Những bộ phim ấn tượng nhất của Isao Takahata - người tạo nên kiệt tác 'Mộ đom đóm'

Rạng sáng ngày 06/04, trên những trang tin lớn nhất của Nhật Bản lẫn quốc tế đều đồng loạt đưa tin về sự ra đi vĩnh viễn của Isao Takahata - nhà làm phim hoạt hình Nhật Bản, đồng sáng lập của hãng phim nổi tiếng Ghibli Studio, từng nhận nhiều giải thưởng với bộ phim để đời "Mộ đom đóm" (Grave of the Fireflies).

Ông đã qua đời trong bệnh viện Tokyo ở tuổi 82 với tình trạng tim mạch từng được chẩn đoán vào năm ngoái.

Hàng ngàn người hâm mộ tiếc thương 

Sự ra đi của ông để lại một mất mát quá lớn trong lòng những người hâm mộ của Ghibli Studio, những người đã lớn lên cùng với người bạn Totoro, vui buồn cùng cô bé Heidi nơi dãy An-pơ, phiêu lưu cùng Chihiro vào thế giới kỳ lạ trong "Vùng đất linh hồn" và rơi nước mắt với hai anh em trong "Mộ đom đóm"... Nhiều người chia sẻ "Ghibli giờ đây chỉ còn một nửa" như để nói rằng khoảng trống mà Isao Takahata để lại sẽ không bao giờ thay thế được. 

Chỉ riêng trên trang mạng xã hội Twitter, có hơn 70 ngàn chia sẻ về Isao Takahata, hơn bao giờ hết, người ta nhớ về những tác phẩm để đời của ông và những kỷ niệm không thể quên mà ông đã để lại cho tuổi thơ của họ.

Những người làm nghệ thuật từ khắp nơi trên thế giới bày tỏ sự thương tiếc cho một tài năng hiếm có -  "Nếu bạn tìm đến Ghibli mà không biết đến những tác phẩm của Isao Takahata, bạn đã bỏ lỡ những tuyệt tác trên đời".

Sự sáng tạo nghệ thuật vô tận và tỉ mỉ trong từng chi tiết

Nhìn lại những tác phẩm của Isao Takahata, người ta phải ngạc nhiên vì sự đa dạng cả về nội dung và hình thức thể hiện của chúng. 

Tác phẩm để đời "Mộ đom đóm" của ông là một bộ phim hiện thực đầy bi kịch về chiến tranh, với nét vẽ và cách sử dụng màu sắc thiên về tả thực khiến cho từng thước phim đều chân thật đến ám ảnh.

Lột tả sự thật về chiến tranh qua góc nhìn của hai đứa trẻ mồ côi ở Tokyo sau Thế chiến thứ hai, bộ phim khiến người ta không khỏi day dứt bởi sự đối lập giữa đôi mắt bừng sáng ngây thơ của cô bé Setsuko trong những ngày trước chiến tranh và ánh nhìn cuối cùng trước khi cô bé qua đời.

"Chỉ còn ngày hôm qua" (Only Yesterday) lại là một bộ phim nhẹ nhàng, không có những bi kịch đau buồn mà chỉ xoay quanh câu chuyện của một cô bé lớp 5, với những ngày tháng hồn nhiên, vô tư bên gia đình, bè bạn, với những rung động bỡ ngỡ đầu tiên. Dịu dàng và tinh tế, những cảm xúc mà ai cũng từng trải qua trong Only Yesterday tuy giản dị nhưng có thể khiến nhiều người thổn thức. 

Trái ngược với phong cách hiện thực trong "Mộ đom đóm", "Gia đình nhà Yamada" (My Neighbors the Yamadas) lại được vẽ theo phong cách tối giản, những nhân vật và bối cảnh được tạo nên chỉ bằng vài nét phác họa, cả bộ phim cũng chỉ dùng những màu sắc nhẹ nhàng, trong trẻo.

Không đi theo một cốt truyện xuyên suốt, "Gia đình nhà Yamada" được thể hiện dưới dạng những mẩu chuyện ngắn trong đời sống hàng ngày bình dị, khiến người xem lúc phải ôm bụng cười với cảnh cả nhà đi siêu thị mà bỏ quên cô con gái út để rồi nháo nhác đi tìm, khi lại khiến ta xúc động với tình cảm của những thành viên nhà Yamada dành cho nhau.

Tác phẩm ghi dấu ấn gần đây nhất của Isao Takahata là bộ phim "Công chúa Kaguya", với phông nền là câu chuyện cổ tích quen thuộc về Nàng tiên ống tre, bộ phim khiến người ta liên tưởng đến những bức tranh thủy mặc xưa với những chấm phá đầy tinh tế. Đẹp như một bài thơ, dí dỏm mà sâu lắng, bộ phim đã được đề cử nhiều giải thưởng và trở thành một trong những tác phẩm ấn tượng nhất của Ghibli Studio. 

Không ít người cho đến nay vẫn cho rằng phim hoạt hình chỉ dành cho trẻ con, nhưng những bộ phim của Isao Takahata đã góp phần làm mờ đi quan niệm ấy. Những bộ phim của ông dù mang phong cách hiện thực hay tối giản cũng đều được chăm chút tỉ mỉ đến từng lá cây, ngọn cỏ, khiến cho chúng trở thành những bộ phim sống mãi với thời gian. 

Chúng ta có thể không còn, nhưng những giấc mơ sẽ sống mãi

Dù tác phẩm của Isao Takahata mang đậm chủ nghĩa hiện thực, nhưng chất kỳ ảo trong đó vẫn luôn hiện diện.

Chất kỳ ảo đầy thơ mộng đó hiện lên trong khung cảnh người anh Seita và cô em gái Setsuko cùng ngồi bên nhau giữa cánh đồng đầy đom đóm - một nơi yên bình mà ta ao ước cho những số phận bị nghiền nát bởi chiến tranh như số phận của hai đứa trẻ mồ côi ấy.

Chất kỳ ảo đó còn được thể hiện ở những hoạt cảnh bay bổng đan xen vào thế giới thực trong "Gia đình nhà Yamada", hay trong nét vẽ mơ màng của "Công chúa Kaguya" khiến người xem như lạc vào trong một câu chuyện cổ...

Có thể nói rằng, những nhà nghệ thuật như Isao Takahata là người tạo nên những giấc mơ. Và những giấc mơ thì không bao giờ chết, chúng vẫn sẽ tiếp tục tiếp nối trong thế giới của những đứa trẻ ngày ấy lớn lên, vẫn sẽ ở đó cùng những tâm hồn trẻ thơ luôn tồn tại bên trong mỗi con người.