổ chức thực hiện tốt cũng sẽ rà soát, đánh giá khách quan, minh bạch đối với các xã về đích nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao để đảm bảo các chỉ tiêu.