Viện trưởng Viện Dinh dưỡng lâm sàng chia sẻ về cách tăng chiều cao hiệu quả cho trẻ

Những yếu tố nào quyết định chiều cao của trẻ?

Theo PGS.TS Trần Đình Toán – Viện trưởng Viện Dinh dưỡng lâm sàng, chiều cao trung bình của người Việt Nam ở độ tuổi từ 20 – 24 tuổi là 163,7 cm đối với nam và 153 cm đối với nữ.

Chiều cao của một người phụ thuộc vào nhiều yếu tố như di truyền, chế độ dinh dưỡng, rèn luyện thể thao, môi trường sống…

Trong đó, yếu tố di truyền quyết định khoảng 23% chiều cao của một người. Tuy nhiên, yếu tố di truyền không thể thay đổi được.

Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng nhất để quyết định chiều cao, chiếm khoảng 32%.

Tiếp đến là yếu tố rèn luyện thể thao, quyết định 22% chiều cao của một người. Còn lại là các yếu tố môi trường sống như giấc ngủ, không khí, tiếng ồn, trạng thái cảm xúc vui, buồn, lo lắng, stress…

Chính vì yếu tố dinh dưỡng có vai trò quan trọng và quyết định nhiều nhất đến sự phát triển chiều cao nên không ít cha mẹ tìm kiếm những bí quyết giúp con trẻ tăng chiều cao trong thời gian ngắn, chỉ trong vòng 1 tuần, 1 tháng…

‘Nhưng cha mẹ phải hiểu rằng, sự phát triển của trẻ tùy thuộc vào từng giai đoạn. Có những giai đoạn 1 tháng trẻ cao lên được 1 cm nhưng có những giai đoạn 2 – 3 tháng trẻ mới cao 1 cm.

Vậy nên, việc đánh giá chế độ dinh dưỡng có phù hợp với trẻ hay không, có giúp trẻ phát triển về chiều cao hay không phải theo dõi, khảo sát ít nhất từ 3 – 6 tháng.

Như vậy có nghĩa là việc tìm những bí quyết giúp con cao lên trong vòng 1 tuần, 1 tháng là chuyện không thể’ – PSG.TS Trần Đình Toán cho biết.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), chiều cao đạt được lúc 3 tuổi sẽ quyết định chiều cao khi trưởng thành.

Ví như, nếu chiều cao trẻ đạt được lúc 3 tuổi là 85,3 cm thì chiều cao khi trưởng thành 158 cm; trẻ 3 tuổi cao 94,5 cm thì chiều cao khi lớn sẽ 170,9 cm.

Do đó, muốn con phát triển chiều cao tối đa, cha mẹ cần quan tâm đến chế độ dinh dưỡng, tập luyện của con ngay từ khi còn nhỏ.

Tăng chiều cao cho con bằng cách nào?

PGS Trần Đình Toán cho rằng, việc nuôi dưỡng một đứa trẻ phát triển khỏe mạnh, cao lớn cũng giống như xây một ngôi nhà.

Xây một ngôi nhà cao, to, vững chắc cần có những nguyên liệu tốt, được phối hợp nhau theo tỷ lệ phù hợp, cái gì nhiều quá hay ít quá cũng không tốt.

Nuôi một đứa trẻ cũng vậy, muốn con cao lớn, khỏe mạnh phải cung cấp cho con đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết, với một tỷ lệ cân đối, thích hợp ở từng giai đoạn phát triển. Trong đó, cha mẹ cần chú ý đến những yếu tố sau:

Chất đạm

Chất đạm hay protein có vai trò quan trọng trong tăng trưởng, phát triển ở trẻ em. Protein bổ sung cho các tổ chức da, móng, tham gia vào việc vận động, cử động của cơ thể, vận chuyển các chất trong cơ thể…

Chất đạm có sẵn trong thức ăn từ gia súc, gia cầm như thịt, gà, vịt, thỏ, thịt muối, cá, phô mai… Ngoài ra đạm cũng có trong cây trồng như lúa gạo, rau, đậu tương, hạt, rễ và nấm rơm.

Canxi

Canxi đóng vai trò rất quan trọng trong cấu tạo của xương, giúp xương phát triển, đưa cơ thể đạt đến chiều cao tối ưu đồng thời làm xương chắc khỏe.

Khi vào cơ thể canxi được tập trung tại xương để thực hiện quá trình cốt hoá xương và thay thế lượng canxi thường xuyên bị mất đi qua nước tiểu và mồ hôi.

Ở độ tuổi từ 1 đến 25 tuổi cơ thể còn đang phát triển, đặc biệt là bộ xương nên khẩu phần ăn cần có đủ canxi, lượng canxi ăn vào cần nhiều hơn lượng canxi bài tiết ra ngoài để có đủ canxi cung cấp cho quá trình hình thành và phát triển bộ xương.

