“Là cha mẹ, điều quan trọng nhất mà chúng ta có thể làm là đọc sách cho con sớm và thường xuyên… Đọc sách là con đường dẫn đến thành công cả ở trường và trong cuộc sống. Khi trẻ em học cách yêu những cuốn sách, chúng cũng học cách khám phá tri thức”.
Phát biểu trên của Phu nhân cựu Tổng thống Mỹ G.W.Bush – Laura Bush đã khẳng định tầm quan trọng của việc giúp trẻ đọc sách sớm. Nhiều nghiên cứu cũng chứng minh, trẻ em dễ dàng thành công hơn trong học tập nếu nhận được sự hỗ trợ tích cực từ gia đình.
Vậy làm thế nào giúp trẻ yêu thích đọc và khám phá sách? Và giúp trẻ đọc sách sớm là ở độ tuổi nào? Những câu hỏi này được giải đáp cụ thể trong cuốn sách “Người Mỹ giúp con ham đọc sách”.
“Người Mỹ giúp con ham đọc sách” là cuốn sách nằm trong bộ sách gồm 8 tập có tên “Helping Your Child” do Bộ Giáo dục Hoa Kỳ xuất bản và phát hành miễn phí cho các phụ huynh Mỹ có con trong độ tuổi mầm non.
Tại Việt Nam, Ehomebooks (một thương hiệu sách về Giáo dục gia đình thuộc Công ty CP Xuất bản và Giáo dục Quảng Văn) được độc quyền dịch và phát hành.
Cuốn sách này sẽ cung cấp cho các cha mẹ ‘những thông tin về cách sử dụng kĩ năng ngôn ngữ của mình để xây dựng các kĩ năng của con”; gợi ý cách: Trò chuyện và lắng nghe trẻ, cùng con đọc với trẻ, giúp trẻ học về sách và chữ in, khuyến khích những nỗ lực tập viết sớm của trẻ, giúp trẻ học đọc khi tiếng Anh không phải là tiếng mẹ đẻ và chuẩn bị cho thành công của trẻ ở trường.
Dựa vào khả năng tiếp nhận của trẻ ở từng độ tuổi, cuốn sách chia nội dung các hoạt động giúp trẻ ham đọc sách theo 4 nhóm tuổi: Sơ sinh = mới sinh đến 3 tuổi, trẻ mới biết đi = từ 1 đến 3 tuổi, trẻ mẫu giáo bé = 3 và 4 tuổi, trẻ mẫu giáo lớn/đầu lớp 1 = 5 và 6 tuổi. Cuốn sách sẽ hỗ trợ cha mẹ giúp con bắt đầu trở thành một độc giả thành công.
“Đọc sách cùng con” – bước đầu giúp trẻ yêu sách
Trò chuyện và lắng nghe là bước đầu tiên trong hành trình phát triển ngôn ngữ của trẻ. Cùng với đó, cha mẹ hãy cùng con đọc sách.
Lúc này, cha mẹ có thể “cho bé xem tranh, chỉ vào từng bức tranh và giải thích cho bé nội dung các bức tranh một cách sinh động”. Điều này giúp bé tiến thêm một bước nữa xa hơn việc trò chuyện, khi bé được thấy từ ngữ và hình ảnh bé sẽ bắt đầu hiểu và yêu thích sách.
Cuốn sách “Người Mỹ giúp con ham đọc sách” gợi ý, khi con dưới một tuổi, việc đọc truyện cho con nên trở thành hoạt động thường nhật.
“Hãy chọn một thời điểm yên tĩnh, chẳng hạn ngay trước khi bé ngủ. Điều đó sẽ tạo cơ hội cho bé nghỉ ngơi giữa thời gian ngủ và chơi”. Nếu có thể, bạn hãy đặt bé ngồi trong lòng mình hoặc ôm bên cạnh khi bạn đọc sách để bé cảm thấy gần gũi và an toàn”.
Cũng theo hướng dẫn từ cuốn sách, mỗi ngày cha mẹ cố gắng dành ít nhất 30 phút để kể chuyện và đọc sách cùng con.
