Stress nặng có thể dẫn đến trầm cảm
Chia sẻ với Gia Đình Mới, TS.BS Dương Minh Tâm, Trưởng phòng điều trị stress, Viện Sức khỏe tâm thần Trung ương cho biết: “Chàng thanh niên 28 tuổi này làm nghề lái xe. Anh là con trai cả trong gia đình, nên rất hay có tâm lý lo lắng, cầu toàn mọi việc. Cách đây khoảng một năm, khi tính chuyện xây dựng gia đình riêng, anh này gặp rất nhiều căng thẳng.
Những lo lắng của chú rể tương lai cũng giống như bao chàng trai khác là lo về đám cưới, lo tiền bạc, cuộc sống hôn nhân sau này...
Nhưng ở thanh niên này lại lo quá mức về sức khỏe, kinh tế, sau cưới có hợp nhau không, rồi lo lan man rất nhiều vấn đề khác trong cuộc sống đến mức đổ bệnh.
Anh này lo sợ sẽ có điều không may sẽ xảy ra với mình và gia đình. Anh còn lo sợ lái xe gặp tai nạn nên không dám ra ngoài đường…
Sau đó, mặc dù đám cưới vẫn diễn ra nhưng suốt gần nửa năm sau đám cưới, bệnh nhân vẫn không thoát khỏi tình trạng lo lắng và ngày một trầm trọng thêm. Anh ta bắt đầu xuất hiện ngủ kém, khó vào giấc, đêm dễ giật mình, mệt mỏi nhiều, nặng hơn về chiều tối, kèm theo các cơn hồi hộp, đánh trống ngực, tim đập nhanh, vã mồ hôi, căng thẳng sợ hãi.
Không những thế, bệnh nhân còn thấy nghẹn tức cổ, thở hụt hơi, hay phải gắng sức để thở, ăn uống kém hơn. Cao 1m65 nhưng nam thanh niên chỉ nặng hơn 55kg, cảm giác hay nóng ruột gan, khó tập trung, khó thư giãn, đau căng tức đầu.
Thấy sức khỏe giảm sút, bệnh nhân nghỉ việc và đi khám khắp các viện, từ bệnh viện tỉnh, trung ương, khám các chuyên khoa tim mạch, hô hấp, thần kinh nhưng không phát hiện bất thường.
Chỉ đến khi đến khám tại Viện Sức khỏe tâm thần, các bác sĩ chẩn đoán: Rối loạn lo âu lan tỏa - một dạng nhẹ của rối loạn tâm thần”.
Theo bác sĩ Tâm, trường hợp bệnh nhân trên là một trong số vô vàn các trường hợp khác đến khám tại Viện sau khi đi khám rất nhiều các chuyên khoa khác.
Người dân rất ít nghĩ đến mình bị rối loạn stress, rối loạn lo âu mà thường đi khám các bệnh khác, dẫn đến dễ chẩn đoán nhầm hoặc điều trị muộn khiến việc điều trị khó khăn.
Báo động ngày càng tăng bệnh nhân tâm thần
Trung bình mỗi ngày, Viện Sức khỏe Tâm thần khám cho khoảng hơn 300 mắc các chứng rối loạn tâm thần, stress. Ở nước ta, Thống kê của Bộ Y tế năm 2017 cho thấy có khoảng 15% dân số mắc các rối loạn liên quan tới stress. Đây là một con số đáng báo động.
TS. Tâm cho biết thêm, các rối loạn liên quan stress ngày càng gia tăng. Bệnh thường khởi phát ở lứa tuổi trẻ, nữ gặp nhiều hơn nam.
Ở Việt Nam, đa số bệnh nhân lo âu đều đi khám các chuyên khoa tim mạch, hô hấp (nhiều lần) trước khi được chẩn đoán là lo âu, làm gia tăng các chi phí không cần thiết. Trong khi chi phí điều trị các rối loạn lo âu cao hơn nhiều so với các bệnh nội khoa khác.
Các chuyên gia cho biết, stress có thể là sức ép trong công việc, học tập, thất vọng trong sự nghiệp, mâu thuẫn trong gia đình, xã hội…, sự thiệt hại về kinh tế hoặc mất người thân. Ở xã hội hiện đại, stress đến do áp lực công việc, học tập… Nghệ sĩ ngoài nghiệp diễn còn phải lo giữ hình ảnh, người lao động lại lo chạy chỉ tiêu, định mức công việc…
Rối loạn trầm cảm là rối loạn có thể chữa được để bệnh nhân ổn định và tái hòa nhập với xã hội, nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời với sự hợp tác tốt của người bệnh, gia đình và cộng đồng để bệnh nhân tuân thủ điều trị. Việc phát hiện và điều trị trầm cảm cần có sự phối hợp của tất cả các chuyên khoa và cần có sự hỗ trợ từ phía gia đình của người bệnh, từ phía cộng đồng.
Bản thân người bệnh cũng hãy chủ động trò chuyện với những người thân xung quanh khi thấy mình có các dấu hiệu của bệnh trầm cảm.
Stress thì ai cũng gặp phải trong cuộc sống, nhưng một người có nhân cách vững mạnh, có lý tưởng, tự nguyện chịu đựng stress thì dù stress có mạnh cũng khó gây bệnh. Nếu bị bệnh mà người đó có nhân cách mạnh thì cũng dễ khỏi bệnh.
Trong khi đó, một nhân cách yếu hoặc những người có tính cách chi ly, cầu toàn thì có thể bị bệnh chỉ sau một stress nhẹ, bệnh chậm hồi phục.
L.MinhBạn đang xem bài viết Quá lo lắng chuyện cưới vợ, nam thanh niên phải điều trị bệnh tâm thần tại chuyên mục Tin y tế của Gia Đình Mới, tạp chí chuyên ngành phổ biến kiến thức, kỹ năng sống nhằm xây dựng nếp sống gia đình văn minh, tiến bộ, vì bình đẳng giới. Tạp chí thuộc Viện Nghiên cứu Giới và Phát triển (Liên Hiệp Các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam), hoạt động theo giấy phép 292/GP-BTTTT. Bài viết cộng tác về các lĩnh vực phụ nữ, bình đẳng giới, sức khỏe, gia đình gửi về hòm thư: [email protected].