Thực phẩm giàu canxi gồm sữa, phomat, các sản phẩm của sữa, tôm, tép, cua, cá nhỏ ăn cả xương, các loại rau lá có màu xanh đậm như rau ngót, rau muống, rau cải..., các sản phẩm của đậu nành như sữa đậu nành, đậu phụ, tàu phớ, tương.

Vitamin D

Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong phát triển xương. Nó tham gia vào quá trình hấp thu canxi, phốt pho ở ruột, làm tăng hấp thu 2 chất này ở thận và điều hòa việc tổng hợp, bài tiết hoóc môn phó giáp trạng.

Trẻ em nếu không được cung cấp đủ vitamin D thì chất xương và sụn không được vôi hóa đầy đủ, sụn phát triển không bình thường, làm xương biến dạng.

Nguồn cung cấp vitamin D ở người chủ yếu là qua da. Da giúp cung cấp 80-85% nhu cầu vitamin D. Nếu được phơi nắng đầy đủ, sau 3 giờ, 1 cm2 da có thể sản xuất ra 18 UI vitamin D3.

Ngoài ra, vitamin D3 có trong các nguồn thức ăn động vật như gan cá (đặc biệt là cá thu, cá ngừ). Thịt, lòng đỏ trứng, bơ, sữa chỉ có một ít vitamin D. Các loại nấm, men, chế độ ăn giàu chất béo cũng giúp hấp thu tốt vitamin D.

Vitamin K2

Vitamin K2 là vi chất rất cần thiết cho sự tăng trưởng chiều cao ở trẻ. Vitamin K2 kích hoạt protein GLA ở thành mạch, chống lắng đọng canxi vào thành mạch, do đó giúp chống xơ vữa mạch máu, nhồi máu cơ tim, đau thắt ngực, đưa canxi vào xương.

Bên cạnh đó, vitamin K2 còn kích hoạt Osteocalcin, tăng gắn canxi vào xương, làm tăng mật độ khoáng chất trong xương, giúp ngăn ngừa loãng xương.

Đặc biệt, việc bổ sung hợp lý vitamin K2 có tác dụng kích hoạt quá trình tạo xương ở trẻ tiền dậy thì, từ đó giúp tăng chiều cao ở trẻ.

Vitamin K2 có nhiều trong thực phẩm nguồn gốc động vật dưới dạng MK-4, MK-7, MK-9 như thịt, trứng, sữa và các sản phẩm lên men (pho mát, sữa chua),…

Rèn luyện thể thao

Thường xuyên tập luyện thể thao sẽ giúp xương phát triển, chắc khỏe, phát triển chiều cao tối đa.

Độ tuổi từ sơ sinh đến 3 tuổi là độ tuổi trẻ phát triển nhất về chiều cao, giai đoạn này quyết định đến đến 60% khả năng tăng trưởng chiều cao của trẻ.

Do đó, cha mẹ cần hình thành thói quen tập luyện thể thao cho con từ nhỏ để con cao lớn, khỏe mạnh. Với các bé ở độ tuổi sơ sinh, cha mẹ tập cho bé các động tác đơn giản như giơ chân, giơ tay hay mát-xa cho bé.

Ở độ tuổi lớn hơn, là các bài vươn cao, kéo giãn cơ, xương và toàn thân. Bên cạnh đó, các bộ môn thể thao như bơi, cầu lông, bóng rổ, nhảy dây… cũng được chứng minh là rất tốt cho chiều cao của trẻ.

Hormone tăng trưởng

Theo PGS.TS Trần Đình Toán, nếu bổ sung cho trẻ đẩy đủ các yếu tố kể trên nhưng không có hormone tăng trưởng thì trẻ cũng không cao được.

Hormone tăng trưởng giúp trẻ tăng chiều cao, hormone này do tuyến yên sản xuất ra và được tiết ra khi trẻ em ngủ sâu giấc.

Do đó, khi trẻ khó ngủ, ngủ không sâu giấc thì hormone này sản xuất ra rất kém. Có những trẻ hormone này sản xuất kém dẫn đến thiếu nên phải tiêm hormone tăng trưởng để giúp phát triển chiều cao.

Vậy nên, muốn trẻ phát triển chiều cao, ngoài chế độ dinh dưỡng với đầy đủ vitamin, khoáng chất, rèn luyện thể thao từ bé thì việc chăm sóc giấc ngủ của trẻ cũng rất quan trọng.

Cha mẹ phải giúp trẻ ngủ sớm, ngủ ngon, ngủ sâu và ngủ đủ giấc. Đồng thời, môi trường sống của trẻ phải được vệ sinh sạch sẽ, tránh ô nhiễm không khí, ô nhiễm tiếng ồn… gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của trẻ.