Nỗi sợ sinh con của phụ nữ Hàn Quốc

Khi bước chân vào một công ty dược ở vị trí marketing, Ashley Park có hồ sơ gần như hoàn hảo, tiếng Anh lưu loát và hòa đồng với đồng nghiệp. Nhưng với sếp, tất cả những điều này chẳng là gì kể từ khi cô có thai.

Chín tháng sau khi vào công ty, Park được sếp nói thẳng rằng cô nên nghỉ việc. Lúc đó, cô nhận ra, tất cả những chị em đang làm việc tại công ty đều độc thân hoặc chưa có con và hầu hết là dưới 40 tuổi.

Trường hợp của Park cho thấy lý do quá nhiều phụ nữ Hàn Quốc trì hoãn việc kết hôn và sinh con khiến tỷ lệ sinh tại đất nước vốn đã nằm trong số thấp nhất thế giới này, càng giảm thêm, theo Straitstimes.

Đầu tháng 12 này, Seoul thông báo các biện pháp mới nhất nhằm ngăn mức giảm sinh nhưng các nhà phê bình cho rằng chúng sẽ ít hiệu quả khi các nguyên nhân gốc rễ còn chưa được giải quyết. 

Nhiều công ty Hàn Quốc từ chối thuê các bà mẹ, lo họ không gắn bó với cơ quan và sợ họ không thể làm việc dài thời gian như mọi người, đồng thời né trả trợ cấp nghỉ sinh theo quy định của pháp luật. 

Nhiều phụ nữ Hàn Quốc ngại kết hôn và sinh con vì sợ mất việc. Ảnh: AFP.

Khi Park không đồng ý nghỉ việc, sếp liên tục "đì" - cấm cô tham dự các buổi họp, phớt lờ cô tại văn phòng và dọa đuổi việc chồng cô vì khi đó anh cũng làm việc cùng công ty. 

Đấu tranh suốt 6 tháng, cuối cùng Park nản lòng và xin thôi việc rồi sinh con. Về sau, cô xin đi làm ở một công ty khởi nghiệp về công nghệ thông tin nhưng cũng sớm nghỉ vì họ không giữ lời hứa sẽ linh hoạt thời gian lao động. Kể từ đó, Park ở nhà chăm con. 

"Khi tỷ lệ thất nghiệp ở người trẻ cao, tôi đã học hành và làm việc rất chăm chỉ suốt nhiều năm để kiếm việc và rất yêu thích công việc mình làm. Nhưng hãy xem điều gì đã xảy ra với tôi", cô nói với AFP.

Hiện tại 27 tuổi, cô đã bị nhà tuyển dụng khước từ vài lần khi tiết lộ mình đã có con. Park từ bỏ ý định tìm việc và đang cố gắng tự lập công ty. "Chính phủ luôn nói phụ nữ nên sinh nhiều con hơn nhưng phải làm thế nào đây, trong một đất nước như thế này?", cô đặt câu hỏi.

Số con trung bình của phụ nữ Hàn Quốc giảm còn 0,95 trong quý 3 năm 2018, lần đầu tiên xuống dưới mức 1 và cách quá xa con số 2,1 - là tỷ lệ cần thiết để duy trì mức ổn định. Và hệ quả là dân số đất nước đứng thứ 11 về kinh tế trên thế giới hiện chỉ có 51 triệu người và dự kiến bắt đầu giảm vào năm 2028. 

Nhiều lý do gây ra tình trạng này, từ chi phí nuôi con tới tỷ lệ thất nghiệp ở người trẻ cao, số giờ làm việc kéo dài, thời gian chăm con ít tới những chướng ngại cho các bà mẹ đi làm. Ngay cả nếu phụ nữ giữ được việc, họ phải chịu gánh nặng gấp đôi của chuyện chăm con, làm việc nhà. 

Khảo sát quốc gia cho thấy, các tư tưởng gia trưởng vẫn thấm sâu tại Hàn Quốc: Gần 85% nam giới nước này ủng hộ việc phụ nữ đi làm nhưng chỉ 47% đồng ý khi được hỏi liệu có hỗ trợ việc gia đình để vợ lo công việc.

Tỷ lệ lao động ở nam giới và phụ nữ đã kết hôn chênh lệch đáng kể với con số lần lượt là 82% và 53%. Khảo sát của một tạp chí tài chính và trang mạng tuyển dụng cho thấy gần 3/4 số phụ nữ Hàn Quốc ở độ tuổi 20-40 coi hôn nhân là không cần thiết, trong khi hầu như tất cả trẻ em tại nước này đều được sinh ra khi bố mẹ đã lập gia đình.

Trước tình trạng này, chính phủ Hàn Quốc đã chi 136 nghìn tỷ won (120 tỷ đôla Mỹ) từ năm 2005 nhằm nỗ lực tăng mức sinh, hầu hết thông qua các chiến dịch khích lệ người trẻ kết hôn và sinh con, nhưng không thành công.

Do đó, đầu tháng này, chính phủ công bố các giải pháp khác, bao gồm tăng mức trợ cấp cho trẻ lên tới 300.000 won (364 USD) mỗi tháng, cho phép bố mẹ có con dưới 8 tháng tuổi được nghỉ làm sớm một tiếng mỗi ngày để chăm con. Nhiều nhà trẻ, trường mẫu giáo sẽ được xây dựng và đàn ông sẽ được nghỉ phép 10 ngày khi vợ sinh, thay vì 3 ngày như hiện nay.

Tuy nhiên, do các biện pháp không bị ràng buộc bằng pháp lý và chưa có hình phạt cho những công ty không tuân theo nên các chủ doanh nghiệp vẫn coi thường.

"Các chính sách của chính phủ dựa trên lý thuyết đơn giản rằng 'nếu chúng tôi trợ cấp nhiều tiền hơn, mọi người sẽ sinh nhiều con hơn'", Hiệp hội lao động phụ nữ Hàn Quốc đưa ý kiến.

Theo cơ quan này, vấn đề trước tiên chính phủ nên giải quyết là sự kỳ thị giới tính ở nơi làm việc và gánh nặng nhân đôi với phụ nữ khi gánh việc nhà lẫn việc cơ quan. 

Korea Times cũng nêu câu hỏi liệu những chính sách "mù mờ" kiểu này có mang lại thay đổi thực sự. "Trừ phi những điều kiện khắc nghiệt với phụ nữ thay đổi, bằng không, chẳng khoản trợ cấp nào của chính phủ có thể thuyết phục chị em coi việc sinh con là một lựa chọn hạnh phúc", trang này đưa ý kiến.