Gen Z là gì? Gen Z sinh năm bao nhiêu?
Gen Z là viết tắt của Generation Z, tiếng Việt là "thế hệ Z", đôi khi còn được gọi là Zoomers, là nhóm nhân khẩu học nằm giữa thế hệ Y (thế hệ Millennials) và thế hệ Alpha.
Các nhà nghiên cứu và các phương tiện truyền thông phổ biến nhận định khoảng thời gian được sinh ra của thế hệ này là từ cuối thập niên 1990 đến những năm đầu thập niên 2010 (hoặc từ năm 1997 đế 2012).
Hầu hết các thành viên của thế hệ Z là con của những người thuộc thế hệ X.
Thế hệ Z có những đặc điểm gì khác biệt so với thế hệ X, thế hệ Y?
- Thế hệ X (tiếng Anh: Generation X, viết tắt: Gen X) là nhóm nhân khẩu học nằm giữa thế hệ bùng nổ trẻ sơ sinh và thế hệ Millennials. Các nhà nghiên cứu và các phương tiện truyền thông đại chúng xem khoảng thời gian từ đầu đến giữa thập niên 1960 đến cuối thập niên 1970 - đầu thập niên 1980 (hoặc từ năm 1965 đến 1980) là khoảng thời gian được sinh ra của nhóm này.
- Thế hệ Y (thế hệ Millennials, tiếng Anh: Millennials/ Generation Y, viết tắt: Gen Y) hay còn gọi là thế hệ thiên niên kỷ, là nhóm nhân khẩu học nằm giữa thế hệ X và thế hệ Z. Các nhà nghiên cứu và truyền thông phổ biến xem khoảng thời gian từ đầu thập niên 1980 đến giữa thập niên 1990 – đầu thập niên 2000 (hoặc từ năm 1981 đến 1996) là khoảng thời gian được sinh ra của nhóm này.
Thế hệ Z là thế hệ đầu tiên lớn lên với sự tiếp cận Internet cùng các thiết bị kỹ thuật số và điện tử từ nhỏ, các thành viên của thế hệ Z còn được mệnh danh là những "công dân thời đại kĩ thuật số".
So với các thế hệ trước, thế hệ Z ở một số quốc gia phát triển có xu hướng cư xử tốt hơn, nhanh nhẹn hơn và họ có một đặc điểm là thích an toàn, không thích rủi ro. Việc uống rượu bia và mang thai ở Gen Z thấp hơn so với các thế hệ khác.
Trên phạm vi toàn cầu, có bằng chứng cho thấy tuổi dậy thì trung bình của trẻ em gái thế hệ Z đã giảm đáng kể so với thế kỷ 20. Ngoài ra, so với các thế hệ trước, thế hệ Z có tỷ lệ mắc các bệnh dị ứng và các vấn đề về sức khỏe tâm thần cao hơn, họ cũng có xu hướng thường bị thiếu ngủ.
The Economist đã mô tả Thế hệ Z là thế hệ có giáo dục, cư xử tốt, hay căng thẳng và trầm tĩnh hơn so với thế hệ trước. Bệnh trầm cảm phổ biến ở Thế hệ Z hơn bất kỳ thế hệ nào trước đó, với nguyên nhân chính là do sự phụ thuộc vào công nghệ và trực tuyến ngày càng tăng và giảm sự tương tác trực tiếp.
Một nghiên cứu năm 2014 về Thế hệ Z học đại học cho thấy các sinh viên Thế hệ Z tự nhận thấy mình là người trung thành, nhân ái, chu đáo, cởi mở, có trách nhiệm và quyết đoán.
Cách họ nhìn những người bạn đồng trang lứa hoàn toàn khác so với cách họ tự nhìn bản thân. Họ thấy bạn bè họ là những người thích cạnh tranh, thích phiêu lưu và học hỏi - tất cả các đặc điểm mà họ không thấy ở chính mình.
Ngoài ra, một số tác giả cho rằng một số năng lực của họ như năng lực đọc đang bị biến đổi do sự quen thuộc với các thiết bị số, nền tảng và văn bản.
Theo Twenge, một mặt tiêu cực của thiết bị di động đối với Thế hệ Z chính là việc ít "gặp mặt trực tiếp" hơn, do đó, họ cảm thấy cô đơn và bị bỏ rơi.
Hoàng Nguyên (tổng hợp)Bạn đang xem bài viết Gen Z là gì? Gen Z sinh năm bao nhiêu? Thế hệ Z có đặc điểm gì khác biệt? tại chuyên mục Tin mới của Gia Đình Mới, tạp chí chuyên ngành phổ biến kiến thức, kỹ năng sống nhằm xây dựng nếp sống gia đình văn minh, tiến bộ, vì bình đẳng giới. Tạp chí thuộc Viện Nghiên cứu Giới và Phát triển (Liên Hiệp Các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam), hoạt động theo giấy phép 292/GP-BTTTT. Bài viết cộng tác về các lĩnh vực phụ nữ, bình đẳng giới, sức khỏe, gia đình gửi về hòm thư: [email protected].