Niềng răng là phương pháp điều trị của nha khoa, dùng các loại khí cụ để chỉnh hình lại những khiếm khuyết của hàm răng, như mọc lệch lạc, hô, móm, thưa,… giúp răng đều và đẹp hơn.
Kết quả niềng răng phụ thuộc nhiều vào kế hoạch điều trị của mỗi người, tình trạng răng cũng như tuổi tác của người niềng.
Niềng răng không những giúp chữa trị những tình trạng răng như hô, móm, thưa, lệch lạc răng trở nên đẹp và phù hợp với khuôn mặt hơn mà nó còn giúp cải thiện chức năng ăn nhai, đối với những trường hợp bị lệch lạc về khớp cắn.
Xác định được độ tuổi thích hợp nhất để áp dụng niềng răng sẽ mang lại hiệu quả cao.
Các trường hợp răng lệch, khớp cắn sai được chỉ định niềng răng
Nên niềng răng khi nào?
Nguyên tắc căn bản của niềng răng là dùng các khí cụ tạo ra lực để di chuyển răng bị lệch tới vị trí mà bác sĩ và bệnh nhân mong muốn.
Răng được chứa đựng trong xương ổ răng. Răng di chuyển thì cũng tạo ra sự biến động của xương ổ răng và xương hàm. Hiểu đơn giản là, khi răng tiến tới thì xương ở vị trí đó sẽ tiêu đi. Ngược lại, phía sau thì xương sẽ được hình thành để bồi lấp khoảng thiếu mà răng để lại.
Chính vì vậy, niềng răng nếu áp dụng cho lứa tuổi nhỏ, khi mà cả răng và xương còn đang phát triển, thì sẽ đạt được hiệu quả rất cao với thời gian không dài.
Ngược lại, độ tuổi niềng răng càng cao thì thời gian phải điều trị đeo niềng càng lâu.
Theo Hiệp hội chỉnh nha Hoa Kỳ (ADA), trẻ 7 tuổi là thời điểm thích hợp để khám điều trị niềng răng. Niềng răng sớm ở trẻ thường gây ít đau đớn và khó chịu.
Chỉnh nha niềng răng giúp cho xương hàm phát triển một cách bình thường mà không cần bất cứ can thiệp nào khác. Ở giai đoạn này, trẻ đã thể hiện khuynh hướng tăng trưởng và lệch lạc răng và xương nên cần phát hiện sớm và can thiệp kịp thời.
Độ tuổi thích hợp để niềng răng
Giai đoạn đầu tiên thích hợp để niềng răng là khi trẻ từ 7 - 9 tuổi.
Bác sĩ sẽ theo dõi hàm răng hỗn hợp với mục đích dự phòng, can thiệp, sửa chữa những sai lệch, tạo khoảng xương hàm phù hợp cho các răng vĩnh viễn sắp mọc. Có những vấn đề thường gặp như khớp cắn sâu, chéo hay lệch lạc về xương hàm… có thể được loại bỏ bằng các khí cụ chức năng.
Sang giai đoạn hai, khi trẻ từ 12 - 13 tuổi, xương hàm phát triển vững chãi hơn, phù hợp với việc can thiệp, răng trên hàm đã mọc đầy đủ.
Đây là giai đoạn phổ biến nhất để niềng răng. Mục tiêu của giai đoạn điều trị này là nhằm di chuyển răng và sắp xếp lại răng để đạt kết quả thẩm mỹ và chức năng tối ưu.
Thời gian niềng răng cho trẻ trong những trường hợp không nhổ răng là mất khoảng 18 tháng, trường hợp nhổ răng thì khoảng 24 tháng là đủ để có một nụ cười đẹp.
Tiền chỉnh nha bằng hàm Trailer giúp định hướng răng của trẻ từ 7 tuổi
Trong khoảng thời gian khi bạn còn nhỏ, lúc đó cấu trúc xương đang trong quá trình hoàn thiện, sẽ rất dễ uốn nắn và điều chỉnh các răng về vị trí mà bạn mong muốn để đều đặn hơn.
