Ghi chép chi tiêu hàng ngày có giúp quản lý tài chính cá nhân tốt hơn?

Ghi chép từng đồng có giúp quản lý tài chính tốt hơn?

Ngân Hà (27 tuổi, đang làm nhân viên văn phòng ở Hà Nội) thường dành ra khoảng 5 phút cuối ngày để ghi lại tất tần tật những khoản đã chi tiêu trong một ngày. Một số đồng nghiệp thấy cô ghi chép khá tỉ mỉ, từ việc mua củ hành, gói tăm, đến đồ ăn sáng, trà chiều… thì cho rằng cô quá cẩn thận và mất thời gian.

Nhưng Ngân Hà lại cho rằng, việc ghi chép từng thứ đã mua như vậy, dù là nhỏ nhất sẽ giúp cô quản lý việc chi tiêu tốt hơn.

“Người ngoài nhìn vào thì thấy tôi đang làm một việc vô nghĩa, mất thời gian, nhưng bản thân tôi nhận thấy cách ghi chép này giúp tôi biết được những khoản chi tiêu nào là không cần thiết để cắt giảm hoặc điều chỉnh, tránh lãng phí” – Ngân Hà chia sẻ.

Còn với chị Mai Thu (35 tuổi, ở Nam Từ Liêm, Hà Nội) thì việc ghi chép tỉ mỉ từng khoản chi tiêu mỗi ngày khiến chị mệt mỏi.

“Sau khi sinh con tôi thấy trí nhớ của mình giảm đi rất nhiều, nên để nhớ và ghi lại từng khoản đã tiêu trong ngày trở thành phiền phức với tôi. Chồng tôi thì muốn tôi ghi lại từng khoản đã tiêu trong ngày để quản lý tài chính tốt hơn, chi tiêu kiết kiệm hơn. Nhưng tôi thì thấy rằng, việc chồng bắt tôi ghi chép từng đồng như vậy là quá chi ly và thiếu tin tưởng vợ. Sự bất đồng trong cách quản lý chi tiêu đã khiến chúng tôi không ít lần xảy ra tranh cãi” – chị Thu tâm sự.

Vậy việc ghi chép chi tiêu có giúp quản lý tài chính cá nhân tốt hơn hay chỉ là việc làm tốn thời gian và gây phiền phức? Trao đổi với Gia Đình Mới về vấn đề này, chuyên gia hoạch định tài chính cá nhân Nguyễn Anh Dũng, Công ty cổ phần tư vấn đầu tư và quản lý tài sản FIDT nêu quan điểm: “Với các bạn trẻ, có thể ghi chép trong thời gian đầu (khoảng 2 – 3 tháng) để giúp các bạn làm quen. Việc ghi chép sẽ giúp các bạn hình dung được trong tháng đó bạn chi tiêu những gì, cái gì là cần thiết và cái gì không cần thiết, từ đó có thể cắt giảm hoặc điều chỉnh để kiểm soát chi tiêu hiệu quả hơn. Sau khi đã quen thì không cần phải ghi chép để tránh mất thời gian, đỡ đau đầu. Bởi kế toán là quá khứ, tài chính là tương lai. Nếu như bạn thống kê đủ các giao dịch bạn mua nhưng bạn lại không lên được kế hoạch cho tương lai thì việc thống kê đó không mang lại ý nghĩa gì. Bạn có thống kê mãi mà không thay đổi được vấn đề về tư duy, về cách thức mà bạn làm thì việc thống kê như vậy không đem lại hiệu quả”.

Quản lý chi tiêu 3 không – Công cụ hiệu quả để quản lý chi tiêu khoa học

Để giúp các bạn trẻ không phải ghi chép nhiều, “nhàn đầu” trong việc quản lý tài chính cá nhân, FIDT đã đưa ra phương pháp quản lý chi tiêu 3 không (không ghi chép, không app, không lạm chi). Đây được biết đến là một công cụ hiệu quả để quản lý chi tiêu khoa học, thông minh mà cũng tương đối nhàn.

Nguyên tắc quản lý chi tiêu 3 không được lấy cảm hứng từ nguyên tắc 50/30/20, nhưng nó linh hoạt và không cứng nhắc. Ông Nguyễn Anh Dũng chia sẻ thêm, khi áp dụng phương pháp quản lý chi tiêu 3 không, người thực hiện sẽ chia thu nhập của mình làm 3 tài khoản theo thứ tự dưới đây.

1. Đầu tư/Tiết kiệm – Xây dựng nền tảng tài chính tương lai

Khi có thu nhập, việc đầu tiên cần làm là trích ra ngay khoản đầu tư/tiết kiệm. Nếu không trích ra ngay đầu tiên, liệu bạn có giữ được tiền đến cuối tháng khi mà cám dỗ chi tiêu lúc nào cũng đầy rẫy?

