Rủ nhau làm đẹp bằng mỹ phẩm thiên nhiên, 2 người phụ nữ nhập viện gấp do hỏng da

Bệnh nhân 50 tuổi từng bị nám má được người thân quen giới thiệu nên đã đắp sản phẩm làm từ lá trầu không của người dân tộc Dao. Theo lời bệnh nhân kể, bệnh nhân đã dùng sản phẩm trong 3 năm. Khoảng 1 tuần đầu, da bệnh nhân trắng lên rất đẹp, sau khi đắp một tháng, da bệnh nhân đã trắng hồng tự nhiên. 

Tuy nhiên, sau ngừng đắp, phần nám má trước đó của bệnh nhân xuất hiện trở lại, bệnh nhân có tâm lý muốn dùng lại thuốc. Vì vậy, suốt 3 năm qua, bệnh nhân liên tục bỏ rồi dùng lại sản phẩm làm đẹp kể trên.

Cho đến gần đây, bệnh nhân xuất hiện những đốm trắng, đốm đen loang lổ theo từng chấm. Khi này, bệnh nhân tiếp tục dùng thuốc nhưng càng cố gắng sử dụng, tình trạng bệnh nhân ngày càng trầm trọng hơn. 

Bệnh nhân đã đến Bệnh viện Da liễu Trung ương thăm khám, tại đây, bác sĩ cho thấy toàn bộ da mặt của bệnh nhân là màu đen xen kẽ chấm trắng giảm sắc tố. Theo nhận định ban đầu, bác sĩ nghĩ ngay đến bệnh giảm sắc tố kiểu rắc hoa giấy. 

Một trường hợp khác, chính người thân giới thiệu cho bệnh nhân 50 tuổi kể trên cũng đã phải nhập viện trong tình trạng da trắng như bạch biến. Bệnh nhân bị nám má, cách đây khoảng một năm, chị đã đến một cơ sở spa bôi thuốc, đắp thuốc. Thời gian đầu, da bệnh nhân rất đẹp nhưng càng ngày, làn da bắt đầu xuống cấp.

Bác sĩ nhận định bệnh nhân bị giảm sắc tố trên một vùng mặt, với đặc điểm tổn thương giảm sắc tố, bác sĩ nghĩ ngay đến viêm da tiếp xúc giảm sắc tố liên quan đến chất tẩy tương tự chất trong lá trầu không. 

BS. Hoàng Văn Tâm - Phó trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Da liễu Trung Ương (Bộ môn Da liễu, Đại học Y Hà Nội) cho biết, trong lá trầu có phenolic compounds có cơ chế ức chế sản xuất melanin và lột da nên có tác dụng làm trắng da nhanh.

Nhóm này bao gồm benzen, phenol, catechol, hydroquinone. Nếu dùng lâu dài thuốc sẽ làm mất hoàn toàn màu da tạo thành hình ảnh giảm sắc tố hình chấm trên nền tăng sắc tố. Tác dụng giảm sắc tố của những chất này này sẽ tự mất đi theo thời gian giống như sử dụng hydroquinone trong điều trị rám má, tăng sắc tố sau viêm.

Phản ứng viêm của bệnh nhân chia làm 3 giai đoạn, giai đoạn đầu, nhờ nhiều hoạt chất tác dụng hiệp đồng nên bệnh nhân trắng sáng nhanh, chỉ khoảng 3 - 7 ngày, muộn nhất là 2 tuần đã có làn da rất đẹp.

Tuy nhiên, sau đó khoảng 1 tháng sử dụng, bệnh nhân sẽ bị tăng sắc tố gây đen da. Ở giai đoạn tiếp theo, người sử dụng hoạt chất này có thể gặp triệu chứng giảm sắc tố trên nền tăng sắc tố, với biểu hiện da đen trắng từng chỗ.

BS. Hoàng Văn Tâm cho biết, nhiều người có thói quen ăn trầu cũng dẫn đến việc giảm sắc tố vùng khoang miệng. Hay ở một số loại thuốc nhuộm tóc kém chất lượng có pha hoạt chất phenol cũng có thể gây triệu chứng tương tự.

Với biến chứng của phenol, các bác sĩ sẽ phải tiến hành giải quyết tình trạng tăng - giảm sắc tố cho bệnh nhân, có thể bằng thuốc bôi, chiếu tia UVB…

Thông thường, mất khoảng 1 năm để làn da của bệnh nhân có thể phục hồi. Với các trường hợp nặng, điều trị không hiệu quả cần điều trị bằng công nghệ cao hơn, có khi phải ghép da, ghép tế bào.