Từ đó, quá trình chỉnh nha sẽ dễ dàng hơn, thời gian phải đeo niềng răng sẽ được rút ngắn lại và hiệu quả đạt được sẽ cao hơn.
Trẻ em có thể niềng răng từ ngay khi những chiếc răng sữa đầu tiên được thay thế. Niềng răng trẻ em không những tác động đến răng mà còn tác động được đến cả xương hàm. Răng và xương hàm còn đang trong giai đoạn phát triển, chưa cứng chắc nên sẽ dễ đáp ứng với những thay đổi lúc này.
Ngoài ra, niềng răng sớm cũng tăng cơ hội đạt khớp cắn lý tưởng, những vấn đề về răng đều có thể cải thiện nếu điều trị sớm. Lúc này xương hàm còn đang tăng trưởng nên niềng răng có thể dễ dàng hơn cùng với những khí cụ mà bác sĩ chuyên khoa dùng để điều trị.
Ngược lại, nếu bệnh nhân càng lớn tuổi, các khớp răng và xương hàm càng vững chắc, cứng cáp, gây khó khăn cho việc điều chỉnh răng.
Đôi khi những lệch lạc của răng được nắn chỉnh kịp thời, đúng lúc bằng sự can thiệp từ nhỏ sẽ là điều kiện quyết định sự phát triển xương đúng. Khi trẻ lớn lên có thể việc niềng răng sẽ trở nên hoàn toàn nhẹ nhàng, không cần phẫu thuật.
Hơn nữa ở độ tuổi này bạn sẽ thuận lợi hơn nhiều vì không quá vướng bận vào công việc hay lo ngại về vấn đề thẩm mỹ như khi đã trưởng thành.
Điểm khác biệt giữa niềng răng trẻ em và niềng răng người lớn
Niềng răng trẻ em có thể không phải nhổ răng, trong khi đó đa số các ca niềng răng cho người lớn thường phải nhổ răng. Vì vậy, niềng răng ít gây đau đớn hơn do xương còn mềm, răng dễ di chuyển hơn, không đau nhiều như người lớn.
Một trường hợp răng cắn chìa và thưa được niềng sau 15 tháng
Thời gian niềng răng cho trẻ em sẽ nhanh hơn và hiệu quả cao hơn so với người lớn vì xương hàm trẻ còn đang dễ tác động. Cũng vì vậy mà hiệu quả niềng răng trẻ em duy trì được ổn định dài lâu.
Kết quả và phương pháp có thể thay đổi tùy theo thể trạng mỗi người. Thời gian và kết quả niềng răng phụ thuộc vào tuổi cũng như hình thái lệch lạc của răng và xương hàm trong từng trường hợp cụ thể.
Dù vậy, bạn vẫn có thể niềng răng bình thường khi đã lớn tuổi. Nhưng nếu bạn lớn tuổi quá, cấu trúc xương trở nên đặc và cứng hơn lúc trẻ thì việc di chuyển răng sẽ gặp nhiều khó khăn khiến kết quả điều trị có thể giảm đi hoặc chậm hơn so với khi niềng lúc trẻ. Tốt nhất bạn nên niềng răng càng sớm càng tốt.
Bs Trần MừngBạn đang xem bài viết Độ tuổi nào thích hợp để niềng răng? tại chuyên mục Video của Gia Đình Mới, tạp chí chuyên ngành phổ biến kiến thức, kỹ năng sống nhằm xây dựng nếp sống gia đình văn minh, tiến bộ, vì bình đẳng giới. Tạp chí thuộc Viện Nghiên cứu Giới và Phát triển (Liên Hiệp Các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam), hoạt động theo giấy phép 292/GP-BTTTT. Bài viết cộng tác về các lĩnh vực phụ nữ, bình đẳng giới, sức khỏe, gia đình gửi về hòm thư: [email protected].