Hiểu đúng về thực phẩm chế biến để chọn sản phẩm vừa tiện lợi vừa lành mạnh

Tiến sĩ, bác sĩ Bùi Thị Mai Hương, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, nhấn mạnh tại Hội thảo chuyên đề "Dinh dưỡng lành mạnh - Hiểu đúng về thực phẩm chế biến sẵn" vừa diễn ra.

Bác sĩ Hương dẫn theo định nghĩa của CDC Hoa Kỳ, cho biết thực phẩm chế biến là loại thực phẩm đã trải qua quá trình chế biến từ đơn giản đến phức tạp để thay đổi hình thức, nguồn gốc tự nhiên, cải thiện hương vị, hoặc kéo dài thời hạn sử dụng.

Theo khái niệm này, theo vị chuyên gia, bơ lạc, dầu dừa, bánh mì, cà chua đóng hộp, hoa quả đông lạnh, rau cắt nhỏ, sữa chua, phô mai, mật ong, thịt/cá hộp… đều được coi là thực phẩm chế biến.

Các công đoạn gia nhiệt (lấy thực phẩm từ nhiệt độ lạnh ra ngoài), thanh trùng, đóng hộp, lên men hay sấy khô đều được coi là các hình thức của quá trình chế biến để tạo ra những thực phẩm làm sẵn.

“Thực phẩm chế biến sẵn cung cấp nguồn thực phẩm phong phú, tạo ra các sản phẩm sáng tạo và đáp ứng nhu cầu đa dạng của người dân. Quá trình chế biến còn giúp nâng cao giá trị dinh dưỡng, tiện ích và an toàn cho người sử dụng”, Tiến sĩ Mai Hương khẳng định.

Thực tế, thực phẩm chế biến ngày càng gia tăng trong thị phần thực phẩm được lựa chọn. Tuy nhiên theo chuyên gia, không ít người dân nghi ngại về “thực phẩm chế biến” nhiều phụ gia, chất bảo quản, nhiều muối, đường… thì cần làm rõ đây là nhóm “siêu chế biến” như nước ngọt, snack, bánh gato, đồ ăn chế biến sẵn, ăn ngay, nhiều dầu mỡ, muối, đường, mang tính công nghiệp.

“Tự nấu ăn ở nhà cũng là một hình thức chế biến, vấn đề là quyền lựa chọn thực phẩm, sử dụng như thế nào, vào thời điểm nào và cho ai nằm trong tay người tiêu dùng”, theo Tiến sĩ Hương, người tiêu dùng cần hiểu đúng để lựa chọn thực phẩm chế biến tốt, phù hợp.

Chất lượng và tính an toàn - mối quan tâm lớn nhất

Là người công tác lâu năm trong lĩnh vực dinh dưỡng, bác sĩ Mai Hương cho hay chất lượng và tính an toàn của thực phẩm, trong đó có thực phẩm chế biến, là mối quan tâm hàng đầu của người tiêu dùng hiện đại. Hai yếu tố này song hành và cần được kiểm soát nghiêm ngặt.

Theo bác sĩ, thực phẩm siêu chế biến trên thị trường rất chiều chuộng khẩu vị, nhu cầu ăn uống của thực khách, nhưng điều chúng ta lo lắng là sự xuất hiện của những yếu tố không có lợi cho sức khoẻ như nhiều đường, muối, trong khi lại ít chất xơ, vitamin, vi chất... hoặc mức độ chế biến của thực phẩm quá nhiều, quá tinh, quá nhũn…, từ đó, hàm lượng dinh dưỡng trong sản phẩm không như kỳ vọng.

Ngoài ra, hàm lượng chất bảo quản, phụ gia và các chất bất lợi cho sức khoẻ được sinh ra trong quá trình chế biến thực phẩm cũng là mối quan ngại lớn của người tiêu dùng.

Điều này càng đòi hỏi vai trò và trách nhiệm, uy tín, tầm nhìn, công nghệ của các nhà sản xuất thực phẩm chế biến sẵn. Nếu quy trình, công nghệ sản xuất không đạt chuẩn, không được kiểm soát nghiêm, thì có thể sản phẩm sẽ bị lẫn một số yếu tố có hại. Khi đó, dù hàm lượng dinh dưỡng đảm bảo bao nhiêu nhưng nếu có vi khuẩn, virus hay hóa chất độc hại, mọi yếu tố còn lại đều vô ích.

Đồng tình với quan điểm này, ông Phạm Thế Quyền, Giám đốc Nghiên cứu và Phát triển sản phẩm, Tập đoàn TH, cho hay nguồn nguyên liệu chất lượng và quy trình chế biến đảm bảo an toàn, giữ tối đa hàm lượng hay thành phần dinh dưỡng là mối quan tâm lớn nhất của người dân khi sử dụng loại thực phẩm chế biến sẵn.

Theo ông, việc phải khắt khe trong khâu tuyển chọn và kiểm soát nguyên liệu đầu vào là sứ mệnh của doanh nghiệp và trách nhiệm buộc phải tuân thủ. Ví dụ cụ thể, hiện nguyên liệu của các sản phẩm TH true FOOD được tuyển chọn kỹ càng, xuất phát từ các nhà cung cấp uy tín, dễ dàng truy xuất nguồn gốc, đảm bảo chất lượng, tự nhiên, đạt chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm.

“Hơn hết, tất cả các sản phẩm thực phẩm chế biến của TH true FOOD đều không dùng chất bảo quản, đảm bảo tiêu chí ‘tốt cho sức khỏe", ông Quyền khẳng định.  

Để kiểm soát chất lượng, Tập đoàn TH đã đầu tư Nhà máy Chế biến thực phẩm sạch TH tại Bắc Ninh với quy mô và công nghệ hiện đại hàng đầu trong ngành. Toàn bộ các sản phẩm thực phẩm chế biến của bộ “TH true FOOD bếp Việt - Người nội trợ tử tế” như kim chi, thịt xông khói, sủi cảo, bánh gạo, xúc xích… được sản xuất tại nhà máy này.

Nhà máy Chế biến thực phẩm sạch TH với quy mô và công nghệ hiện đại bậc nhất Việt Nam đảm bảo sản xuất đa dạng các sản phẩm thực phẩm chế biến chất lượng cao

Đặc biệt, hệ thống cấp đông siêu tốc IQF của nhà máy được đánh giá hiện đại hàng đầu trong ngành. Hệ thống này sử dụng các băng chuyền chuyển động với tốc độ chậm. Tại đây, sản phẩm được tiếp xúc trực tiếp với không khí lạnh ở nhiệt độ thấp dần, từ -35 đến -40 độ C. Công nghệ này giúp lưu giữ vẹn nguyên hương vị tươi ngon của sản phẩm, giúp đảm bảo độ tươi và dinh dưỡng của sản phẩm, kéo dài thời gian bảo quản thực phẩm mà không cần chất bảo quản.

Theo Tiến sĩ Mai Hương, mỗi người cần ăn đa dạng thực phẩm, đảm bảo đủ 4 nhóm chất: bột, đạm, béo, vitamin và muối khoáng. Việc phối hợp nhóm thực phẩm thô, ít chế biến đến siêu chế biến trong cùng một thực đơn sẽ ra trạng thái cân bằng mới cho bữa ăn, giảm thiểu mối lo ngại về các yếu tố có hại cho sức khoẻ.

Cùng đó, người tiêu dùng cần xây dựng thói quen đọc nhãn mác, nguồn gốc xuất xứ và cách bảo quản để đảm bảo tính an toàn và giá trị dinh dưỡng của thực phẩm chế biến sẵn.