Chia sẻ về phong tục chuẩn bị mâm ngũ quả thắp hương của người Việt, phong thủy gia Linh Quang cho biết, mâm ngũ quả xuất phát từ quan niệm âm dương ngũ hành, vạn vật hòa hợp cùng trời đất.
Theo thuyết duy vật cổ đại, tất cả mọi vật chất đều được tạo nên bởi 5 yếu tố ban đầu gồm: "Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ". Chúng còn thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, lòng thành kính đối với các bậc tổ tiên.
Mâm ngũ quả ngày Tết mỗi vùng miền sẽ có những lựa chọn khác nhau về cách bài trí. Ví như với những người ở miền Nam, mâm ngũ quả thường được bày 5 loại quả gồm: Mãng cầu Xiêm, dừa (hay dưa), đu đủ, xoài, sung, với ngụ ý "cầu sung (túc) vừa đủ xài".
Còn với những người ở miền Bắc và miền Trung, mâm ngũ quả thường được bày với 5 loại quả gồm: Một nải chuối, cam, lê, bưởi, xoài...
Mâm ngũ quả các vùng miền mang hình thức, ý nghĩa khác nhau theo quan niệm dân gian. Tùy vào phong tục tập quán từng địa phương cũng như khí hậu, sản vật vùng miền mà người dân chọn các loại quả phù hợp để bày mâm ngũ quả. Nhưng dù vùng miền nào, mâm ngũ quả đều thể hiện lòng hiếu thảo, thành kính của con cháu dâng lên tổ tiên, các vị thần linh và ẩn chứa nguyện cầu những điều may mắn, tốt đẹp đến với gia đình. Do vậy, chỉ cần dùng loại quả tươi, quả đẹp, quả ngon là có thể dâng cúng với tấm lòng thành tâm là được.
Tuy nhiên, chuyên gia phong thủy Linh Quang cũng lưu ý, nếu cần kĩ lưỡng hơn, chúng ta có thể lựa chọn 5 loại quả với 5 màu sắc khác nhau tượng trưng cho âm dương ngũ hành tương sinh.
Ví dụ như, để đại diện cho hành kim, chúng ta nên chọn quả màu trắng hay vàng tươi; đại diện cho hành mộc nên chọn quả màu xanh đậm; đại diện cho hành thủy nên chọn quả màu xanh nhạt da trời; đại diện cho hành hỏa nên chọn quả màu cam - đỏ, đại diện cho hành thổ nên chọn quả màu nâu - tím sậm - vàng đậm.
Sau khi mâm ngũ quả được sắp xếp đẹp, dâng lên đầy đủ thì gia chủ thắp hương thành tâm khấn cầu những điều tốt đẹp. Việc thắp hương thông thường sẽ là 3 nén, tượng trưng cho sự hòa hợp giữa Thiên - Địa - Nhân, sự giao hòa cân đối giữa trời đất và con người, từ đó các ước nguyện mong cầu sẽ dễ linh ứng hơn.
Mặc dù có nhiều cách diễn giải về số nén hương khi thắp, nhưng tựu chung là sử dụng con số lẻ như 1,3,5,7,9 vì số lẻ tượng trưng cho số dương. Con người đang sống nên sử dụng số lẻ mang tính dương, khi thắp hương thuộc về phần tâm linh nên bản chất là âm, do vậy có âm có dương chính là biểu thị cho sự cân bằng thuận hành.
An AnBạn đang xem bài viết Mâm ngũ quả thắp hương ngày Tết nên sử dụng các loại quả gì để hút may mắn, tài lộc? tại chuyên mục Đáng chú ý của Gia Đình Mới, tạp chí chuyên ngành phổ biến kiến thức, kỹ năng sống nhằm xây dựng nếp sống gia đình văn minh, tiến bộ, vì bình đẳng giới. Tạp chí thuộc Viện Nghiên cứu Giới và Phát triển (Liên Hiệp Các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam), hoạt động theo giấy phép 292/GP-BTTTT. Bài viết cộng tác về các lĩnh vực phụ nữ, bình đẳng giới, sức khỏe, gia đình gửi về hòm thư: [email protected].