Vì sao nhiều người bị tăng huyết áp khi đi tiêm vắc-xin COVID-19? Cần làm gì tiếp theo?

Anh T.T.K (SN 1995, Hoàng Mai, Hà Nội) hỏi: Tôi nhận được lịch đi tiêm vắc-xin COVID-19 ở tổ dân phố. Trước khi đi tiêm, tôi đo huyết áp ở nhà có mức bình thường 120/80mmHg.

Nhưng khi ra điểm tiêm chủng, huyết áp của tôi tăng lên mức 150/110mmHg.

Nhân viên y tế của điểm tiêm hướng dẫn tôi ngồi nghỉ ngơi 15-20 phút, khi vào đo lại vẫn ở mức cao 155/120mmHg.

Với huyết áp đó, tôi chưa được tiêm vắc-xin COVID-19. 

Vì sao có tình trạng này thưa bác sĩ? Huyết áp cao vì sao không đủ điều kiện tiêm phòng?

Trả lời:

Về vấn đề này, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Hà Nội cho biết, tình trang như của độc giả trên chính là hội chứng “tăng huyết áp áo choàng trắng”.

Đó là tình trạng huyết áp của bệnh nhân đột ngột tăng cao khi gặp bác sĩ, những người mặc áo blouse trắng. Nhưng khi về nhà thì huyết áp của bệnh nhân lại trở lại bình thường.

Hội chứng này chủ yếu xuất phát từ tâm lý bệnh nhân. Khi thấy bác sĩ hoặc những người mặc áo blouse trắng khám bệnh/tiêm vắc-xin COVID-19, bệnh nhân hồi hộp, lo sợ khiến tim đập nhanh hơn, tăng áp lực lên thành mạch, gây tăng huyết áp tức thời.

Huyết áp được quyết định bởi 4 yếu tố là sức bóp của tim, tính đàn hồi của mạch máu, thể tích máu và độ nhớt của máu. Mọi nguyên nhân tác động làm ảnh hưởng, biến đổi 4 yếu tố này sẽ làm thay đổi huyết áp; đặc biệt khi lo lắng quá mức, bị stress, tức giận… nhịp đập của tim sẽ tăng lên, mạch máu sẽ co thắt lại và hậu quả làm cho huyết áp tăng.

Phải làm gì để không gặp tình trạng này?

Để hạn chế hội chứng "tăng huyết áp áo choàng trắng", CDC Hà Nội đưa ra những khuyến cáo với người dân như sau:

Làm chủ tâm lý để không bị sợ hãi khi gặp bác sĩ là điều quan trọng đối với những người mắc hội chứng này.

Có chế độ dinh dưỡng hợp lý, tránh sử dụng chất kích thích, giảm muối trong chế độ ăn.

Tập luyện thể dục thể thao đều đặn, điều độ để tăng cường sức khỏe tim mạch….

Áp dụng phương pháp thư giãn như yoga để kiểm soát tâm lý, nhịp thở. Giúp bạn giải tỏa căng thẳng trong cuộc sống công việc.

Đi tiêm cùng người thân hay bạn bè, để tạo cảm giác đồng hành, tránh sợ hãi khi đi một mình gặp bác sĩ.

Kiểm soát cân nặng, lượng tinh bột dung nạp vào cơ thể. Để hạn chế béo phì, tiểu đường. Giảm cân sẽ giúp huyết áp của bạn ổn định hơn, cơ thể sẽ thoải mái hơn vì không quá trọng tải.

Với những người đi tiêm vắc-xin COVID-19:

- Đọc kỹ các tác dụng của vắc xin, tác dụng phụ và hiểu đúng về nó để không dẫn đến những lo lắng quá mức cũng khiến huyết áp tăng.

- Không nghe những thông tin không chính thống, lo sợ thái quá tác dụng phụ của vắc xin.

- Trước ngày đi tiêm nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc, ăn uống đầy đủ. Buổi sáng trước khi đi tiêm ăn uống bình thường, không uống bia rượu, chất kích thích, không bỏ bữa.

- Uống thuốc hạ huyết áp hàng ngày nếu đang điều trị cao huyết áp.

- Đến điểm tiêm ngồi nghỉ ngơi một chút, theo hướng dẫn của nhân viên y tế vào khám sàng lọc.

- Tâm lý người đi tiêm rất quan trọng. Hãy nghĩ đơn giản như những lần chúng ta tiêm vắc xin cúm, các loại vắc xin khác, không quá lo lắng, hồi hộp.

Theo CDC Hà Nội, hội chứng “tăng huyết áp áo choàng trắng” do tâm lý, vì thế có thể luyện tập để thay đổi được. Tuy nhiên, đây là dấu hiệu tiền thân của bệnh lý huyết áp, vì thế người bệnh cần chú ý hơn về chế độ dinh dưỡng, tập luyện để tăng cường sức khỏe tim mạch.

Huyết áp bao nhiêu thì có thể tiêm vắc-xin?

Để đảm bảo an toàn nhất khi tiêm chủng, trước khi tiêm, huyết áp nên ở mức giới hạn bình thường (90-140mmHg với huyết áp tâm thu và 60-90mmHg với huyết áp tâm trương).

Mọi người cần lưu ý, khi huyết áp quá cao (kể cả tiêm hay không tiêm vắc xin) cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ biến cố tim mạch/ đột quỵ.

Ngoài ra, huyết áp cao gây khó khăn cho việc theo dõi, đánh giá một số phản ứng sau tiêm, đặc biệt là các trường hợp phản vệ sau tiêm vắc xin. Các trường hợp dù đã tối ưu điều trị tăng huyết áp nhưng huyết áp vẫn cao thì cần được tiêm ở các cơ sở y tế có khả năng theo dõi, xử trí hồi sức tốt.

Người cao huyết áp sau tiêm phòng vẫn cần thực hiện theo dõi sức khỏe như hướng dẫn, tiếp tục duy trì uống thuốc huyết áp mỗi ngày theo đơn thuốc cũ, tuyệt đối không bỏ thuốc.