Kỹ năng sơ cứu: Quá liều caffeine và cách xử lý khi bị say cà phê

Caffeine là một chất kích thích giúp bạn tỉnh táo. Tuy nhiên, caffeine cũng được sử dụng trong nhiều loại thuốc điều trị các tình trạng như đau đầu, hen suyễn và rối loạn tăng động thiếu chú ý (ADHD).

Quá liều caffein xảy ra khi bạn uống nhiều caffeine hơn lượng cơ thể có thể xử lý. Trường hợp quá liều nghiêm trọng, nạn nhân có thể bị khó thở, nhịp tim không đều hoặc nhịp tim nhanh, đau ngực hoặc nôn mửa và cần được điều trị kịp thời.

Tuy nhiên, nếu bạn chỉ cảm thấy bồn chồn sau khi tiêu thụ quá nhiều cà phê thì dưới đây là một số cách xử lí tại nhà mà bạn có thể áp dụng. 

Cách 1: Tìm kiếm sự trợ giúp từ bên ngoài. 

1. Đến phòng cấp cứu: Nếu bạn đang gặp các triệu chứng dữ dội như chóng mặt, lú lẫn, nhịp tim không đều hoặc khó thở, hãy đến phòng cấp cứu ngay lập tức.

Đừng cố gắng tự lái xe. Gọi 115. Trong một số ít trường hợp, quá liều caffeine có thể gây tử vong. Quá liều cường độ cao nên được điều trị bởi các chuyên gia y tế.

- Nếu bạn ăn hoặc uống một loại đồ ăn bất thường nào đó gây ra quá liều, hãy mang chúng theo đến phòng cấp cứu.

2. Điều trị y tế: Tại phòng cấp cứu, bạn sẽ được điều trị y tế tùy thuộc vào các triệu chứng bạn có, sức khỏe hiện tại, lượng caffeine đã tiêu thụ và các yếu tố khác. Nói chuyện với bác sĩ để tìm ra cách điều trị phù hợp cho mình.

- Bạn có thể được cho sử dụng viên than hoạt tính để điều trị. Thuốc nhuận tràng có thể được sử dụng để đẩy caffeine ra khỏi hệ thống cơ thể. Nếu việc hít thở trở nên quá khó khăn, bạn có thể sẽ phải sử dụng máy hỗ trợ thở. 

- Bạn cũng có thể cần làm một số xét nghiệm nhất định như chụp X quang vùng ngực.

- Đối với các trường hợp quá liều caffeine nhẹ, bạn chỉ cần dùng thuốc điều trị cho đến khi các triệu chứng đã hoàn toàn biến mất.

Cách 2: Điều trị các triệu chứng nhẹ tại nhà.

1. Uống nước: Nếu bạn không có các triệu chứng dữ dội, cảm giác khó chịu như bủn rủn sẽ tự biến mất. Một cách để xử lý tại nhà là uống nhiều nước hơn.

Việc làm này sẽ giúp loại bỏ caffeine ra khỏi hệ thống và bù lại nước cho cơ thể. Cố gắng uống một ly nước đối với mỗi một tách cà phê, soda, hoặc đồ uống có chứa caffeine khác mà bạn đã tiêu thụ.

2. Ăn một chút đồ ăn tốt cho sức khỏe: Đồ ăn nhẹ tốt cho sưc khỏe có thể giúp làm chậm sự hấp thụ caffeine. Hãy thử ăn gì đó nếu như bạn cảm thấy khó chịu sau khi uống quá nhieuf caffeine.

- Hãy thử ăn các loại trái cây và rau quả chứa nhiều chất xơ. Những loại thực phẩm như ớt chuông, cần tây và dưa chuột có thể đặc biệt hữu ích.

3. Hit thở sâu: Để làm chậm nhịp tim nhanh do uống quá nhiều caffeine, hãy thử hít thở sâu. Hít vào và thở ra từ từ trong một vài phút có thể giúp làm giảm triệu chứng và cảm giác khó chịu do lạm dụng caffeine ngay lập tức.

- Nhớ rằng, trong trường hợp hít thở cực kì khó khăn, hãy gọi cấp cứu hoặc đến bệnh viện ngay lập tức.