Ban đầu nên đọc không quá vài phút mỗi lần, vài lần một ngày. Tuy nhiên cha mẹ “đừng nản lòng nều bỏ lỡ một ngày hoặc không thể đúng lịch”, bởi quan trọng hơn cả là cả cha mẹ và bé đều thấy vui khi đọc sách.
Vậy làm thế nào để đọc sách cùng con khi bé còn là trẻ sơ sinh? “Người Mỹ giúp con ham đọc sách” hướng dẫn, cha mẹ hãy trò chuyện với con về những gì mình đang đọc.
“Ví dụ, bạn có thể hỏi xem con tìm thấy chú chuột nhỏ trong tranh không, hoặc làm bất cứ điều gì thú vị và phù hợp với cuốn sách”. Khi đọc truyện, cha mẹ nên đọc chậm và thỉnh thoảng ngắt quãng để nói lên suy nghĩ về những gì đã đọc.
“Khi con bắt đầu biết nói, bạn hãy hỏi con nhưng câu liên quan đến truyện như “Con nghĩ điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?”. Nếu thấy trẻ không hiểu, cha mẹ hãy dừng lại có nói kỹ hơn về điều đó.
Một điều quan trọng được cuốn sách nhấn mạnh trong quá trình đọc sách cùng con và giúp con ham đọc sách, là “tìm sách”. Cha mẹ cần chọn những cuốn sách phù hợp với con. Hãy để bé làm quen với sách từ dưới một tuổi. “
Hãy để bé cầm và nghịch những cuốn sách thiết kế riêng cho độ tuổi này: sách bìa cứng với trang bìa cứng cáp và trang bên trong giày; sách vải mềm và có thể đem giặt,…”. Khi bé 3 đến 5 tuổi, cha mẹ có thể cùng con đọc những cuốn sách với cốt truyện dài và nhiều chữ hơn một trang.
Lúc bé 6 tuổi, cha mẹ nên “thêm vào tủ sách một vài cuốn sách dành riêng cho trẻ mới tập đọc, gồm sách chia thành nhiều chương và sách có kèm thông tin thực tế, thay vì những cuốn truyện hư cấu, tưởng tượng”.
Ở độ tuổi 3 đến 6 tuổi, cha mẹ cũng nên tìm những cuốn sách có thơ hoặc các bài có vần để đọc cùng bé.
Bên cạnh đó, để giúp con yêu sách, cha mẹ cần cho con thấy bản thân cũng yêu thích đọc sách. Khi đưa trẻ đi thư viện, cha mẹ có thể tự chọn một cuốn sách cho mình. Tấm gương tốt từ cha mẹ sẽ tạo cho trẻ nhiều hứng thú, tò mò.
Ngoài ra, cuốn sách cũng lưu ý, cùng với quá trình bắt đầu học tiếng mẹ đẻ trẻ cùng đang trên đà đọc tiếng Anh thành công. Vì vậy, hãy cùng trẻ đọc sách bằng ngôn ngữ khác như tiếng Anh song song với việc tập đọc tiếng mẹ đẻ.
Ngoài những hướng dẫn trên, “Người Mỹ giúp con ham đọc sách” còn đưa ra các hoạt động cụ thể cho gia đình có trẻ nhỏ từ 0 đến 6 tuổi. Các hoạt động này giúp bé học từ những việc ha mẹ cùng con làm hàng ngày.
Đặc biệt, chúng “được thiết kế giúp đem lại niềm vui cho cả hai trong lúc cha mẹ hỗ trợ con đạt được những kỹ năng cần thiết để trở thành người ham mê đọc sách”.
Thục Linh
Bạn đang xem bài viết Học cách người Mỹ giúp con có thói quen ham đọc sách tại chuyên mục Cha mẹ thông thái của Gia Đình Mới, tạp chí chuyên ngành phổ biến kiến thức, kỹ năng sống nhằm xây dựng nếp sống gia đình văn minh, tiến bộ, vì bình đẳng giới. Tạp chí thuộc Viện Nghiên cứu Giới và Phát triển (Liên Hiệp Các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam), hoạt động theo giấy phép 292/GP-BTTTT. Bài viết cộng tác về các lĩnh vực phụ nữ, bình đẳng giới, sức khỏe, gia đình gửi về hòm thư: [email protected].