Khoản tiền đầu tư/tiết kiệm này là khoản dành để đầu tư cho chính bản thân bạn trong tương lai. Vì vậy, hãy luôn nhớ điều này và hãy nghĩ đến hưu trí sớm nếu có thể.

Tỷ lệ trích lập khoản đầu tư/tiết kiệm của mỗi người không giống nhau, tùy vào hoản cảnh, mức thu nhập hàng tháng, tỷ lệ tham khảo như sau:

- Thu nhập dưới 20 triệu đồng: Tối thiểu 10%, cố gắng đạt 20%.

- Thu nhập 20 - 40 triệu đồng: Tối thiểu 20%, cố gắng đạt 30% hoặc hơn.

- Thu nhập 40 - 70 triệu đồng: Tối thiểu 30%, cố gắng đạt 50% hoặc hơn.

- Thu nhập trên 70 triệu: Tiết kiệm tối thiểu 50% trở lên.

Khoản tiền đầu tư/tiết kiệm này được sử dụng vào những mục đích như:

- Xây dựng quỹ dự phòng: (3 - 6 tháng chi tiêu thiết yếu và trả nợ). Đây là khoản bắt buộc phải có, đề phòng những rủi ro không ngờ tới, có thể liên quan tới sức khỏe hoặc phi sức khỏe (chuyển việc, mất việc, thiên tai, hỏng xe, hỏng điện thoại…). Với những gia đình có nhiều người phụ thuộc, thu nhập không ổn định thì khoản này sẽ cần nhiều hơn.

- Trả nợ các khoản vay thế chấp tài sản: Vay mua nhà, mua bất động sản (nợ tốt). Lưu ý, việc vay mua ô tô là tiêu sản, không tính vào khoản tiền đầu tư/tiết kiệm.

- Đầu tư: Tích sản và gia tăng tài sản qua các kênh đầu tư thích hợp.

2. Không thiết yếu/Hưởng thụ - Chi tiêu cho niềm vui cá nhân

Dù thu nhập chưa cao nhưng bạn vẫn có thể khoanh vùng khoản này để hưởng thụ, chỉ cần bạn làm nó đều đặn và chỉ chi tiêu những hạng mục liên quan đến hưởng thụ trong tài khoản này thì tài chính của bạn sẽ vẫn ổn định và không gặp bất cứ vấn đề gì.

Khoản không thiết yếu/hưởng thụ này nên trích khoảng 10% thu nhập, tối đa là 15% nếu thu nhập của bạn tốt.

Khoản tiền này được sử dụng chi tiêu cho những nhu cầu mang tính hưởng thụ hoặc không thiết yếu như: tiệc tùng, ăn ngoài, mua sắm, du lịch, sở thích “không bắt buộc” như đồ công nghệ, sưu tầm, hay thiện nguyện. Bạn có thể vung tay quá trán nhưng chỉ trong tài khoản này thôi, hết là phải dừng ngay.

3. Chi tiêu thiết yếu – Khoanh vùng chi tiêu bắt buộc

Sau khi hai tài khoản trên đã trích xong, toàn bộ phần thu nhập còn lại sẽ dồn về tài khoản thiết yếu. Đây là nơi bạn sẽ chi những khoản chi “bắt buộc” hàng tháng như: Tiền học của con, tiền điện nước, tiền chợ, tiền hỗ trợ người thân, chi phí đi lại, phí bảo hiểm… Trong đó, khoản phí bảo hiểm nên trích ra hàng tháng và coi đó là chi phí thiết yếu. Bạn có thể tách ra riêng một tài khoản để giữ phí bảo hiểm, chờ tới hạn đóng phí. Bạn cũng có thể tối ưu một chút khoản phí này nếu có kinh nghiệm để nó có thể sinh lời trong thời gian chờ.

Để quản lý tốt khoản chi tiêu thiết yếu này, bạn cần khoanh vùng những chi phí cố định hàng tháng, sau đó tới tiền chợ, chi phí đi lại. Những chi tiêu phát sinh như chăm sóc cá nhân, chăm sóc sức khỏe cũng sử dụng tài khoản này để chi tiêu.

Chuyên gia hoạch định tài chính cá nhân Nguyễn Anh Dũng cho biết thêm, nếu các bạn trẻ làm được đều đặn theo phương pháp này thì các bạn sẽ luôn đảm bảo những vấn đề sau:

- Hàng tháng có tiền dư (chính là khoản tiết kiệm/đầu tư). Đây là mục tiêu top đầu vì nếu không có tiền dư ra thì bạn sẽ không có cơ hội xây dựng và tích lũy tài sản.

- Vẫn được hưởng thụ vì đã có hạn mức hàng tháng.

- Khoanh vùng được chi tiêu thiết yếu.

Như vậy, có thể thấy, với phương pháp quản lý chi tiêu 3 không, bạn không cần ghi chép mà chỉ cần theo dõi tài khoản thiết yếu và tuân thủ kỷ luật bản thân thật tốt là có thể quản lý tài chính cá nhân hiệu quả.