4. Tập thể dục thể thao: Caffeine thực ra có thể giúp nạp năng lượng, chuẩn bị cơ thể bạn cho một buổi tập luyện hết mình. Vì thế, hãy thử tận dụng lợi thế của việc tiêu thụ quá nhiều caffeine bằng cách sử dụng nó để luyện tập thể dục thể thao.

- Nếu bạn tập thể dục hàng ngày, hoặc đi đến phòng gym mỗi ngày, hãy làm điều đó ngay khi bạn bắt đầu cảm thấy khó chịu do tiêu thụ quá nhiều caffeine.

- Nếu không tập luyện thường xuyên, có thể thử đi bộ hoặc chạy bộ nếu có thời gian. Việc làm này có thể giúp giảm một số tác dụng không mong muốn của caffeine.

Cách 3: Phòng tránh tái diễn tình trạng.

1. Giám sát lượng caffeine hấp thụ từ những nguồn thức ăn không ngờ đến: Bạn cũng có thể tìm thấy caffeine trong thức uống năng lượng như Monster Energy Drink và Five Hour Energy Shot, các chất hỗ trợ tập luyện, thuốc giảm cân và các chất kích thích không kê đơn như NoDoz và Vivarine.

Nếu bạn thường xuyên tiêu thụ đồ uống có caffeine, hãy tập thói quen đọc thành phần có trong những loại thuốc và thực phẩm này. Do đó, bạn có thể đảm bảo không tiêu thụ quá nhiều caffeine.

- Sô-cô-la có thể sẽ không liệt kê caffeine trong danh sách các thành phần trên nhãn. Theo dõi lượng caffein đến từ các nguồn khác và nếu bạn đã uống nhiều caffeine vào một ngày cụ thể, hãy tránh tiêu thụ sôcôla trong ngày đó.

2. Theo dõi lượng caffeine mình đang tiêu thụ: Ghi lại lượng caffeine bạn tiêu thụ mỗi ngày. Điều này có thể giúp bạn đảm bảo mình không hấp thụ quá nhiều caffeine.

Hầu hết người lớn khỏe mạnh không nên uống quá 400 mg caffeine mỗi ngày (khoảng bốn ly cà phê).

Tuy nhiên, một số loại cà phê có thể có nhiều hoặc ít caffeine hơn những loại khác. Vì thế, tốt nhất hãy uống ít hơn bốn ly để đảm bảo an toàn nếu bạn hay uống cà phê.

- Nhớ rằng một số người có thể sẽ nhạy cảm hơn với tác dụng của caffeine. Thanh thiếu niên không nên tiêu thụ quá 100mg caffeine mỗi ngày.

3. Giảm lượng caffeine tiêu thụ dần dần: Nếu bạn thấy mình cần cắt giảm caffeine thì hãy thực hiện dần dần. Caffeine là một chất kích thích hệ thần kinh trung ương. Vì thế, việc tiêu thụ thường xuyên có thể gây ra tác dụng "nghiện" nhẹ.

Nếu ngừng tiêu thụ đột ngột, bạn có thể sẽ gặp phải các triệu chứng giống như khi "cai nghiện" trong vài ngày. Cắt giảm dần giúp làm tăng khả năng thành công và đem lại cảm giác thoải mái hơn.

- Hãy bắt đầu với những việc làm nhỏ. Ví dụ, cố gắng uống giảm đi một tách cà phê mỗi ngày trong vòng một tuần. Tuần sau, giảm thêm một ly nữa.

Cứ như vậy và cuối cùng bạn sẽ đạt được mức tiêu thụ cà phê lành mạnh. Hãy nhớ rằng, chỉ tiêu thụ khoảng 400 mg mỗi ngày.

4. Chuyển sang đồ uống không chứa caffeine: Nếu bạn thích hương vị của cà phê, soda, hoặc đồ uống có chứa caffeine khác, hãy chuyển sang loại decaf (loại đồ uống đã được loại bỏ caffeine. Ví dụ, vẫn là cà phê nhưng caffeine trong đó đã được loại bỏ).

Bạn vẫn có thể thưởng thức hương vị mình yêu thích nhưng sẽ không có nguy cơ bị quá liều caffeine.

- Bạn có thể gọi cà phê decaf tại quán yêu thích hoặc mua soda đã khử caffeine ở siêu thị.

- Nếu bạn thích trà, hầu hết các loại trà thảo dược không chứa caffeine.