Tâm sen
Trong Đông y, tâm sen được gọi là Liên tử tâm, có vị đắng, tính hàn tác dụng thanh tâm, an thần, chữa mất ngủ, khát nước sau khi sinh do hư nhiệt, giải nhiệt, trừ cảm nắng. Tâm sen có thể dùng riêng lẻ hoặc phối hợp với các vị thuốc khác để chữa mất ngủ như:
Chữa mất ngủ do nóng trong, tiểu ít dùng 8g tâm sen, 5g cam thảo tán bột, đem hãm với nước sôi để uống trong ngày.
Bài thuốc chữa an thần, gây ngủ: 5g tâm sen, 20g lá vông, 10g táo nhân, 10g hoa nhài tươi. Đem tâm sen sao thơm, táo nhân sao đen và đập dập, lá vông sấy khô và tán bột. Đem tất cả các nguyên liệu vào trộn đều, hãm với 1 lít nước, cho hoa nhài vào khi nước thuốc còn ấm, uống làm nhiều lần trong ngày.
Chữa chữa khó ngủ, tâm phiền, hồi hộp, lo âu: Dùng tâm sen 8g, hạt muồng 20g sao khô, mạch môn 15g, hãm uống thay trà trong ngày.
Mặc dù tâm sen là vị thuốc tốt chữa mất ngủ nhưng trong tâm sen có chứa độc tố nên cần phải loại bỏ độc tố trong tâm sen bằng cách sao vàng tâm sen và nên dùng trong thời gian ngắn, tốt nhất là dùng theo hướng dẫn của thầy thuốc Đông y để không gây hại cho sức khỏe.
Lá vông
Cây lá vông còn được gọi là lá vông nem. Theo Đông y, lá vông có vị đắng nhạt, hơi chát, tính bình, có tác dụng ức chế hệ thần kinh trung ương, làm an thần, gây ngủ, hạ nhiệt, hạ huyết áp, co bóp các cơ, sát trùng...
Để trị chứng mất ngủ, có thể nấu cháo lá vông ăn bằng cách: Dùng 30g lá vông, 40g lá dâu, 100g đậu đen, 100g vừng đen nghiền nhỏ thành bốt. Đậu đen vo sạch, cho vào nồi, thêm nước vừa đủ và nấu nhừ. Tiếp đó cho bột vừng vào đun sôi thì cho lá vông nem, lá dâu rửa sạch thái nhỏ vào. Đun sôi rồi thêm muối hoặc đường tùy khẩu vị mỗi người rồi tắt bếp là có thể ăn được. Cháo ăn trong ngày có tác dụng an thần, giảm mất ngủ.
Hoặc cũng có thể dùng lá dâu tươi 100g, lá và dây lạc tiên 100g, lá vông 100g. Đem tất cả các nguyên liệu giã nát và sắc uống ngày 2 lần, mỗi lần 50ml trong 1 tuần.
Hoa thiên lý
Trong Đông y, hoa thiên lý là một vị thuốc có tính bình, vị ngọt, có tác dụng lợi gan, thanh nhiệt, giải độc, an thần, làm ngủ ngon giấc, tư bổ tâm, thận, bớt đi tiểu đêm, đỡ mệt mỏi đau lưng…
Để chữa mất ngủ có thể dùng hoa thiên lý 30g, hoa nhài 10g, tâm sen 15g. Sắc lấy nước uống trong ngày, cần uống liền 3 - 5 ngày liên tục để có hiệu quả tốt nhất.
Hoặc cũng có thể dùng hoa thiên lý nấu canh với thịt nạc hoặc với cá diếc, ăn ngày một lần trong vài ngày liền sẽ có giấc ngủ ngon, giúp an thần.
Với những người bị mất ngủ thường xuyên, dùng hoa thiên lý nấu canh cùng lá vông nem, mỗi loại khoảng 30 - 50g, rửa sạch thái nhỏ nấu chung thành canh, nêm đủ mắm muối, bột nêm cần ăn trong 4 - 7 ngày.
Trà hoa cúc
Trong Đông y, hoa cúc vị ngọt, hơi đắng, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, giải cảm, giáng hỏa, mát gan, làm sáng mắt, chữa suy nhược thần kinh...
Chính vì vậy mà hoa cúc ngoài việc được dùng để chữa chóng mặt, nhức đầu, đau mắt, chảy nước mắt, mụn nhọt, đẹp da…, còn được dùng như một vị thuốc an thần nhẹ nhờ tác dụng làm dịu thần kinh, có lợi cho người thường xuyên mất ngủ.
Với những người hay bị đau đầu, mất ngủ nên uống trà hoa cúc khi vừa thức dậy, sau bữa ăn ít nhất 30 phút và trước khi đi ngủ ít nhất 30 phút, uống lúc còn ấm nóng sẽ có tác dụng an thần và đi vào giấc ngủ dễ dàng.